واژه‌ی جحيم در قرآن

«جحيم» در لغت به معناي آتش شديد برافروخته و هر آتشي است که بعضي از آن بر روي بعضي ديگر قرار گرفته باشد. نيز به آتش بزرگ برافروخته شده در درّه...

Saturday, May 13, 2017

واژه‌ی جناح در قرآن

«جنح» ماده اصلي «جناح» است که در اصل به معناي ميل و تجاوز است و زماني که گفته مي‌شود «جنح الي کذا» يعني به سوي آن ميل کرد، چنان که به گناه، جُناح...

Saturday, May 13, 2017

واژه‌ی جبّار در قرآن

«جبّار» برگرفته از ماده «جبر» به معناي وادارکردن افراد بر امور ناخوشايند آنان، اصلاح شکستگي و اصلاح با نوعي اعمال قدرت است و به کساني که مدعي‌اند...

Saturday, May 13, 2017

واژه‌ی جار در قرآن

«جار» از ماده «جور» در لغت به معناي مجاور منزل، محل سکونت شخص، پناه‌دهنده، پناه‌خواه، همسر مرد، هم‌پيمان، ياري‌کننده، شريک در تجارت است:

Saturday, May 13, 2017

واژه‌ی ثواب در قرآن

«ثواب» برگرفته از «ثاب» در اصل به معناي رجوع و بازگشت است و «مثابه» محلي است که انسان‌ها به سوي او بازمي‌گردند. «تثويب» به معناي دعاي مکرر است...

Monday, May 8, 2017

واژه‌ی ثمر، ثمرات در قرآن

«ثمر» در لغت به معناي حاصل و بار درخت، انواع مال، طلا و نقره است و «ثمره» به معناي کناره زبان، گره‌ها و بندهاي تازيانه، نسل و فرزند است و در...

Monday, May 8, 2017

واژه‌ی ثقلت، اثقال، ثقيل در قرآن

«ثِقَل» بر وزن «عِنَب» ضد سبک بودن است و «ثَقَل» متاع مسافر و هر چيز گران‌بهايي است و به همين معناست حديث «اني تارک فيکم الثقلين» که «ثقلان»...

Monday, May 8, 2017

واژه‌ی ثانی در قرآن

«ثني» ماده اصلي «ثاني» است و براساس استعمالات مختلف، معاني متفاوتي پيدا کرده است. ثني مفرد اثناء به معناي يک تا از تاها و يک لايه از لايه‌هاي...

Monday, May 8, 2017

واژه‌ی ثابت در قرآن

«ثبت» در لغت به معناي دوام و استقرار است و به تناسب ترکيب‌هاي مختلف، معاني متفاوتي به خود مي‌گيرد. «ثبت الامر» يعني صحيح و درست شد و «اثبت الکاتب...

Monday, May 8, 2017

واژه‌ی تولّی در قرآن

«تولی» برگرفته از ماده «ولی» در اصل به معنای قرب و نزدیك بودن است و جمله «تباعد بعد ولی» یعنی پس از نزدیك بودن دور شد.

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تولیه در قرآن

«تولیه» مصدر باب تفعیل برگرفته از «ولی یولی» است كه در مشتقات و صیغه‌های مختلفش در قرآن كریم استعمالات گوناگونی دارد. این كلمه گاه متعدی بنفسه...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی توبه در قرآن

توبه در لغت پشیمانی از گناه و اقرار به نداشتن عذر در ترك آن است؛ ولی اعتذار اظهار ندامت بر گناهی است كه در انجام آن برای خود عذری نیز داشته باشی....

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی توفی در قرآن

«توفی» از ماده «وفی» كلمه‌ای است كه بر كامل ساختن و به پایان بردن دلالت می‌كند؛ بدین جهت است كه بر ادای كامل پیمان و شرط، وفا گفته می‌شود و «توفیت...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تمنی در قرآن

«تمنی» برگرفته از ماده «منی» در اصل به معنای تقدیر و اندازه‌گیری شیء و تحقق آن با همان اندازه معین است. اگر به نطفه انسان منی گفته می‌شود، بدین...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تقطّع در قرآن

قرآن كریم می‌فرماید: «إِنَّ هذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ‌ * وَ تَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ کُلٌّ...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تفصیل در قرآن

«فصل» به معنای متمایز ساختن و جدا كردن یك شیء از دیگری، خارج شدن و بریدن و قطع است و فصل خصومات به معنای حكم به قطع نزاع است. این كلمه در هیئت...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تقطیع در قرآن

«قطع» دلالت بر بریدن و جدا شدن دارد و قطیعه به معنای هجران و دوری است و قِطع- به كسر قاف- به معنای بخشی از شب است و مقطعات به معنای جامه‌های...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی تأویل در قرآن

«تأویل» برگرفته از ماده «اول» به معنای بازگشت است. ابن فارس می‌نویسد: «آل یؤول‌ ای رجع قال یعقوب یقال اول الحكم الی اهله الی ارجعه وردّه الیهم»:...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی بیت در قرآن

«بیت» در لغت به معنای مسكن، بخشی از تركیبات شعر و خانواده فرد است كه شب نزد آنان است. راغب معتقد است: كلمه بیت در اصل مأوای شبانه انسان بوده...

Saturday, April 15, 2017

واژه‌ی بلد در قرآن

جمع «بلد» بلدان و جمع «بلدة» بلاد است. بلد بر هر سرزمینی اطلاق می‌شود، چه آباد باشد و چه غیر آباد، چنان كه در قرآن آمده است: «إلی بَلَدٍ مَیِّتٍ»...

Saturday, April 15, 2017