عقب ماندگي مسلمين

عقب ماندگي مسلمين، که در قرون اخير وضوح بيشتری يافته، معلول علتی واحد نيست بلکه عواملی متعدد در آن دخالت دارد که يکی از دلائل عمدة آن، جوانب...

Thursday, May 7, 2009

تأملات تأويلی ملاصدرا در کتاب و سنت

در هستی شناسی تأويلی ملاصدرا پنج عنصر اصلی را بوضوح مي‌توان از هم بازشناخت. اين عناصر عبارتند از: فلسفة ارسطو و پيروانش, تعاليم نو افلاطونی بويژه...

Thursday, May 7, 2009

حكمت متعاليه صدرايي، فلسفة حال و آينده

برخورد تاريخ با انديشة فيلسوفان متفاوت است. عوامل گوناگوني دست به دست هم مي‌دهند تا به يك انديشة فلسفي مجال حضور دهند تا بتواند از توجه و عنايت...

Thursday, May 7, 2009

الهيات از نظر صدرالمتالهين و جايگاه كنوني آن*

مدتها بود كه بحث بر سر جايگاه علوم و موقعيت و منزلت فلسفه، به ميان نيامده بود و ارزشيابي آن بدست و بذوق عامه مردم واگذار شده بود، گاهي پزشكي،...

Thursday, May 7, 2009

تصوف و فلسفه از نظر ملاصدرا

هنگامى كه دست اندركاران اين كنفرانس، از سر لطف مرا به عرضه مقاله در آن دعوت كردند، موضوع «ارتباط بين روزبهان بقلى و ملاصدرا» را به من پيشنهاد...

Thursday, May 7, 2009

نكاتى برجسته از فلسفه ملاصدرا در مقايسه با نظريات فلسفى قرون اخير در غرب

در قرون نهم تا دوازدهم ميلادى كشورهاى اسلامى هر يك دانشگاهى محسوب مى شدند و در آنجا دانشمندان و فلاسفه برجسته به تحقيق و تدريس مشغول بودند. ايرانيان...

Thursday, May 7, 2009

معرفت‌شناسي‌ و حكمت‌ متعاليه‌

يكم‌؛ در حكمت‌ متعاليه‌ بخش‌ مستقلي‌ به‌ بحث‌ دربارة‌ شناخت‌شناسي‌ و مطابقت‌ يا عدم‌ مطابقت‌ ادراك‌ انسان‌ با عالم‌ خارج‌ اختصاص‌ نيافته‌ بلكه‌...

Thursday, May 7, 2009

تفسير ملاصدرا بر سورة مبارکة سجده

می خواهم اين مقاله را به استاد راهنمای خود, مرحوم جان (يحيی) کوچر تقديم کنم که علاقة عميق به فلسفه ملاصدرا داشت و اگر مرگ غير مترقبه او را از...

Thursday, May 7, 2009

نظر ملاصدرا دربارة عقل اول در شرح اصول کافی

شرح عرفانی _ فلسفی ملاصدرا (ف. در1640/1050) بر چهار کتاب اول گنجينة عظيم احاديث شيعه اصول کافی, نگاشتة ابوجعفر کلينی, نمونة روشنی است که نشان...

Thursday, May 7, 2009

تصوّر و تصديق پيش درآمد جايگاه مبحث علم در علوم اسلامى

مباحث مربوط به ادراك و مع[1]رفت در علوم اسلامى - اعم از فلسفه، كلام، منطق و حتى علم اصول- بصورت پراكنده مطرح شده است. در منابع اسلامى، ابواب...

Wednesday, May 6, 2009

جايگاه حدوث دهرى و حركت جوهرى در دو نظام متفاوت فلسفى

براى هر پژوهشگرى كه با آثار فلسفى صدرالمتألهين آشنائى دارد، اين سؤال كه «چرا صدرالمتألهين نظريه «حدوث دهرىِ» استادش ميرداماد را در آثارش مسكوت...

Wednesday, May 6, 2009

«وجود محمولى» از ديدگاه كانت و ملاصدرا

بررسى ديدگاههاى كانت در باب وجود بعنوان محمول و مقايسه آن با نظرات ملاّصدرا كه معتقد به واقعى بودن مفاهيم و قضاياى فلسفى است و براى واقعى نشان...

Wednesday, May 6, 2009

بررسي تطبيقي اصل بنيادين در فلسفه ارسطو و ابن‌سينا

ارسطو با تحليل ابتدايي از اشياء مادي، به اين نتيجه رسيد كه اشياء نه از يك جزء بلكه از دو جزء تشكيل شده اند، يكي ماده و دوم صورت، ماده يا هيولي...

Wednesday, May 6, 2009

محيط‌ زيست‌ طبيعي‌ از ديدگاه حكمت‌ متعاليه‌

مردم‌ عامّه‌ چنين‌ مي‌پندارند كه‌ فلسفه‌ موضوعي‌ كاملاً جدا از زندگي‌ روزمرّه‌ است‌. وقتي‌ گفته‌ مي‌شود فيلسوف‌، شخصي‌ در نظرشان مي‌آيد كه‌ از...

Monday, May 4, 2009

جايگاه حدوث دهرى و حركت جوهرى در دو نظام متفاوت فلسفى

براى هر پژوهشگرى كه با آثار فلسفى صدرالمتألهين آشنائى دارد، اين سؤال كه: «چرا صدرالمتألهين نظريه «حدوث دهرىِ» استادش ميرداماد را در آثارش مسكوت...

Monday, May 4, 2009

تئوري جهان زنده و انعكاس آن در حكمت متعاليه

انگارة جهان زنده و يا زنده انگاري جهان هستي سابقة تاريخي طولاني دارد. در سير فلسفه، كثيري از فلاسفه و همچنين عرفا، مجموع جهان هستي را بصورت يك...

Sunday, May 3, 2009

عناصر فهم مسئله تشكيك نزد ملاصدرا

يكى از اصول اساسى مابعدالطبيعه ملاصدرا اثبات تشكيك در حقيقت وجوداست، با اينهمه، بايد تصريح كرد كه تصديق تشكيك چه مفهوم و اهميتى دارد. در اين...

Sunday, May 3, 2009

نظر ملاصدرا و احاديث‌ شيعه‌ اماميه دربارة خاستگاه‌ انسان‌ در ازل‌ و حدوث‌ او در زمان‌

فلسفه‌ وجود ملاصدرا, در واقع,‌ فلسفه‌ صيرورت‌ كامل‌ است‌. اين‌ فلسفه‌، دگرگوني‌ پيوسته‌ ميان‌ حالات‌ گوناگون‌ وجود و بين‌ مراتب‌ مختلف‌ نفس‌...

Saturday, May 2, 2009

فيلسوف گفت و گو (2)

غلامحسين ابراهيمى دينانى اگرچه با فلسفه غرب هم آشنا هست اما شايد بتوان گفت كه در عالم فلسفه اسلامى مى زيد و از پنجره آن به عالم و افكار مى نگرد....

Friday, May 1, 2009

فيلسوف گفت و گو (1)

غلامحسين ابراهيمى دينانى هر بار انديشه هاى يكى از انديشمندان مغفول مانده عالم اسلام را مى كاود: «شعاع انديشه و شهود در فلسفه سهروردى » (۱۳۶۴)،...

Friday, May 1, 2009