نقش اجتماعی بازار در دوره‌ی قاجار

با آنکه جماعت تجّار در پایتخت و شهرهای بزرگ از منزلت اجتماعی و قدرت اقتصادی و تا حدی از نفوذ سیاسی بهره‌مند بودند، خودسری و نبودن ضوابط معیّن...

Saturday, September 10, 2016

نقش اجتماعی بازار در دوره پهلوی دوم

پس از کناره‌گیری رضاخان از سلطنت و انتخابات دوره‌ی چهاردهم مجلس شورای ملی، دکتر محمّد مصدّق با حمایت بازاریان مجدداً وارد مجلس شد. بازاریان با...

Saturday, September 10, 2016

تجارت در دوره‌ی پهلوی

با آنکه آمارهای تجارت خارجی در شمار سامان‌یافته‌ترین اطلاعات اقتصادی در ایران بوده و ارقام رسمی در این زمینه از 1318/ 1900 انتشار یافته است،...

Sunday, June 26, 2016

تجارت در ایران جدید

هم‌زمان با بنیانگذاری حکومت صفویان، پادشاهی عثمانی و حکومت بابری هند نیز گسترش یافت. روس‌ها نیز قدرت خود را تا مرزهای شمال غربی ایران بسط دادند...

Sunday, June 26, 2016

کلاهی که حکومت بر سر ملت گذاشت

جامعه ایرانی در سالهای سلطنت رضا­شاه­ پهلوی(1320-1304) تغییرات قبل ملاحظه‌­ای را به خود دید. تغییراتی که ناشی از نگرش و اقدامات خاص شاه بود که...

Thursday, June 23, 2016

ملکه دموکرات در برابر شاه مستبد: زدن یک تیر با دو نشان!

فرح پهلوی از هنگام ورود به دربار با انجام فعالیتهای سیاسی و اجتماعی مردم گرایانه تلاش کرد تا چهره ای متفاوت از دیگر افراد بانفوذ دوران پهلوی...

Tuesday, June 14, 2016

نگاهی به پیوندهای شاه و خاندان فوق ثروتمند آمریکا

در فاصله 9 ماهه بین دی ماه1357 تا مرداد 1358 یعنی دورانی که شاه در ایام سرگردانی پس از فرار به سر می‌برد و سرانجام غم فقدان تاج و تخت و بیماری...

Tuesday, June 14, 2016

جنگ‌های ایران و روس

به موازات ضعیف‌تر شدن ایران در اثر مرگ آقامحمدخان قاجار، در اطراف ایران قدرت‌های بزرگی در حال رشد بودند از جمله این قدرت‌ها روسیه بود که از اواسط...

Saturday, May 21, 2016

پرداخت بدهی‌ نیم میلیون دلاری شاهزاده خانم

در سند ذیل می‌بینیم که رئیس دفتر «شمس پهلوی» با ارسال نامه‌ای برای «اسدالله علم» رئیس دربار محمدرضا پهلوی، تقاضای مبلغ «پانصد هزار دلار» برای...

Wednesday, May 11, 2016

آزادی اجباری زنان

سیاست فرهنگی دولت رضاشاه را نسبت به مسئله زنان، می‌توان در چارچوب کلی غرب‌گرایی بررسی کرد. آزادی و مشارکت اجتماعی زنان از آرمان‌های اعلام شده‌ی...

Wednesday, May 11, 2016

تربیت شبه نظامی جوانان

بروز انقلاب صنعتی در غرب پیامدهای چندی را به دنبال داشت. یکی از مهم‌ترین آثار انقلاب صنعتی گسترش شهرنشینی و افزایش رفاه نسبی بود. سکونت مداوم...

Wednesday, May 11, 2016

از همراهی تا تسلیم

رضاخان و هوادارانش از همان ابتدای کودتا از اهمیت وسائل ارتباط جمعی، به خصوص روزنامه‌ها و مطبوعات غافل نبودند. اگر چه در نخستین ماه‌های کودتا...

Wednesday, May 11, 2016

از جذب تا حذف روحانیّت (1)

در بررسی دیدگاه حکومت ایران - پس از به قدرت رسیدن رضاخان - نسبت به دین و روحانیت، نکات چندی را باید در نظر داشت:

Wednesday, May 11, 2016

از جذب تا حذف روحانیّت (2)

تأسیس مؤسسه وعظ و خطابه در سخت‌ترین شرایط تحصیلی و معیشتی روحانیت صورت گرفت. به دنبال تغییر مواد امتحانی « تصدیق مدرسی » و تعطیل شدن امتحانات...

Wednesday, May 11, 2016

خلق هویت ملّی

در میان روشنفکران و نظامیان تجدید عظمت ایران پس از مشروطه به آرمانی ملی تبدیل شده بود و رضاشاه به عنوان تبلور این خواسته، در قالب «نادری دیگر»...

Tuesday, May 10, 2016

نگاهی به نهادهای اجتماعی

درباره‌ی منشأ زندگی اجتماعی انسان دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. آنچه مسلم است، این است که انسان به زندگی در کنار همنوعان خود خوگرفته و تبعات...

Tuesday, May 10, 2016

ظهور‌یک شاه جدید: رضایت و اضطرار

یکی از پیامدهای بروز نهضت مشروطه تغییر رژیم سلطنتی ایران بود. شاید اگر افکار مشروطه خواهی پایه‌های مشروعیت و اقتدار قاجاریه را سست نمی‌کرد، رضاخان...

Tuesday, May 10, 2016

توسعه‌ی خودکامگی: فرآیند تسلیم اجتماعی (1)

نهاد حکومت که مجموعه‌ای از سازمان‌های اجتماعی با هدف حفظ انتظام جامعه است، در طول سلطنت رضاشاه به تدریج مقابل وی تسلیم شد و نقش مهمی در بقای...

Tuesday, May 10, 2016

توسعه‌ی خودکامگی: فرآیند تسلیم اجتماعی (2)

شش سال پس از استقرار مشروطیت، در سال 1330 (ه.ق)، دولت ایران از کارشناس مالی آمریکایی به نام مورگان شوستر دعوت کرد تا به اوضاع مالی ایران رسیدگی...

Tuesday, May 10, 2016

چرا شاه جمهوریخواهان را به دموکرات‌ها ترجیح می‌داد؟

محمدرضا پهلوی همواره در طول حکمرانی خود اعتماد زیادی به آمریکایی‌ها داشت. به طوری که به آنها به عنوان متحدی قابل اتکا در تمامی شرایط می‌نگریست....

Saturday, May 7, 2016