ابن‌سينا؛ سياست و نبوت

با ابن‌سينا ( 370-428هـ.) و پيوندي که در انديشه او، ميان نبوت و سياست، برقرار شده بود، فلسفه‌ي مشرق تمدن اسلامي، به طور کلّي، در مسيري افتاد...

Tuesday, July 25, 2017

روش‌شناسي فقه سياسي

فقه سياسي، به‌عنوان يک دانش، فراورده‌اي زباني و فرهنگي است که با توجه به شرايط امکان ناشي از ساخت قدرت در دوره ميانه، شکل گرفته، و به اعتبار...

Tuesday, July 25, 2017

مباني کلامي دانش سياسي

نظريه‌پردازي براي «سياست» در ميان اهل سنت جز با شافعي، و بر مبناي روش‌شناسي او، آغاز نشده بود. زيرا شافعي، واضع اصول فقه، و بلکه «قواعد روش»...

Tuesday, July 25, 2017

بني‌عباس و تحوّل در سنت ايراني

با خلافت عباسي (656-132) تحول مهمي در ساخت و روابط قدرت، در جامعه اسلامي، ايجاد شد. و به اقتضاي ورود ايرانيان به قدرت سياسي، مفاهيم جديدتري ظهور...

Tuesday, July 25, 2017

خلافت اموي و گسترش دولت عرب

خلافت اموي، به‌ويژه شيوه استقرار نخستين خليفه‌ اين سلسله، نماد تحولي بزرگ در جامعه و دولت اسلامي در راستاي روابط قبيله است. خلافت معاويه و امويان،...

Monday, July 24, 2017

خلافت مدينه و بحران جانشيني

آنچه پيامبر مهربان و نيک‌انديش اسلام، پس از رفع تعارضات قبيله، از خويش برجاي گذاشت «امتي»- و عترتي- نيرومند بود با مجموعه نصوص- قرآن و سنّت-...

Monday, July 24, 2017

مدينةالرسول (ص)؛ وحي و قبيله

روابط قدرت در مدينةالرسول (صلي الله عليه و آله و سلم)، با توجه به ‌وحي اسلامي و در زمينه و ساختار قبيله طراحي شده بود. وحي اسلامي و ميراث قبيله،...

Monday, July 24, 2017

تبارشناسي قدرت در اسلام و غرب

موضوع اين مقاله، نه تحليل مفهومي قدرت است، و نه تاريخ قدرت در دوره ميانه، در قالب توالي خلافت‌ها و سلطنت‌ها، بلکه ملاحظاتي تاريخي و تبارشناسانه...

Monday, July 24, 2017

تقدم دانش بر قدرت

تمدن اسلامي، به لحاظ نظري، تمدني مبتني بر دانش، به ويژه «دانش عملي» است: در واقع، هنگامي که به سلسله مراتب ارزش‌ها در جامعه اسلامي مي‌نگريم،...

Monday, July 24, 2017

تقّدم قدرت بر دانش

به‌رغم عقيده رايج در تمدن اسلامي که بر اصالت دانش، يا حداقل استقلال و دوگانگي دانش و قدرت نظر دارند، و بدين‌ وسيله بر هويت مستقل عالمان در برابر...

Monday, July 24, 2017

دانش سياسي و عقل عملي

موضوع عمومي اين پژوهش، دانش سياسي دوره‌ي ميانه در جهان اسلام است نه قدرت، اما از آن روي که اين دانش، «آزادانه» آشکار و نهادينه نشده، و انتقال...

Sunday, July 23, 2017

نصوص ديني و گفتمان سياسي دوره ميانه اسلامي

تمدن اسلامي مبتني بر وحي است و دانش دوره ميانه، که خود تفسيري بر نصوص ديني است، عمدتاً با دو رويکرد شرق‌شناسانه و سنتي، بررسي شده است. اين دو...

Sunday, July 23, 2017

جايگاه سنت و تجدد در تحليل ‌انديشه‌ي سياسي اسلام

دانش سياسي در اين پژوهش، مجموعه‌اي وحدت يافته از سنت سياسي است. منظور از سنت سياسي، مجموعه‌اي از ميراث علمي و عملي، و تجارب بازمانده از گذشته...

Sunday, July 23, 2017

انديشه اسلامي، حاصل وحدت يا تکثر انديشه‌ها؟

دانش سياسي دوره ميانه چيست؟ چرا و چگونه شکل گرفته است؟ طرح و پاسخ اين پرسش مستلزم نوعي معرفت‌شناسي است. معرفت‌شناسي به عنوان يک واژه‌ي تخصصي،...

Sunday, July 23, 2017

نسبت دانش و قدرت در تبيين انديشه و قدرت سياسي

هر پرسشي، درباره «انديشه و سياست» در جامعه ما، نيازمند گفت‌وگوي انتقادي با گذشته است. وضعيت کنوني تفکر و زندگي سياسي در ‌ايران خاستگاه دوگانه‌اي...

Sunday, July 23, 2017

انقلاب و تحولات اجتماعي از ديدگاه استاد مطهري

انقلاب، تغيير، تحول، پيشرفت، ترقي، تكامل، دگرگوني و مفاهيمي از اين دست كه به نوعي بيانگر تغيير هستند و نيز پرسش‌هاي مطرح شده در اين مورد، مانند...

Thursday, June 22, 2017

انديشه سياسي آقامحمد بيدآبادي

از ويژگي‌هاي شخصيتي آقامحمد بيدآبادي، جامعيت و تسلط او در فقه، عرفان، فلسفه، حكمت است. بنابراين انديشه سياسي او نيز به طور طبيعي بايد پيوندي...

Tuesday, June 20, 2017

انديشه سياسي ميرزاي قمي (1)

ابوالقاسم بن محمد حسن ميرزاي قمي، مجتهد نامور صدر دوره قاجار، پس از خاتمه تحصيلات عاليه در عتبات و نوميدي از ادامه زندگي در زادگاهش چاپلق و اصفهان،...

Tuesday, June 20, 2017

انديشه سياسي ميرزاي قمي (2)

با وجود وحدت آراي سلبي ميرزاي قمي و نظريات محدود ايجابي او با فقهاي اقدم و متقدم، وي در نامه‌اي به آقامحمدخان قاجار، موسوم به ارشادنامه، انديشه‌هايي...

Tuesday, June 20, 2017

اندیشه سیاسی وحید بهبهانی (3)

بهبهانی در مباحث کلامی، بحثی را در مورد شرایط و اوصاف حاکم اسلامی و مقایسه امامت از دیدگاه تشیع و اهل سنت ارائه داده که دانشمندان اهل سنت را...

Tuesday, June 20, 2017