فردید، فیلسوف شفاهی (قسمت دوم)

در مورد شیوه عصار در تدریس فلسفه گفته میشود که وی به اقوال متقدمان، یعنی فارابی و ابن سینا، و نیز متأخران همچون میرداماد، ملا محسن فیض و عبدالرزاق...

Friday, February 15, 2019

فردید فیلسوف شفاهی (قسمت اول)

این نکته قابل توجه است که حاج شیخ محمدرضا تنکابنی در حوزه اخلاق و سلوک نیز از مجالس عرفانی مرحوم آیت الله حاج ملا حسینقلی همدانی بهره برده بود.

Friday, February 15, 2019

سیر فلسفه در قرن بیستم (قسمت دوم)

علی رغم انتقاد از فردید به دلیل کاربرد زبان تئولوژیک و گرانبار از ارزش در بیان مفاهیم فلسفی، می توان نکته ای را در دفاع از وی اظهار داشت، و آن...

Friday, February 15, 2019

منابع شناخت فردید

یکی از اصیل ترین منابع، صرف نظر از نوارهای درسی و برنامه های ضبط شده تلویزیونی، که در اختیار همگان نیست، صورت مکتوب شده پاره ای از سخنرانیها...

Thursday, February 14, 2019

رویداد علیه تاریخ

نقد هر شیء می‌تواند آشکارگی حقیقت شیء باشد؛ بدین معنا نقد تاریخ نیز آشکارکردن حقیقت تاریخ است. در این معنا حقیقت تاریخ، رخداد است لذا برای نیل...

Friday, April 22, 2016

طعم تلخ فردید

فردید، اندیشمند «تلخی»ست. تلخی اندیشه و سلوک اجتماعی او، به نحوی، همه مخاطبان او را نواخته و هنوز هم می‌نوازد؛ چه کسان یا گروه‌هایی که او را...

Monday, November 2, 2015

روشنفکری و خودکامگی

سیداحمد فردید (1373-1289) فیلسوف شفاهی و استاد فلسفه دانشگاه تهران متولد سال 1289 در یزد پس از پایان دوران متوسطه در سال 1307 وارد دانش‌سرای...

Monday, November 2, 2015

پست مدرنسیم از دیدگاه فردید

در میان دو دوره ی تاریخی معمولاً برهه ی تاریخی واحدی، وجود دارد که این دو دوره را به هم می پیوندند. یعنی برهه ی تاریخی مذکور، شامل آخرین مرحله...

Saturday, April 19, 2014

حوالت تاریخی و فلسفه ی تاریخ فردید (1)

آنچه هر دوره ی تاریخی را تعیّن می بخشد، حوالت تاریخی یا حکم اسمی است که بر آن دوره از تاریخ حکومت دارد؛ اما بر اساس آنچه محی الدین آن را سرّالقدر...

Saturday, April 19, 2014

حوالت تاریخی و فلسفه ی تاریخ فردید (2)

پیش از ورود به بحث، نخست باید به این نکته ی اساسی توجه کرد که برخلاف ترجمه های متداول، معادل انسان دوستی در زبانهای غربی «فیل آنتروپی» است، نه...

Saturday, April 19, 2014

منشأ نفسانیت در تاریخ

منشأ نفسانیت در تاریخ چیست و چرا اساساً چنین امری به ظهور می رسد؟ پاسخ آن است که منشأ ظهور نفسانیت در تاریخ، سیر وجود از اطلاق به تقیید است،...

Saturday, April 19, 2014

فردید و غربزدگی

مراد استاد از غربزدگی چیزی نبود جز نیست انگاری حق و غفلت از حقیقتِ وجود. در سرآغاز تاریخ، انسان به نحو حضوری ملاقیِ حقیقت و متذکر اسماء و صفات...

Saturday, April 19, 2014

حضرات خمس

عوالم به رغم تنوع و کثرت آنها، به دو نوع کلی، منقسم می گردند: نخست، عوالم مینویی عُلوی؛ که اصلاً شرّ در آنها راه ندارد و خیر محض اند. دوم، عوالم...

Saturday, April 19, 2014

اعیان ثابته

حق تعالی را دو تجلی است: تجلی ذات به ذات، که در این تجلی، حق تعالی تمام اسماء و صفات خود را در آینه ی ذات، شهود می کند. در تجلی دوم، اسماء و...

Saturday, April 19, 2014

نظریه حکمای انسی در باب وجود

در نظر حکمای انسی وجود خاص حق است و به همین جهت دارای افراد و مصادیق متعدد نیست و امری واحد و منحصر در فردی فارد است؛ هر چند که این امر واحد...

Friday, April 18, 2014

وجود و مابه الوجود موجود

حقیقت وجود در دو هزار و پانصد سال تاریخ مغرب زمین نیست انگاشته شده و در متافیزیک پرسشی از آن به میان نیامده است و جز این هم نمی توان باشد؛ زیرا...

Wednesday, April 16, 2014

مقایسه دیالکتیک و سیر اختصامی

سیر اختصامی طریقت فکری حکمای انسی در تحلیل از تضاد و تناقض است، و دیالکتیک منهج فکری افلاطونیان و پاره ای از حکمای جدالی مذهب دوره ی جدید در...

Wednesday, April 16, 2014

سیر اختصامی و حکمت انسی

طریقت تفکر در حکمت انسی مقام جمع الجمع دو امر است: نخست، رسوخ از ظاهر به باطن، یا تأویل و زندآگاهی؛ و دوم، سیر اختصامی، که جمع الجمع آن دو را...

Tuesday, April 15, 2014

دوره های تأویل اختصامی

سیر تأویل، سیر از ظهور به بطون است و سالک ابتدا از ظواهر و واقعیت ها به حقایق و ماهیات که همان اَعیان ثابته است سیر می کند و سپس از عین، به کُنه...

Tuesday, April 15, 2014

منطق در حکمت انسی

نظر حکمای اُنسی در باب ماهیت، با نظر فیلسوفان در این خصوص تمایز و تفاوتی عمیق دارد. فیلسوفان همواره از ماهیت و حقیقت امور، پرسش کرده اند، لیکن...

Tuesday, April 15, 2014