ماده گرايي تاريخي و مفاهيم جدلي

تاريخ مجموعه بهم پيوسته اي است از جريانات بزرگ ناشي از تحول كلي و جبري اجتماعات و از حوادثي كه جنبه اتفاقي و تصادفي دارند. ابن خلدون براي نفوذ...

Friday, May 1, 2015

توسيديد و ابن خلدون

شيوه علمي فكري ابن خلدون به حدي با نظم و دقت بنا شده و به قدري با اصول علمي جديد تحقيق منطبق است كه چنين به نظر مي آيد ابن خلدون يك مورخ معاصر...

Friday, May 1, 2015

در تأسيس دولت

ارزش و اهميت مقدمه، اثر ابن خلدون در آنست كه با ظرافت و دقت خاصي نهادهاي اجتماعي و سياسي آفريقاي شمالي را در قرون وسطي مورد تجزيه و تحليل قرار...

Friday, May 1, 2015

در نقد شهرنشينان

ابن خلدون علل تجزيه امپراطوري و از كار افتادن قوه محركه آن ( ‌عصبيت ) را در كمال وضوح نشان داده است. اما وي با وجود كفايت استحكام و وضوح دلايلي...

Friday, May 1, 2015

بحران سده ي چهاردهم

در آفريقاي شمالي، نه « حمله » به معناي خاص كلمه در كار بوده و نه آفريقاي شمالي به دست اعراب « فتح » شده است. ولي اين امر مانع از آن نيست كه اين...

Friday, May 1, 2015

مفهوم علمي تاريخ

قبيله ذواوده كه ابن خلدون بدان پناه مي برد، يكي از قبايل نيرومند عرب است كه در رأس گروه متحد قبايل رياح قرار دارد و گروه رياح قدرتمندترين شعبه...

Friday, May 1, 2015

افسانه ي حمله عرب

برخي مورخان معاصر و بويژه متخصصان تاريخ شمال آفريقا چنين تصور مي كنند اهميت عمده اثر ابن خلدون در آنست كه از بحراني كه موجب توقف توسعه اقتصادي...

Friday, May 1, 2015

ابن خلدون در دنياي سده ي چهاردهم

ابن خلدون ( 1332-1406 ميلادي ) معاصر كساني است نظير فرواسار ( واقعه نگار فرانسوي ) پترارك ( شاعر و مورخ ايتاليايي )، بوکاس ( نويسنده ايتاليايي...

Friday, May 1, 2015

سياستمداري والاتبار

به هنگام تولد ابن خلدون در تونس ( 1332 ميلادي ) شصت سال از سقوط امپراطوري موحدون، بنيانگذاران وحدت مغرب مي گذشت. اما درخششي كه اين امپراطوري...

Friday, May 1, 2015

اهميت ابن خلدون

دايرة المعارف وي را چنين تعريف مي كند: « ابن خلدون ( عبدالرحمن ) معروف ترين مورخ عرب ( تولد: تونس 1332- وفات: قاهره 1406 ) ».

Friday, May 1, 2015

علم رجال و سرگذشت نامه نويسي در دوران آل بويه

علم رجال، علمي است که درباره ي حالات و اوصاف راويان حديث از حيث جواز و عدم جواز قبول قولشان بحث مي کند. در احوال علماي دين از جهات گوناگون مي...

Thursday, April 16, 2015

تاريخ نگاري در عصر آل بويه

تاريخ علاوه بر استعمالش در مورد علم تاريخ، به معناي زمان وقوع يک امر يا حادثه نسبت به مبدأ معين هم گفته مي شود. شايد در اين مورد به معناي تقويم...

Thursday, April 16, 2015

اباضيه و تاريخ نگاري

يکي از فرق اسلامي که در حيات هزار و سيصد ساله خود اهتمامي ويژه به تاريخنگاري مبذول داشته فرقه اباضيه است که در تحقيقات اسلام شناسي، اين بعد از...

Monday, April 6, 2015

منبع شناسي تاريخ ايران اسلامي

قوم ايراني در زمره ي آن دسته از ملل باستاني صاحب فرهنگي قرار گرفته است که فواصل ممتدي از گذشته ي آنان را بايد از منابعي به زبانهاي بيگانه استنباط...

Sunday, February 22, 2015

روايات عاشورايي الفتوح ابن اعثم کوفي در ميزان نقد و بررسي

اين مقاله، جستاري است در مورد مقتل الحسين کتاب الفتوح که ابن اعثم کوفي در حدود قرن چهارم آن را نوشته است. الفتوح نيز همچون ساير کتب تاريخي -...

Wednesday, January 21, 2015

نگاهي ديگر به کتيبه ي فارسي باستان خارک

مقاله ي حاضر در خصوص کتيبه اي به خط ميخي فارسي باستان است که در سال 1386 ش، در جزيره ي خارک يافت شده است. اين کتيبه در ظاهر با نشانه هايي به...

Wednesday, January 7, 2015

هرمنوتیک و یادآوری اهمیت متن

در بخش نخست نشست «کاربست تفسیری در بازخوانی آثار تاریخ‌نگاری اسلامی» سخنران این جلسه، زهیر صیامیان، در خصوص رویکرد تفسیری و اهمیت آثار تاریخ‌نگاری...

Monday, January 5, 2015

نسبت دانش تاریخ با کار مورخ

دکترای تاریخ اسلام از دانشگاه تهران دارد و حوزه مطالعاتی او مطالعات اندیشه و تاریخ جریان‌های فکری و عقیدتی جهان اسلام، روندهای فکری و مسائل خاورمیانه...

Monday, January 5, 2015

باستان شناسي و تاريخ

انسان در کره ي زمين کارهاي قابل ملاحظه اي انجام داده است که اطلاعات و اخبار ناقص و پراکنده اي از آن باقي مانده و شايد بتوان گفت که تاريخ مدون...

Wednesday, December 31, 2014

بررسی مکتب تاریخ نگاری مصر (2)

وی در سال شصت هجری به دنیا آمده و از شعبی و عطا علم آموزی کرده و ابن إسحاق، حیوة بن شریح، سعید بن أبی أیوب، عمرو بن الحارث، یحیی بن أیوب، لیث،...

Monday, October 20, 2014