شاهنامه‌ی فردوسی و اهمیت آن

شاهنامه‌ی فردوسی یک دریای عظیمی است که برای تتبّع دقیق و مشروح آن سال‌های دراز صرف وقت لازم است. این کتاب جسیم شامل قریب پنجاه هزار بیت است....

Wednesday, January 18, 2017

ویژگی‌های اخلاقی فردوسی

از شکل و شمایل فردوسی چیزی در دست نداریم مگر آن که می‌توانیم بر حسب اشعاری که در مدح احمدخان لنجانی گفته (بر فرض صحّت نسبت آن اشعار) بگوئیم که...

Wednesday, January 18, 2017

زمان سرایش شاهنامه

نسخه‌ی کامل شاهنامه که به نام سلطان محمود غزنوی پرداخته شده نسخه‌ای است که غالباً در دستها است. علامات و قرائنی در دست است که این نسخه در طوس...

Wednesday, January 18, 2017

نگاهی به زندگانی فردوسی

سخن‌پرداز بزرگی که داستان ملی و تاریخ ایران را بر حسب روایات بومی کاملاً به رشته‌ی نظم کشید فردوسی طوسی بود که بنای پایداری از نظم برافراشت که...

Tuesday, January 17, 2017

شاهنامه‌های فارسی

اسم این شاهنامه و مؤلّف آن فعلاً فقط از یک مأخذ برای ما معلوم است و آن کتاب الآثار الباقیه تألیف ابوریحان بیرونی است. در این کتاب پس از آنکه...

Tuesday, January 17, 2017

پیشروان فردوسی

داستان‌سرائی منظوم ظاهراً از عهد قدیم طرف میل وهوس ایرانیان بوده. در شماره‌ی گذشته (صفحه‌ی 12، ستون 1، حاشیه‌ی 2) از آنچه جاحظ متوفّی سنه‌ی 255...

Tuesday, January 17, 2017

داستان ملّی ایران

شاهنامه عبارت است از داستان‌ها و افسانه‌های ملّی ایران یعنی همه‌ی قصّه‌ها و اساطیری که از قدیم سینه ‌به سینه از اسلاف به اخلاف مانده و در میان...

Tuesday, January 17, 2017

سرچشمه‌های شاهنامه

یک کتاب مهمّ در اواخر دوره‌ی ساسانیان تألیف شده که هم توان گفت مهمّترین کتب باقیه از آن دوره بوده و هم برای موضوع ما مناسبت مستقیم دارد و آن...

Tuesday, January 17, 2017

شاهنامه‌ی ابوشکور بلخی

پیش از دقیقی که شاید در حدود سنه‌ی 370 وفات یافته و حتّی شاید پیش از عهد ابوالمؤیّد بلخی که ظاهراً خیلی مقدّم بر دقیقی است شعرای دیگر فارسی زبان...

Tuesday, January 17, 2017

ابوالمؤیّد بلخی و شاهنامه

بنا به روایت کتاب قابوس‌نامه تألیفات عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر که در سنه‌ی 475 تصنیف شده ابوالمؤیّد بلخی یک شاهنامه‌ای...

Tuesday, January 17, 2017

شاهنامه‌ی دقیقی

کشف تاریخ صحیح زمان زندگی دقیقی کمک مهمّی به کشف تاریخ حقیق زمان فردوسی و نظم شاهنامه‌ی وی می‌تواند بکند زیرا که به نصّ صریح شاهنامه‌ی فردوسی...

Tuesday, January 17, 2017

گزارش ادوارد براون از فردوسی

پروفسور برون گوید: بنا بر شهرت افسانه‌ای عنصری و عسجَدی و فرّخی یک روز در غزنه دور هم نشسته و صحبت می‌کردند. در این اثنا یک بیگانه‌ای بر آنها...

Tuesday, January 17, 2017

نگاهی به فرهنگ‌های شاهنامه (از آغاز تا امروز)

فرهنگ نویسی در ایران دارای پیشینه‌ای طولانی است. كهن‌ترین فرهنگی كه از ایرانیان باقی مانده، فرهنگی است اوستایی- پهلوی به نام اویم- ایوك (ōīm-ēwak)...

Sunday, January 8, 2017

نمونه‌ي كامل يك رنجبر

شعر «كارِ شب‌پاي» نيما در سال 1325/ 1946 سروده شده است. اخوان تجدد ادبي در سنّت شعري ايران را با نگرشي شبيه به ديدگاه طبري و كسرايي مي‌نگرد،...

Friday, December 23, 2016

اميد پليد نيما

يكي از نخستين نمونه‌هاي قابل توجه رويكرد تفسيري تازه را در مقدمه‌ي منتقدي نه چندان معروف بر شعر نه چندان مشهور نيما به نام «اميد پليد» مي‌توان...

Friday, December 23, 2016

مرغ اسطوره‌اي

«مرغ آمين» يكي از مشهورترين شعرهاي نيما است. اين شعر در سال 1330/1952 سروده شده است. در اين شعر پرنده‌اي به وصف درآمده است كه نه به عنوان موجودي...

Friday, December 23, 2016

نيما يوشيج: نظريه‌پرداز شعر

در سرتاسر تاريخ شعر فارسي هيچ شخصيتي به اندازه‌ي نيما آثار خودش را با ملاحظات نظري، شرح‌ها، توضيح‌ها و تفسيرهاي گوناگون همراه نكرده است. او از...

Friday, December 23, 2016

تصرف در جولاي خدا سروده‌ي پروين اعتصامي

پروين اعتصامي (1320-1285/ 1941-1907)، نخستين شاعر بزرگ زن در ايران عصر جديد، معمولاً هنرمندي به حساب مي‌‌آيد كه با منظوم كردن فابل‌ها، مَثَل‌ها،...

Friday, December 23, 2016

سه تابلوي ميرزاده عشقي

براي عموم خوانندگان شعر فارسي عصر مشروطه نوع تازه‌اي از شعر نخستين بار در آثار محمدرضا ميرزاده‌ي عشقي (1303- 1272/ 1924- 1893) به وضوح پديدار...

Friday, December 23, 2016

قلب مادر، سروده‌ي ايرج ميرزا

«قلب مادر» كه چند سال پس از «رنج و گنج» بهار، توسط دوست شاعر او، ايرج ميرزا (1304-1252/ 1926-1873) سروده شده، از راه كتاب‌هاي درسي به ذهن و ضمير...

Friday, December 23, 2016