بررسی و تحلیل نگرشهای آواشناختی و واج شناختی ابن جنّی
آواشناسی در ابتدا در حیطه‌ی علوم متنوعی قرار گرفت و بسیاری از محققانی را كه متأثر از نظام فرهنگی عربی اسلامی بودند، متوجه خود ساخت. در این میان،...
Sunday, December 20, 2015
نقش نظام ارزشی در علوم انسانی (2)
نظام ارزشی پذیرفته شده‌ی یک محقق علوم انسانی می‌تواند در فرایند فهم عالمی او اثر بگذارد. کسی که به هر دلیل از یک مسأله‌ای نفرت داشته باشد، یا...
Friday, December 18, 2015
رابطه‌ی روش و معرفت شناسی (2)
علوم انسانی در صورتی متصف به صفت «علمی» خواهند شد که با پدیده‌های تکرارپذیر و مشابه سرو کار داشته باشند؛ و الا قادر به قانونگذاری و کشف قوانین...
Friday, December 18, 2015
نقش نظام ارزشی در علوم انسانی (1)
«ارزش»، در علوم و دانش‌های مختلفی به کار برده می‌شود و در هر جا کاربرد و معنای ویژه‌ای دارد. منظور ما در این بخشی از «نظام ارزشی» همان «نظام...
Friday, December 18, 2015
رابطه‌ی روش و معرفت شناسی (1)
یکی از عوامل تأثیرگذار و تعیین‌کننده در اتخاذ روش تحقیق، مبانی معرفت شناختی محقق است. اگر اندیشه‌هایی چون حس گرایی و تجربه گرایی و پوزیتویستی...
Friday, December 18, 2015
مبانی ارزش شناختی علوم انسانی اسلامی
علوم انسانی دو بُعدی و دو ساحتی‌اند. هم به توصیف و تبیین پدیده‌های انسانی می‌پردازند و هم به توصیه و ارزش گذاری اقدام می‌کنند. دقت در این ویژگی،...
Friday, December 18, 2015
مبانی انسان شناختی علوم انسانی اسلامی
علوم انسانی تأثیرپذیری مستقیمی از مبانی انسان شناختی عالمان و محققان دارد. یکی از تفاوت‌های بنیادین علوم انسانی اسلامی با علوم انسانی غیراسلامی...
Friday, December 18, 2015
مبانی الهیاتی و دین شناختی علوم انسانی اسلامی
دسته‌ایی از مبانی فکری که نقشی جدی در نوع نگاه ما به علوم انسانی و تعیین انتظارات و توقعات ما از آن‌ها دارد، مبانی الهیاتی است. منظور از مبانی...
Friday, December 18, 2015
مبانی معرفت شناختی علوم انسانی اسلامی
معرفت شناسی (Epistemology) یا نظریه‌ی معرفت (Theory of Knowledge) دانشی است که دغدغه‌ی اصلی آن بررسی «ارزش شناخت» است. مهم‌ترین مسائل معرفت شناسی،...
Friday, December 18, 2015
مبانی هستی شناختی علوم انسانی اسلامی
در این نوشته صرفاً آن دسته از مبانی و اصول هستی‌شناسانه‌ی اسلامی را مورد اشاره قرار می‌دهیم که تأثیری مستقیم در نگرش ما به پدیده‌های انسانی و...
Friday, December 18, 2015
دیدگاه‌های موافقان علوم انسانی اسلامی (1)
طرح و بررسی دیدگاه‌های موافقان و مخالفان علوم انسانی اسلامی، یکی از محورهای اصلی بسیاری از کتاب‌هایی است که تاکنون درباره‌ی علم دینی نوشته شده...
Friday, December 18, 2015
دیدگاه‌های موافقان علوم انسانی اسلامی (2)
همان‌طور که در بخش تاریخچه‌ی طرح اندیشه‌ی علوم انسانی اسلامی گفته شد، آیت‌الله مصباح‌یزدی یکی از بزرگ‌ترین و نخستین اندیشمندان اسلامی ایرانی...
Friday, December 18, 2015
آزمون کنترل خشم
آزمون مدیریت خشم را می‌توان به منزله‌ی آزمونی برای سنجش میزان توانایی‌های شما برای کنترل خشم در نظر گرفت. در این مقاله آزمونی موثق برای این مورد...
Thursday, December 17, 2015
منظور از علوم انسانی اسلامی (2)
هر علمی که از منابع شناخت مورد تأیید اسلام ارتزاق می‌کند، علم اسلامی خواهد بود.حتی اگر عالم و متخصص آن مسلمان هم نباشد و حتی اگر در راستای تأمین...
Wednesday, December 16, 2015
آشنایی با چند اصطلاح در حوزه علوم انسانی
«تحول در علوم انسانی» یک مفهوم و ایده‌ی کلی و مبهم است. هر کسی می‌تواند به دلخواه، آن را تفسیر کند. در عین حال، پیش‌فرض مسأله‌ی «تحول علوم انسانی»...
Wednesday, December 16, 2015
منظور از علوم انسانی اسلامی (1)
اندیشمندان مسلمان از دیرباز و با استناد به سخنی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) که فرموده باشد: «العِلمُ عِلمُ الأدیَانِ وَ عِلمُ الأبدَان»،...
Wednesday, December 16, 2015
هدف نهایی علوم انسانی
کسب دانش به دلیل آنکه یک رفتار اختیاری است، معلول انگیزه‌ها و اهدافی است که نهایتاً به یک هدف نهایی و غایی می‌رسد که آن هدف غایی را مطلوب نهایی...
Wednesday, December 16, 2015
تعریف علوم انسانی
علوم انسانی به کدام دسته از علوم گفته می‌شود؟ آیا ادبیات و فلسفه نیز از جمله‌ی علوم انسانی به شمار می‌روند؟ حدود و ثغور آن‌ها چیست؟ چه تفاوت‌هایی...
Wednesday, December 16, 2015
ویژگی‌های موضوع علوم انسانی
موضوع علوم انسانی عبارت است از «کنش‌های انسان»؛ اعم از کنش‌های ظاهری یا باطنی؛ جوارحی یا جوانحی و فردی یا اجتماعی، علوم انسانی درباره‌ی کنش‌های...
Wednesday, December 16, 2015
نبود اجماع در تعرف علوم انسانی
نخستین گام لازم برای هر گونه موضع گیری درباره‌ی معنا، امکان و چگونگی علوم انسانی اسلامی، داشتن تعریفی روشن و دقیق از علوم انسانی است. علی‌رغم...
Wednesday, December 16, 2015