همبود امنيتي Security community

مفهومي كه در آغاز، كارل دويچ و همكارانش در دهه ي 1950 آن را درانداختند. او همبود امنيتي را چنين تعريف مي كرد: «گروهي دست يافته به همگرايي به...

Thursday, July 17, 2014

واسطه زدايي Disintermediation

واسطه زدايي اشاره به تغييري بنيادي در نحوه ي عمل بازارهاي مالي از شكل هاي سنتي واسطه گري مانند وام دادن بانك ها، به تجارت اوراق قرضه ي كوتاه...

Wednesday, July 16, 2014

وابستگي متقابل Interdependence

مفهومي كه در دهه ي 1970، به ويژه پس از انتشار كتاب قدرت و وابستگي متقابل (1977) نوشته ي رابرت كيئن و جوزف ناي، در روابط بين الملل برجستگي يافت....

Wednesday, July 16, 2014

نوسازي Modernization

نوسازي تجربه ي تازه اي را براي جوامع بشري تعريف كرد. در اواخر سده ي نوزدهم و اوايل سده ي بيستم، رقابت هاي امپرياليستي كه ايدئولوژي هاي ملت گرا...

Wednesday, July 16, 2014

نظم Order

الگوي پايداري از تركيبات اجتماعي كه واجد هر دو بُعد ساختاري و كاركردي است. بُعد ساختاري ناظر بر چگونگي آرايش يافتن امور و سرشت و روابطي است كه...

Wednesday, July 16, 2014

نسل كشي Genocide

نسل كشي به موجب ماده ي 2مقاوله نامه ي سازمان ملل متحد درباره ي نسل كشي، عبارت است از «اقداماتي كه به قصد نابود ساختن كل يا بخشي از يك گروه ملي،...

Monday, July 14, 2014

نظام بين الملل International System

نظام بين الملل نو، نظامي از دولت هاست. اين نظام نه گريزناپذير بوده است و نه گوهرين. به هيچ وجه روشن نيست كه نظم جهان همچنان به شكل نظام ها دولت...

Monday, July 14, 2014

نابودي قطعي متقابل MAD

سياست و نظريه اي درباره ي آرايش نيروهاي هسته اي نه به قصد حفاظت مستقيم بلكه براي بازداشتن هرگونه حمله ي هسته اي، از طريق مطرح ساختن تهديدي باورپذير...

Monday, July 14, 2014

مهار Containment

در غرب، به ويژه در بررسي هاي امريكايي-انگليسي، سال هاي جنگ سرد بر حسب سياست مهار توصيف و تشريح مي شود. تاريخ دانان مدعي اند كه در سال هاي آغازين...

Thursday, July 10, 2014

مماشات Appeasement

از راهبردهاي حل و فصل اختلافات كه در آن يك دولت در خصوص موضوعاتي كه محور اختلاف ميان دو يا چند دولت را تشكيل مي دهد امتيازات يك جانبه اي مي دهد....

Thursday, July 10, 2014

منافع ملي National interest

منافع ملي به رغم جايگاه محوري اش در گفتمان سايست خارجي احتمالاً يكي از مبهم ترين و مناقشه برانگيزترين مفاهيم در بررسي سياست بين الملل است كه...

Thursday, July 10, 2014

معماي زنداني Prisoner's dilemma

مدلي از تعامل اجتماعي كه در مقوله ي كلي نظريه ي بازي ها جاي مي گيرد و نشان مي دهد كه چگونه انتخاب هاي عقلايي (ـــ عقلانيت) افراد مي تواند به...

Wednesday, July 9, 2014

مشروعيت Legitimacy

مشروعيت مفهومي تعيين كننده در علوم اجتماعي است كه به حق، ميانجي اقتدار و قدرت است ولي به خوبي در حوزه ي روابط بين الملل جا نيفتاده است. از آموزش...

Wednesday, July 9, 2014

معماي امنيت Security dilemma

دولت هايي كه در نظام بين المللِ اقتدارگريز به سر مي برند بين مسلح شدن و نشدن بر سر دوراهي قرار دارند: گرچه مسلح نشدن مي تواند امنيت كشور را در...

Wednesday, July 9, 2014

مسابقه تسليحاتي Armes race

اين انديشه كه دولت ها تمايل دارند در واكنش به دشمنان مشهود و رقباي بالقوه شان دست به اجراي برنامه هايي براي تقويت تسليحات خود بزنند در نظريه...

Wednesday, July 9, 2014

مشروط سازي Conditionality

مجموعه ي شرايط و سياست هاي اقتصادي كه صندوق بين المللي پول و بانك جهاني (و ديگر وام دهندگان) انتظار دارند كشور وام گيرنده براي دست يافتن به منابع...

Wednesday, July 9, 2014

مداخله بشردوستانه

مداخله ي بشردوستانه را چنين تعريف كرده اند: «اتكا به زور براي هدف موجه حفاظت از ساكنان كشوري ديگر در برابر رفتاري چنان خودكامانه و همواره سوء...

Wednesday, July 9, 2014

مباحثه بُن نگره ها Inter-paradigm debate

شيوه ي خاصي براي توصيف وضعيت نظريه ي روابط بين الملل كه در دهه هاي 1970 و 1980 رواج داشت و حتي امروزه هنوز به منزله ي ابزاري آموزشي براي سازمان...

Wednesday, July 9, 2014

مجازات ها Sanctions

مجازات ها تمهيداتي تنبيهي هستند كه به منزله ي ابزار قدرت به كار گرفته مي شوند. آن ها را مي توان در مورد هر يك از بازيگران سياست جهان برقرار كرد...

Wednesday, July 9, 2014

مانع غيرتعرفه اي Non-tariff barrier (NTB)

تا دهه 1980، ابزار اصلي دولت ها براي محدودسازي واردات از ديگر كشورها و حمايت از صنايع داخلي، تعرفه بود. تعرفه مالياتي است كه بر كالاهاي وارداتي...

Wednesday, July 9, 2014