تاریخ روانی و تاریخ فکری

اهمیت فزاینده‌ی تاریخ روانی، نه تنها به دلیل میزان رو به فزونی آثار انتشار یافته در این حوزه، بلکه از طریق حجم مجادلاتی که برانگیخته است، شایان...

Thursday, June 14, 2018

تاریخ کمّی

تاریخ کمّی امروزه هم در اروپا و هم در ایالات متحده، سکه‌ی رایج بازار علم است. از دهه‌ی 1930 تاکنون به طور فزاینده‌ای از منابع کمّی و محاسبه و...

Thursday, June 14, 2018

تاریخ علمی، تاریخ معاصر و علوم سیاسی

یکی از نشانه‌های فکری زمان ما، بحران ژرفی است که آگاهی تاریخی نسل ما گرفتار آن شده است. در زمانه‌ی دو جنگ جهانی، پیدایش اشکال جدید حکومت‌های...

Wednesday, June 13, 2018

رویکرد تاریخی- فرهنگی به روان‌شناسی دین: چشم‌اندازهایی برای پژوهش میان‌رشته‌ای

روان‌شناسی دین- به ویژه به مثابه‌ی یک رشته‌ی دانشگاهی- از نگاه بسیاری هنوز چیزی عجیب و غریب به نظر می‌رسد و یا آن را غیرممکن می‌دانند. عموماً...

Wednesday, June 13, 2018

سودمندی و ناسودمندی روان‌شناسی برای تاریخ

تقریباً یک سده پیش، فردریش نیچه، آن فرزند خلف مکتب فقه‌اللغة آلمانی که سرمست تاریخ بود، علیه تورم لجام گسیخته‌ی تاریخ در زندگی عصر خویش داد سخن...

Wednesday, June 13, 2018

کاربردهای نظریه، مفاهیم و مقایسه در جامعه‌شناسی تاریخی

مطالعه‌ی جامعه‌شناختی تاریخ، به تازگی در جامعه‌شناسی آمریکایی جایی برای خود باز کرده است. اگرچه پژوهش تاریخی، در سنت جامعه‌شناسی اروپای سده‌ی...

Wednesday, June 13, 2018

سفرنامه‌ی یک زائر

ابوعبدالله محمدبن عبدالله بن محمدبن ابراهیم لواتی، مشهور به ابن بطوطه در اوایل سده هشتم در طنجه چشم به جهان گشود. در سن22 سالگی با هدف زیارت...

Friday, April 20, 2018

محمل شرعی برای زیاده‌خواهی ممدوح

ابواسحاق ابراهیم بن عبدالله بن ابراهیم نمیری، مشهور به ابن الحاج از ادبای بزرگ اندلسی است که به سال 713ق. در غرناطه زاده شد و به سرعت مراحل تکامل...

Friday, April 20, 2018

سودای بازگشت به دربار

شمس الدین ابوعبدالله محمدبن احمدبن ابی‌بکر بن مَرزوق عَجیسی تلمسانی از مشاهر رجال فرهنگی سیاسی مغرب در قرن هشتم بود که برخلاف معاصرانش شهرت کمتری...

Friday, April 20, 2018

مورّخ مدّاح

اسماعیل‌بن یوسف‌بن محمد، مشهور به ابن‌احمر دیگر مورخ عهد مرینی است که به علت آثار متعدد تاریخی- ادبی‌اش، برای ما اهمیتی ویژه دارد. وی در حدود...

Thursday, April 19, 2018

تاریخ دودمانی

از جمله تواریخ دودمانی مهم در باب مرینیان است که از نظر موضوع، محتوا، اسلوب و حتی منابع، با آن کتاب پیوستگی و تشابهات بسیار دارد و اگرچه نویسنده...

Thursday, April 19, 2018

منبع کم نظیر مجاهدت‌های مسلمین

ابوالحسن علی بن عبدالله بن ابی زرع، یکی از مهم‌ترین تواریخ محلی مغرب را با نام الانیس المطرب بروض القرطاس فی اخبار ملوک المَغرب و تاریخ مدینه...

Thursday, April 19, 2018

وسواس در گزینش اطلاعات

شهاب الدین احمدبن فضل الله عمری دمشقی در دمشق زاده شد، اما در مصر بالید و با پیوستن به دربار به سرعت مراتب کمال را طی کرد تا اینکه به دوران سلطان...

Wednesday, April 18, 2018

مبرزترین مورخ جهان اسلام

سده هشتم هجری در تاریخ‌نگاری اسلامی با ظهور مبرزترین مورّخ و متفکّر جهان اسلام، یعنی عبدالرحمن بن محمدبن خلدون حضرمی اشبیلی که امروزه از وی با...

Tuesday, April 17, 2018

ولادیمیر لوکونین

ولادیمیر لوکونین (ولودیا) در 21 ژانویه 1932 ترسایی در شهر لنین‌گراد روسیه زاده شد. مادرش یک پزشک و پدرش یکی از نظامیان نامدار ارتش سرخ شوروی...

Wednesday, April 11, 2018

تاریخ‌نویس رسمی عصر ناصری

مهم‌ترین چالش‌های سیاسی عصر ناصری، دوگانگی نهاد سلطنت و وزارت بود که از ویژگی‌ها و تمایلات دوگانه میان سنت‌های ایلی و طایفه‌ای قاجارها و دیوان‌سالاری...

Wednesday, April 11, 2018

به سوی خودانتقادی

نگاهی به شکل‌گیری تاریخ شفاهی در دوره‌ی معاصر نشان می‌دهد که پیدایش و گسترش آن، محصول نیازهای تاریخی جامعه‌ی هر دوره و به تناسب خواست‌ها، آرزوها،...

Sunday, April 8, 2018

تاریخ فرودستان و فرمانبران

تاریخ شفاهی اساساً محصول ضرورت‌های متکّثر و نگرش ساختارشکن پس از جنگ جهانی دوم است. از یک سو، خیل انسان‌های درگیر جنگ در عرصه‌های مختلف، و از...

Sunday, April 8, 2018

تاریخ فرهنگی و مارکسیسم

تعریف واژه‌ی «فرهنگ» کار ساد‌ه‌ای نیست. این واژه از نظر بسیاری از افراد به معنای ممارست و تولید هنر‌های عالی است، و آشنایی با آن می‌‌تواند باعث...

Wednesday, March 21, 2018

تاریخ نگاری و نازی‌ها

در سال 2005 میلادی، انجمن تاریخ (Historical Association, HA) با حمایت مالی دولت گزارشی منتشر کرد و در آن به آنچه که از آن به عنوان «هیتلری شدن»...

Wednesday, March 21, 2018