توبه و پاک شدن حق الناس

پرسش :

آیا توبه، گناه‌های مربوط به حق‌الناس را پاک می کند؟

پاسخ :
بله. به شرط آن که از کسی که حق او را ضایع کرده‌ایم، رضایت بگیریم یا حق او را به او پس بدهیم؛ مثلاً دزدی که مال کسی را دزدیده، برای توبه یا باید از آن شخص حلالیت بگیرد یا مال او را صحیح و سالم به او برگرداند.

«یکی از مسئولان حکومت اُموی نزد امام باقر(علیه السلام) آمد و گفت: "من از زمان حجاج تاکنون والی و فرماندار بوده‌ام. آیا توبه‌ی من پذیرفته می‌شود؟" (حاکمان دوره‌ی اموی افرادی ستمگر بودند و حق مردم را به زور و ظالمانه تصاحب می کردند.) امام باقر (علیه السلام) در مقابل این سؤال سکوت کردند. آن شخص بار دیگر سؤالش را پرسید. امام فرمودند: "نه، مگر آنکه حق هر حق‌داری را به او برگردانی."» (1)
 
پی‌نوشت:
1. میزان‌الحکمه، حدیث 2165.
 
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.