شبهه‌ی تنافی اعجاز با دانش بشری

به پیامبران كارهایی نسبت داده می‌شود كه از نظر علمی، انجام آن كارها محال است؛ برای نمونه كسی كه از دنیا رفته است، محال است دوباره به دنیا برگردد

Sunday, June 11, 2017

شبهه‌ی تنافی اعجاز با سنن الهی

شبهه‌ی تنافی اعجاز با سنت الهی را برخی از مخالفان متأله همانند سیداحمد خان هندی مطرح كرده است كه خلاصه‌ی آن، چنین است:

Sunday, June 11, 2017

معجزه؛ هماهنگی یا تناقض؟

یكی از شبهات مطرح شده در باب معجزه، بحث «تناقض مفهومی معجزه» است كه به اشكال در تعریف معجزه بازمی‌گردد و خلاصه‌ی آن، چنین است:

Sunday, June 11, 2017

تعریف اعجاز

اعجاز مصدر باب افعال از ریشه‌ی «ع. ج. ز» است. عجز دو معنا دارد: ناتوانی و دنباله هر چیز. و به دو معنا به كار می‌رود: الف) ناتوان ساختن؛ 2) ناتوان...

Sunday, June 11, 2017

معجزه و كرامت

از جمله مطالبی كه با تعریف معجزه مرتبط است، معجزه داشتن امامان است. سخن در این است كه آیا تعریف معجزه تنها شامل پیامبران است یا دیگر اولیای الهی...

Sunday, June 11, 2017

تحديث

تحديث، (علم کلام)، تحديث در معناي خاص يعني سخن گفتن ملائکه با چهارده معصوم (عليهم‌السلام) و نيز با بعضي از صلحا. اينگونه سخن گفتن مرموز، با وحي...

Thursday, March 16, 2017

تحدي

تَحّدي، در لغت يعني مبارزه‌طلبي و «از کسي خواستن تا با تو برابري کند در کاري تا عجز او ظاهر شود و برابري در نبرد کردن» (تاج المصادر، بيهقي) «معارضه...

Thursday, March 16, 2017

اعجاز معارفی و معنایی، مهمترین اعجاز قرآن

مهم‌ترین بُعد اعجاز قرآن، مربوط به حقیقت قرآن و ابعاد معنایی کتاب خداست که برای هر کسی دریافتنی نیست. این بُعد برای انسان هایی همانند رسول خاتم...

Wednesday, February 22, 2017

اعجاز قرآن از نظر تأثیر بر جان‌ها

تأثیرگذاری قرآن بر دل و جان مخاطبان امری نیست که مشمول مرور زمان شده و دفعات گوش سپردن به تلاوت در شنونده ملال و کسالتی به همراه داشته باشد....

Sunday, January 22, 2017

انحرافات دستور زبانی و سبك شناختی برخی عبارات قرآنی

پژوهش‌های سبك شناختی جدید، مقوله‌ی انحراف، در زبان ادبی، را از مقابله‌ی بین نظام كلی زبان و كاربرد فردی آن پذیرفته‌اند و رابطه‌ی بین این دو را...

Friday, October 14, 2016

زبان و كلام و نسبت و تمایز آنها

اخفشِ اوسط (درگذشته‌ی 215هـ) درباره‌ی عبارتِ لم یَكَدْ یراها می‌گوید حمل به معنا می‌شود، چون آن را نمی‌بیند. وقتی می‌گوییم «كاد یفعل» یعنی به...

Friday, October 14, 2016

جنبه‌های تطابق میان سبك شناسی غربی و بلاغت عربی

بین سبك شناسی و بلاغت عربی جنبه‌هایی وجود دارد كه نقاط برخورد را تشكیل می‌دهند. دكتر عیاد بر آن است كه «سبك شناسی نزد ما از اصالت برخوردار است،...

Friday, October 14, 2016

مبانی بنیادین بلاغت عربی (2)

حقیقت یعنی دلالت لفظ بر معنای وضع شده در اصل زبان، اما اصل، براساس وضعِ آن، در دانشی كه در آن به كار می‌رود تغییر می‌كند و به همین جهت بر سه...

Friday, October 14, 2016

مبانی بنیادین بلاغت عربی (3)

مسأله‌ی لفظ و معنا یكی از پایه‌های سه گانه‌ای است كه ساختمان بلاغت به آن تكیه كرده و با سه دانشِ معانی، بیان و بدیع استقرار یافته است.

Friday, October 14, 2016

مبانی بنیادین بلاغت عربی (1)

بحث در باب خبر و انشاء در میراث عربی-اسلامی قدمت دارد و شاید مراحل آغازین آن در سایه‌ی قرآن كریم رشد یافته باشد. ابن فارس (در گذشته‌ی 395هـ)...

Friday, October 14, 2016

پیدایش سبك شناسی

سرآغاز بررسی سبك به روزگار ارسطو بازمی‌گردد و چنان كه می‌دانیم به بلاغت مرتبط بود نه به فن شعر؛ علت آن پیوند این بود كه سبك پاره‌ای از هنر إقناع...

Friday, October 14, 2016

رابطه‌ای بلاغت، سبك و معنا

دقت نظر در ساخت روشمند بلاغت و ارتباط دانش‌های آن به این منجر می‌شود كه این دانش براساس رابطه‌ی بین سبك و معنا رشد كرده است. معنایی وجود دارد...

Friday, October 14, 2016

مفهوم سبك از نظر غربیان

اصل واژه‌ی style به زبان لاتین بازمی‌گردد؛ یعنی چوبی كه برای نوشتن بر پارافین به كار می‌رفت. منظور، ابزار نوشتن مثل قلم مو یا قلم است. آنگاه...

Friday, October 14, 2016

مفهوم سبك از دیدگاه اندیشمندان مسلمان

واژه‌ی سبك در حوزه‌ی پژوهش‌های اعجاز بلاغی موقعیت نیكویی یافته است، چون قرآن پژوهانی كه در پیِ اثبات اعجاز قرآن بوده‌اند به قصد مقایسه بین سبك...

Friday, October 14, 2016

اعجاز بلاغی قرآن

نویسندگان حوزه‌ی اعجاز قرآن، به جنبه‌های زیادی اشاره كرده‌اند، مثل قاضی عیاض (درگذشته‌ی 544هـ) و ابن قیم جوزیه (درگذشته‌ی 571هـ) و زركشی (درگذشته‌ی...

Friday, October 14, 2016