برخی از عقاید کلامی شیخ مفید

در برابر معتزله و خوارج که ایمان و اسلام را یکی می دانستند، شیخ مفید بر آن بود که این دو از یکدیگر متمایزند. گفته ی وی چنین است:

Friday, January 17, 2014

عدل الهی و اعمال نیک و بد انسان

شیخ مفید بر آن است که خدا عادل است. وی بر آن است که خدا می تواند به ستم عمل کند، ولی چنین نمی کند. گفته ی وی چنین است:

Friday, January 17, 2014

صفات خدا در اندیشه شیخ مفید

«خدای عزّ و جلّ در الاهیّت و ازلیّت یگانه است. هیچ چیز به او شبیه نیست و نمی توان چیزی را همانند او دانست. تنها او شایسته ی پرستش است، و از این...

Thursday, January 16, 2014

جایگاه وحی و عقل در تکلیف و طاعت از منظر شیخ مفید

قاضی عبدالجبار معتزلی و معاصر شیخ مفید، گفته است که نخستین وظیفه ی آدمی استدلال کردن برای شناختن خدا است. شیخ مفید می گوید که نخستین تکلیف انسان...

Thursday, January 16, 2014

نبوت و امامت از منظر شیخ مفید

به گفته ی شیخ مفید، ضرورت نیازمندی به پیامبر قطعی است، زیرا که بشر برای شناختن خدا و اصول نخستین اخلاقی به وحی نیاز دارد.

Thursday, January 16, 2014

نظام فکری شیخ مفید

مرتب کردن آموزه ها و تعلیمات مفید در یک نظام، قدری دشوار است، زیرا آثار کلامی او نشان می دهد که نظم و ترتیب آنچنانی که یک نظام فکری به آن نیاز...

Thursday, January 16, 2014

مناظرات مذهبی شیعه از آغاز تا عصر شیخ مفید

شیخ مفید رئیس متکلمان امامیّه در فضای مکتب بغداد که آکنده از مجادلات و مناظرات کلامی بین مذاهب مختلف اسلامی بود، نشو و نما کرد.(1) ضرورت چنین...

Thursday, January 16, 2014

اختلافات کلامی شیخ مفید با شیخ صدوق

برجسته ترین شخصیّت در مکتب فکری شیعه در بغداد در قرن چهارم و اوائل قرن پنجم که به نقد افکار و آراء قمیّون و مکتب حدیثی آنها پرداخت، شیخ مفید...

Thursday, January 16, 2014

شیخ مفید در کرسی زعامت شیعه

وقتی که شیخ مفید در حدود 40 سالگی ریاست طایفه ی امامیّه را بر عهده گرفت دورانی پرآشوب بود. شیخ در فقه و کلام و حدیث شیعه ریاست داشت. در عصر شیخ...

Thursday, January 16, 2014

شیخ مفید در کرسی تدریس و تألیف

مفید که در فنون مختلف علم- همچون کلام، فقه، اصول، رجال، تفسیر، نحو و شعر- یگانه ی عصر خویش بود تعلیم و آموزش را بسیار مهم می دانست و از این رو...

Wednesday, January 15, 2014

اساتید و شاگردان شیخ مفید

شیخ مفید در کودکی به همراه پدر به بغداد آمد و به فراگیری علم روی آورد، برای او در سن پنج سالگی از ابن ابی الیاس(م 341) اجازه ی روایت گرفته اند....

Wednesday, January 15, 2014

اوضاع علمی و سیاسی عصر شیخ مفید (قرن چهارم)

قرن چهارم هجری در تاریخ اسلامی قرنی پربار است، زیرا در این قرن با استقرار دولت آل بویه (414-320ه. ق) در بغداد، علم و دانش در حدّ وسیعی انتشار...

Wednesday, January 15, 2014

توقیعات در رثای شیخ مفید

سه توقیع یا نامه از طرف امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بنابر نقل کتب، صادر شده است(1). توقیع اول در سال 410هـ و توقیع دوم در سال 412هـ...

Wednesday, January 15, 2014

شعر شیخ بهایی (ره)

اگر سعدی می گفت: «همه قبیله ی من عالمان دین بودند ... مرا معلم عشق تو شاعری آموخت»، شیخ بهاءالدین عامِلی را شاعری چیزی نبود که در میراث پدران...

Wednesday, January 15, 2014

میراث شیخ بهایی (ره)

شخصیت علمی شیخ بهائی، چونان سیمای معنوی و روحانی وی، بس بدیع و دلرُباست. شیخ بهائی «در تمام علوم رسمی زمان خود دست داشت و در شماری از آنها منحصر...

Wednesday, January 15, 2014

شیخ بهایی و تصوف

میرزا محمد طاهر نصرآبادی، تذکره نگار معروف عصر صفوی، درباره ی شیخ بهائی گفته است: «در تزکیه ی نَفس و تصفیه ی باطن عَدیل نداشت». (1)

Wednesday, January 15, 2014

شیخ بهایی و فلسفه

از همان زمانی که فلسفه ی یونانی، عمدتاً از راه ترجمه، به جهان إسلام راه یافت و تنه ی أصلی فلسفه ی مسلمانان را تشکیل داد، گفتگوها درباره ی روائی...

Wednesday, January 15, 2014

مسلک شیخ بهایی (ره)

پس از شیخ بهائی درباره ی او و مشرب و مرامش، سخنان ضد و نقیض بسیار گفته شده و - مانند دیگر مردان بزرگ - هاله ای از مُدَّعیات غریب و گزافه گوئی...

Wednesday, January 15, 2014

بازماندگان شیخ بهایی (ره)

پیش از این دیدیم که شیخ علی مِنشار، عالِم فاضل جَبل عاملی که شیخ الإسلام اصفهان بود، زمینه ساز پایگاه یافتن پدر شیخ بهائی در دستگاه صفویان شد.

Wednesday, January 15, 2014

تاریخ وفات شیخ بهایی (ره)

سنت إلهی در باب این سَره مَرد نادره کار نیز جاری شد و به تعبیر «مرسوم» و - در این مقام - «دُرُست» برخی پیشینیان، جهانی از او یتیم مانْد.

Tuesday, January 14, 2014