چیرگی Hegemony

اصطلاحی که برای تبیین ثبات نسبی اقتدار و کنترل سیاست در داخل و میان مردم سالاری های سرمایه داری مانند ایالات متحده و کشورهای اروپای غربی به رغم...

Sunday, June 15, 2014

حاکمیت Sovereignty

از منظر برخی دیدگاه های نظری کلیدی در بررسی روابط بین الملل، حاکمیت مهم ترین اصل سازنده ای است که به روابط بین الملل معاصر شکل می بخشد. حاکمیت...

Sunday, June 15, 2014

چندجانبه گرایی Multilateralism

چند جانبه گرایی اصطلاحی بسیار رایج در روابط بین الملل است که به ندرت تعریف دقیقی از آن به دست داده می شود. در ساده ترین مفهوم، این اصطلاح به...

Sunday, June 15, 2014

چند فرهنگ باوری Multiculturalism

بسیاری از جوامع «چند فرهنگی» هستند یعنی در واقع در برگیرنده فرهنگ ها یا سبک های زندگی بسیاری هستند. برای نمونه، امپراتوری های رم و عثمانی وجود...

Sunday, June 15, 2014

جهانی شدن Globalization

مفهوم جهانی شدن ظرف مدت فوق العاده کوتاهی به صورت درون مایه غالب علوم اجتماعی معاصر درآمده است. در آغاز، رایج ترین تصورات درباره جهانی شدن در...

Sunday, June 15, 2014

جهان سوم Third world

این اصطلاح را (با تسامح) برای اشاره به کشورهایی با اقتصاد توسعه نیافته در آسیا، آفریقا، اقیانوسیه و امریکای لاتین به کارمی برند که گفته می شود...

Sunday, June 15, 2014

جهان چهارم Fourth world

جوامع بومی «جهان نو» مطابق تصویری که نقشه نگاری قرون وسطی ارائه می کرد جهان نو را همچون پهنه نامکشوف رمز و راز، ثروت ها و فتوحات می شناختند که...

Sunday, June 15, 2014

جنگ عادلانه Just war

این اصطلاح به دو معنا به کار می رود. در معنای کلی تر، جنگ عادلانه یعنی «جنگ برخوردار از توجیه اخلاقی» که موضوعی است که نظرات مختلفی درباره آن...

Sunday, June 15, 2014

جنگ داخلی Civil war

جنگ های داخلی رایج ترین نوع درگیری خشونت بار در جهان اند و از جنگ جهانی دوم به این سو شمار آن ها به مراتب بیش از جنگ های بین المللی بوده است....

Sunday, June 15, 2014

جنگ War

در برداشت های رایج معاصر، جنگ معمولاً نوع خاصی از فعالیت دولت قلمداد می شود که نیروهای نظامی سازمان یافته و مشخصی با به کارگیری جنگ افزارهای...

Saturday, June 14, 2014

جدایی طلبی Secession

تلاش یک گروه قومی یا ملی برای خارج ساختن کنترل مردم و سرزمین خودش از دست دولتی که در آن ساکن اند و برقراری حکومتی که از آن خود گروه یاد شده باشد....

Saturday, June 14, 2014

توسعه پایدار Sustainable development

با آن که مفهوم توسعه پایدار در اوایل سده بیست و یکم رواج بسیاری پیدا کرده ولی مفهومی مبهم و گاه تناقض آلود است و هیچ گونه توافق گسترده ای در...

Saturday, June 14, 2014

توسعه Development

توسعه، آرمانی جهانی است و در این مقام، عملاً انتقادناپذیر است. توسعه با پیشرفت مادی و روان شناختی انسان و در جریان یادگیری دخل و تصرف در جهان...

Friday, June 13, 2014

توازن قدرت Balance of power

توازن قدرت می تواند به توزیع قدرت میان کشورها، ترکیب بندی خاصی از چنین توزیعی، یک سیاست خارجی، یا خانواده ای از نظریه های روابط بین الملل اشاره...

Friday, June 13, 2014

توانایی های بشری Human capabilities

اصطلاحی که ارتباط نزدیکی با آثار مارتا نوسبام (-1947) دارد که وی در آن ها مفهوم ارسطویی توانایی های بشر را-که اشاره به آن چه یک فرد می تواند...

Friday, June 13, 2014

تنوع زیستی Biodiversity

حفظ تنوع زیستی سیاره ما و گوناگونی سرشار شکل های زندگی که طی میلیون ها سال پدیدار شده اند به منزله یکی از مهم ترین وظایف زمانه ما به رسمیت شناخته...

Friday, June 13, 2014

توازن تهدید Balance of threat

بر اساس نظریه توازن تهدید، کشورها نه در برابر قدرت بلکه در برابر کشورهایی موازنه ایجاد می کنند که برای شان به شکل خاصی خطرناک جلوه می کنند. این...

Friday, June 13, 2014

تفکر گروهی Groupthink

اصطلاحی که با انتشار کتاب ایروینگ جنیس به همین نام در سال 1972 بر سر زبان ها افتاد. تفکر گروهی به طور کلی اشاره به تصمیم گیری معیوب در داخل گروه...

Friday, June 13, 2014

تنفیذ صلح Peace enforccement

تنفیذ صلح که پطرس پطرس غالی دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد-در دستور کار صلح (1992)-آن را عملیاتی نظامی در حد فاصل صلح بانی و اعمال انضباط نظامی...

Friday, June 13, 2014

تعیین سرنوشت خود Self-determination

حق یا ادعای یک گروه برای برخورداری از هویت سیاسی جداگانه و مشخص و خودگردانی امور خویش. تعیین سرنوشت خود، از مناقشه برانگیزترین ادعاها یا حقوق...

Friday, June 13, 2014