واژه‌ی ظلم در قرآن

آیا خواری و پستیِ ظلم را همین بس نباشد که هم ریشه‌ی ظلمت و تاریکی است؟ هر دو در لغت، طبیعت، منشأ و تربیت از یک اصل و ریشه‌اند. ظلمت هنگامی است...

Sunday, April 3, 2016

واژه‌ی صبر در قرآن

در حدیثی از پیامبر (علیه السلام)، درباره‌ی مردی که شخصی را زندانی کرد و دیگری وی را کشت، آمده است: «قاتل را بکشید و آن زندانی کننده را زندان...

Sunday, April 3, 2016

واژه‌ی شهادت در قرآن

شهادت همان عالم مشهودی است که در برابر عالم غیب قرار دارد؛ و در برابر عقول مجرد محسوس و مشخص است. همچنین «حضور با مشاهده چه با چشم سر و چه چشم...

Sunday, April 3, 2016

واژه‌ی شکر در قرآن

گفته می‌شود: «ناقة شکرة»؛ یعنی شتری که پستانی پر از شیر دارد، و یا «دابة شکور»؛ یعنی با ظاهر نمودن روغنش و نیکی صاحبش در حق او، نیکی می‌کند،...

Sunday, April 3, 2016

واژه‌ی شمس و قمر در قرآن

قرآن این دو کره‌ی نورانی را دو نشانه از نشانه‌های بی شمار خداوند می‌داند که در فضای لایتناهی و بی پایان شناورند و هر دو تحت فرمان و حکم اویند...

Sunday, April 3, 2016

واژه‌ی شفاعت در قرآن

این موضوع، شاید از سودمندترین، دقیق‌ترین و ژرف‌ترین موضوعها در اندیشه‌ی اسلامی باشد؛ هر چند در بین عامه‌ی مسلمانان معنایی رایج دارد، چون موجب...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی شجره (درخت) در قرآن

درخت در چند جای قرآن ذکر شده و در هر جا که آمده یا مثالی با دلالت قریب، و یا بعید بوده است و یا رمز معنایی که ارزش آن ضعیف و شأن آن اندک است،...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی شاکله در قرآن

در اصل از «شکل» است که بند کردن چهارپایان است و از «شِکال» که همان بند می‌باشد. در حدیث آمده است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از بند...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی سکینه (آرامش) در قرآن

صدوق در معانی الاخبار از امام باقر (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: «آرامش همان ایمان است.» و از امام رضا (علیه السلام) درباره‌ی سکینه‌ای...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی سیما در قرآن

علامه طباطبایی در باب سحر می‌گوید: «حکیمان گذشته به اسرار بعیدی در حکمت و فلسفه دست یافتند و توانایی زیادی در کشف کنه امور پیچیده داشتند، ولی...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی سر (راز) در قرآن

از معانی مشهور و روشن «سِر» پنهان بودن است که در برابر جهر (آشکار شدن ) قرار دارد؛ چنان که در قرآن آمده است: وَهُوَ اللَّهُ فِی السَّمَاوَاتِ...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی سِحر در قرآن

سحر در لغت عبارت است از: هر آنچه که منشأ آن لطیف و ظریف و علت آن پنهان باشد و از آن جمله ساحر است برای دانشمند (پنهان است)، و «سَحَرهُ» یعنی...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی روح در قرآن

صدوق در معانی الأخبار روایت می‌کند که محمد بن مسلم از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی آیه‌ی: وَنَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی پرسید و فرمودند: «روح...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی رؤیا در قرآن

رؤیا، رؤیة و رویة الفاظی‌اند که ‌اشتقاق آنها دلالت بر معنای تقریباً یکسان دارد؛ هر چند که در حرکتها متفاوتند و در حروف هماهنگ؛ همچنین رأی، ارتأی...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی رضا در قرآن

قشیری به نقل از محمد بن یزید مبرد می‌گوید: به حسین بن علی (علیه السلام) گفته شد: ابوذر می‌گوید: «فقر برایم از ثروت بهتر است و بیماری از سلامتی.»...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی رقیب در قرآن

رقیب همان حافظ است، کسی که مراقب چیزی است و با مراقبت و رعایت همیشگی به محافظت آن می‌پردازد. بعید نیست که در اصلش بین آن و رقبه (گردن) رابطه‌ای...

Saturday, April 2, 2016

واژه‌ی رحمت در قرآن

شریف جرجانی رحمت را چنین تعریف می‌کند: «اراده‌ی رساندن خیر.» علامه طباطبایی در تفسیر کَتَبَ عَلی نَفسِهِ الرَّحمَةَ، می‌گوید: «افاضه‌ی نعمت بر...

Tuesday, March 29, 2016

واژه‌ی رَحِم در قرآن

دستگاه خاص زنان است که انسان مراحل اولیه زندگی‌اش را از نطفه تا علقه و سپس مضغه و بعد به صورت انسان کامل در آن طی می‌کند و بعد از کامل شدن نه...

Tuesday, March 29, 2016

واژه‌ی رئاء (ریا) در قرآن

رئاء همان ریاست، ولی بهتر آن دیدیم عین واژه را که در قرآن آمده است، بیاوریم: لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَالْأَذَى كَالَّذِی ینْفِقُ...

Tuesday, March 29, 2016

واژه‌ی ذکر در قرآن

راغب می‌گوید: گاهی ذکر گفته می‌شود و مراد از آن، حالتی برای نفس است که به واسطه‌ی آن برای آدمی ممکن می‌گردد تا آنچه از معرفت به دست آورده حفظ...

Tuesday, March 29, 2016