احکام حج | نماز طواف: سوال چهار

پرسش :

کسى که قرائت او صحیح نیست چنانچه در تصحیح نکردن قرائت مقصر باشد، تکلیفش نسبت به نماز طواف چیست؟

پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
واجب است نماز خود را یاد بگیرد و قرائت و ذکرهاى واجب را تصحیح کند و کوتاهى جایز نیست ولى اگر نتوانست یاد بگیرد، باید نماز را به هر ترتیبى که مى‌تواند خودش بجا آورد و کافى است، و اگر ممکن است، کسى را بگمارد که نماز را به او تلقین کند، و احتیاط آن است که در مقام ابراهیم به شخص عادلى اقتدا کند، لکن اکتفا به نماز جماعت نکند، چنانچه نایب گرفتن نیز کافى نیست.

آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
باید قرائت خود را تصحیح کند و چنانچه تا وقت طواف تصحیح نشد به قدر ممکن بخواند و احتیاط استحبابى آن است که نایب هم بگیرد تا بدون فاصله براى او بجا آورد. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
در تصحیح کردن قرائت نباید کوتاهى کند و در مقام تصحیح قرائت خود برآید و تا مادامیکه قرائت او درست نشده نماز را به همان قسم که مى‌تواند بخواند و احتیاطاً نایب هم بگیرد و اگر مى‌تواند به جماعت هم بخواند ولو به جماعت یومیّه باشد.

آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
بهر حال چنانچه در حال اعمال، امکان تصحیح براى او وجود نداشته باشد لازم است بهمان نحو که مى‌داند نماز را بخواند و نایب هم بگیرد.

آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
بعضى عمره و حج چنین کسى را باطل دانسته‌اند لهذا بر مکلّف لازم است در جمیع اوقات خصوصاً در وقت ارادۀ حج تصحیح کند نماز خود را، و اگر ممکن شود نماز طواف را در مقام به جماعت بخواند از قرائت حمد و سوره فارغ مى‌شود، و در صورت عدم امکان جماعت عمل به وظیفۀ یومیه کافى است.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
احوط آنست که نماز طواف را به صورت ممکنش اتیان کند و نیز براى آن نایب بگیرد و در صورتیکه جماعت ممکن باشد با جماعت هم بخواند. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
باید طواف کردن را تا آخر وقت تأخیر بیاندازد و قرائت نمازش را تصحیح کند و اگر تأخیر نیاندازد و با قرائت غلط نماز بخواند نماز او باطل است، و کسى که تا آخر وقت قرائت نمازش را تصحیح نکرد، هر چند در این کار مقصر باشد در آخر وقت طواف مى‌کند و به هر شکل که بهتر مى‌تواند - ولو با تلقین دیگرى - نماز مى‌خواند و احتیاط مستحب در آن است که براى نماز نایب نیز بگیرد.

آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
به هر صورتى که براى او ممکن است باید نماز را بخواند و اگر ممکن است کسى را بگمارد که نماز را به او تلقین کند، البته چنانچه مقصر است معصیت کرده ولى حج او صحیح است و نایب براى او لازم نیست.

آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
مانند کسى که مقصّر نباشد یعنى اگر مقدارى از قرائت را بتواند صحیح بخواند، پس خواندن نماز با این کیفیت کفایت مى‌کند و اگر نتواند مقدار زیادى را بنحو صحیح بخواند احتیاط این است که هم همان مقدار و هم مقدار دیگرى از آیات قرآن که بنحو صحیح مى‌تواند ادا کند بخواند و الّا تسبیح بگوید و اولى براى مقصر هم نماز را به کیفیتى که بیان شد بخواند و هم جماعت بخواند و هم نایب بگیرد.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
در فرض سؤال در صورتى که وقت ندارد و عاجز از تصحیح است باید نماز را بهمان نحوى که مى‌داند حتماً بخواند و احتیاط این است که در صورت امکان بجماعت هم بخواند و نایب هم بگیرد. واللّٰه العالم.

آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
لازم است که قرائت نماز را یاد بگیرد و اگر نتواند یاد بگیرد باید به‌هر نحوى که مى‌تواند خودش بخواند واگر ممکن‌باشد کسى را بگمارد که به او تلقین کند و اگر ممکن نیست به جماعت بخواند.

​​​​​​​‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵