انسان از نگاه غزّالی

ابوحامد محمّدبن احمد غزّالی در سال 450 هجری قمری در طوس از شهرهای خراسان تولد یافت و تحصیلات خود را در همین شهر آغاز کرد و در سال 470 ه‍. به...

Friday, April 18, 2014

ارکان انسان از نگاه ابن سینا

فیلسوفان و اندیشه وران باستان به مسئله ی نفس توجه داشته اند. بعضی از حکیمان و فیلسوفان معتقدند که نفس انسان موجودی برآمده از جسم است،‌ نه موجودی...

Friday, April 18, 2014

تحریر محل نزاع در بحث اصالت وجود یا ماهیت

آنچه شیء بدان موجود است، ماهیت است یا وجود آن و یا امری ورای آن دو؟ در صورتی که آنچه موجود بدان موجود است، وجود باشد، ماهیت، امری انتزاعی است...

Thursday, April 17, 2014

دلائل متأخران در اصالت وجود

متأخران برای اثبات مدعی خود در اصالت وجود، به دلایلی تمسک جُسته اند که سه دلیل از اساسی ترین دلایل آنان ذکر می شود:

Thursday, April 17, 2014

اصالت وجود یا ماهیت؟

در تاریخ متافیزیک کهن مابه التحقیق موجود را به وجود خاص، یا ماهیت شیء دانسته اند. بنابراین فیلسوفان دوره ی یونانی و اسکولاستیک و نیز فیلسوفان...

Thursday, April 17, 2014

زیادت وجود بر ماهیت

«ماهیت» و «وجود» دو امر مغایرند. بدین معنی که حیثیت هستی هر شیء، غیر از حیثیت چیستی آن است. تفصیل آنکه ذهن، شیء واحد را به دو امر تحلیل می کند:...

Thursday, April 17, 2014

وجود و مابه الوجود موجود

حقیقت وجود در دو هزار و پانصد سال تاریخ مغرب زمین نیست انگاشته شده و در متافیزیک پرسشی از آن به میان نیامده است و جز این هم نمی توان باشد؛ زیرا...

Wednesday, April 16, 2014

مقایسه دیالکتیک و سیر اختصامی

سیر اختصامی طریقت فکری حکمای انسی در تحلیل از تضاد و تناقض است، و دیالکتیک منهج فکری افلاطونیان و پاره ای از حکمای جدالی مذهب دوره ی جدید در...

Wednesday, April 16, 2014

سیر اختصامی و حکمت انسی

طریقت تفکر در حکمت انسی مقام جمع الجمع دو امر است: نخست، رسوخ از ظاهر به باطن، یا تأویل و زندآگاهی؛ و دوم، سیر اختصامی، که جمع الجمع آن دو را...

Tuesday, April 15, 2014

دوره های تأویل اختصامی

سیر تأویل، سیر از ظهور به بطون است و سالک ابتدا از ظواهر و واقعیت ها به حقایق و ماهیات که همان اَعیان ثابته است سیر می کند و سپس از عین، به کُنه...

Tuesday, April 15, 2014

منطق در حکمت انسی

نظر حکمای اُنسی در باب ماهیت، با نظر فیلسوفان در این خصوص تمایز و تفاوتی عمیق دارد. فیلسوفان همواره از ماهیت و حقیقت امور، پرسش کرده اند، لیکن...

Tuesday, April 15, 2014

تقابل مستضعف و مستکبر

اهل اُمت واحده ی سرآغازِ تاریخ، نیست انگار نبودند و در قرب وجود مأوی داشتند و نیوشای ندای وجود بودند. از این رو، میان تفکر حکمت اُنسی و تفکر...

Monday, April 14, 2014

حکمت عملی در ساحت حکمت انسی

حکیمان انسی ضمن التزام به شرع، سلوک را نیز ضروری دانسته اند. سلوک سیر طریقی است که سالک را از ظاهر شریعت به باطن آن یعنی حقیقت می رساند، توضیح...

Monday, April 14, 2014

مسائل حکمت اولی در ساحت حکمت اُنسی

مهمترین بحث حکمت انسی، بحث از وجود و احکام و تجلیات وجود است، که عارفان آن را علم توحید نیز نامیده اند. زیرا چنانکه گفته شد موضوع حکمت اولی در...

Monday, April 14, 2014

اتحاد الهیات در حکمت اُنسی

در حکمت اُنسی، تمایزی میان هستی شناسی به معنای اَعم و هستی شناسی به معنای اَخص وجود ندارد و حکمای اُنسی، حکمت الهی یا هستی شناسی را به دو بخش...

Monday, April 14, 2014

تعریف حکمت

کلمه ی حکمت در مواضع متعددی از کلام الله مجید آمده و اغلب نیز قرین «کتاب» قرار گرفته است. همین اقتران کتاب و حکمت، قرینه ای تواند بُوَد که هوشیاران...

Monday, April 14, 2014

چهار گونه حکمت

در هر دوره از ادوار تاریخ، تفکر انسان واجد دو ساحت علم حضوری و حصولی است. از جانب دیگر، نیز بشر در سیر معنوی خود، با کلام الله و کتب آسمانی نسبت...

Monday, April 14, 2014

آیا غزالی فلسفه ستیز بود؟

آنچه از مواجهه ی غزالی با فلاسفه مشهور است این است که وی فلسفه ستیزی تمام عیار است که اندیشه های ضد فلسفی اش توانسته ماهِ فلسفه را به محاق برد...

Saturday, April 5, 2014

مختصری از زندگی ابوحامد غزالی

ابوحامد محمد بن محمد بن محمد بن احمد غزالی معروف به زین الدین و ملقب به حجت الاسلام در سال 405ق در حوالی طوس متولد شد. پدر وی علی رغم نداشتن...

Saturday, April 5, 2014

المنقذ من الضلال: زندگی خودنوشت غزالی

ابوحامد غزالی (505-450ق) از تأثیرگذارترین دانشمندان و اندیشمندان جهان اسلام است که در حوزه های مختلف علمی در جهان اهل تسنن و تشیع همواره محل...

Saturday, April 5, 2014