منظور از علوم انسانی اسلامی (1)

اندیشمندان مسلمان از دیرباز و با استناد به سخنی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) که فرموده باشد: «العِلمُ عِلمُ الأدیَانِ وَ عِلمُ الأبدَان»،...

Wednesday, December 16, 2015

هدف نهایی علوم انسانی

کسب دانش به دلیل آنکه یک رفتار اختیاری است، معلول انگیزه‌ها و اهدافی است که نهایتاً به یک هدف نهایی و غایی می‌رسد که آن هدف غایی را مطلوب نهایی...

Wednesday, December 16, 2015

تعریف علوم انسانی

علوم انسانی به کدام دسته از علوم گفته می‌شود؟ آیا ادبیات و فلسفه نیز از جمله‌ی علوم انسانی به شمار می‌روند؟ حدود و ثغور آن‌ها چیست؟ چه تفاوت‌هایی...

Wednesday, December 16, 2015

ویژگی‌های موضوع علوم انسانی

موضوع علوم انسانی عبارت است از «کنش‌های انسان»؛ اعم از کنش‌های ظاهری یا باطنی؛ جوارحی یا جوانحی و فردی یا اجتماعی، علوم انسانی درباره‌ی کنش‌های...

Wednesday, December 16, 2015

نبود اجماع در تعرف علوم انسانی

نخستین گام لازم برای هر گونه موضع گیری درباره‌ی معنا، امکان و چگونگی علوم انسانی اسلامی، داشتن تعریفی روشن و دقیق از علوم انسانی است. علی‌رغم...

Wednesday, December 16, 2015

اهمیت و ضرورت تولید علوم انسانی اسلامی

علوم انسانی اسلامی یا به تعبیر دیگر، هماهنگ سازی دانش با فرهنگ اصیل اسلامی، کاری بسیار پیچیده و دشواریاب و دیریاب است. در عین حال لازم است عالمان...

Wednesday, December 16, 2015

نرم افزار جامعه سازی و تمدن سازی اسلامی

رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه‌ای در دیدار دانشجویان کرمانشاه در مهرماه 1390، در تحلیلی بسیار جامع و دقیق، نهضت اسلامی ملت ایران را حقیقتی...

Wednesday, December 16, 2015

تاریخچه طرح علوم انسانی اسلامی

اصطلاح «اسلامی سازی معرفت» یا «رویکرد اسلامی به علم» از اصطلاحاتی است که در ادبیات مسلمانان عمری کمتر از چهار دهه دارد. این اصطلاح که در انگلیسی...

Wednesday, December 16, 2015

تاریخچه علوم انسانی

بذر علوم انسانی در زمان و زمانه‌ای کاشته شد که فضای ذهنی اندیشمندان، مسحور و مغلوب علوم طبیعی تجربی شده بود. پیشرفت‌های شگفت‌آور این علوم چشم‌ها...

Wednesday, December 16, 2015

غفلت‌های ویرانگر ما

ذهنیت کلان و راهبردی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سبب گردیده که در طول دهه اخیر، بسیار بر مقوله ایجاد و آفرینش مجدد «تمدن اسلامی» تکیه کنند و حتی آن...

Monday, November 2, 2015

نگرشی بر وضعیت تحقیقات در ایران

شرایط کمی و کیفی علوم و فنون در ایران، عوامل متعدد و متنوع اجتماعی و تاریخی، همگی دست به دست هم داده‌اند و کشور ما را در آستانه‌ی تحولی عمیق...

Saturday, September 19, 2015

توسعه‌ی علمی ایران

در دعوت نامه‌ای به انجمن فیزیک ایران، به منظور معرفی همکارانی برای شرکت در یک کنفرانس، از ایران به عنوان کشوری توسعه نیافته نام برده شده بود،...

Saturday, September 19, 2015

رشد تعداد مقالات علمی در سال‌‌های اخیر

علوم جدید به اندازه‌ای پیچیده شده‌اند که ارزیابی و برنامه‌ریزی آن برای خود به صورت یک علم درآمده است و مانند هر علم دیگر کمی شده است. وضعیت علمی...

Saturday, September 19, 2015

نقش نهاد دانشگاه در جامعه‌ی نوین

در این مقاله، ابتدا تعریف دانشگاه در سنت اروپایی مرور می‌شود و سپس، به تحولات اخیر در کشورهای صنعتی دنیا- به خصوص پس از فروپاشی بلوک شرق- و تأثیرات...

Saturday, September 19, 2015

استعدادهای درخشان و صدقه

همه ساله در فصل تابستان بازار استعدادهای درخشان و المپیادها گرم می‌شود. جوانان ما در المپیادهای ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیست‌شناسی مدال‌های...

Saturday, September 19, 2015

آسیب شناسی فرایند علوم و تحقیقات پس از انقلاب

انقلاب اسلامی ایران در میان دو تحول بین‌المللی روی داده است: در انتهای یک دوران چهل ساله‌ی تحولات بزرگ اقتصادی و اجتماعی، و در شروع یک دوره‌ی...

Saturday, September 19, 2015

رویكرد میان رشته‌ای و امكان تولید دانش بومی در علوم انسانی

برای تحلیل امور، پدیده‌ها و مسائل جهان پیچیده، راه حل قطعی و واحدی وجود ندارد. نمی توان فقط به پارادایم یك رشته علمی خاص استناد نمود؛ چرا كه...

Monday, August 3, 2015

چگونگی بازتولید فلسفه‌های علوم انسانی اسلامی

امروزه اثبات اینكه بسیاری از آموزه‌های علوم انسانی مدرن، با آموزه‌های اسلامی ناسازگار است و تحول در این علوم امری ضروری است، كار دشواری نیست....

Sunday, August 2, 2015

علوم انسانی اسلامی به مثابه كاشف عقلانیت اسلامی

در این مقاله با تفكیك «عقلانیت عملی» از «عقلانیت علمی و شناختی» نشان داده می‌شود كه عقلانیت شناختی مربوط به فاعل شناخت و عالم علوم انسانی است...

Sunday, August 2, 2015

زمین بازیِ علم دینی

حوزه‌های علمیه تولید علم را به درستی مهندسی نکرده‌اند. اگر حوزه‌های علمیه به شیوه‌هایی که امروز و عمدتاً در مراکزی غیر از حوزه انجام می‌گیرد،...

Saturday, July 25, 2015