به رغم تشابهاتِ يادشده ميان صدرا و اگزيستانساليستهاى جديد، اختلافات بسيارى ميان فلسفه هاى آنها وجود دارد. در اين باره بايد نكات زير را به خاطر داشته باشيم: 1. اگزيستانسياليسم جديد، در اساس، انسان محور...

نظريه صدرا در باب وجود، شباهتهاى چشمگيرى با جنبش فلسفى نوين اروپا، اگزيستانسياليسم ( existentialism) دارد. اما قبل از مبادرت به كشف قرابت ميان اين دو فلسفه، بيان مقدمه اى كوتاه درباره اگزيستانسياليسم،...

بعضي از موضوعات اساسي مورد بررسي ايده‌آليستهاي آلمان عبارتند از (اينهماني) تناقض آشكار بين طبيعت و آزادي، مسئلة اصول اساسي تحقيق هدايت كننده((wissenschaft به سوي معرفت حقيقي، عنصر زيبايي‌شناسانه و ارزش...

در مرحلة كنوني تحقيق بين‌المللي، در حال ورود به وادي جديدي هستيم كه مي‌توان آن را «پژوهش و تحقيق جهاني» ناميد كه بخشي از فرايندي است كه با عنوان «جهاني‌سازي» شناخته شده است. جنبه‌هاي تكويني اين فرايند...

در مراتب صعودي مخلوقات هر چقدر كه موجود به خير محض نزديكتر باشد موجودتر خواهد بود و اين موجب مي‌شود تا بهره بيشتري از خير داشته باشد. گياه نسبت به اشياء غير زنده وجود بيشتر و از اينرو خير بيشتري دارد؛...

در اين ديدگاه كه سازگار با تلقي پوياي صدرا از جهان است، عالم چونان امر متكاملي بسمت يك غايت نهايي از پايين بسمت بالا دانسته مي‌شود.([13]) اصل كلي اين است كه «مشيت الهي اقتضا مي‌كند چيزي مغفول نماند و بلكه...

مسئلة محوري در الهيات خاص([1]) عبارت است از تنش ميان قدرت و بخشش الهي در آفرينش بهترين جهان از يكسو و از سوي ديگر كاستي آشكار جهاني كه او بواقع آفريده است. ملاصدرا اين تنش را اينگونه بيان مي‌كند:

اينك مى توان در چارچوب اصالت وجود، با بهره گيرى از مفاهيمى چون «معقولات ثانى فلسفى»، «امكان فقرى»، «وجود ربطى»، «اضافه اشراقى»، به تبيين «اصل عليت» پرداخت.

صدرالمتألهين توانست با ژرف نگرى ويژه در ميراث عظيم فلسفه مشّاء، حكمت اشراق، عرفان و همچنين متون دينى، دستگاه فلسفى درخشانى بنام «حكمت متعاليه» پديد آورد كه در آن «اصالت وجود» نقشى محورى دارد و هر جزء از...

در ميان عوامل مختلفى كه به شكلگيرى بنيادهاى اساسى حكمت متعاليه منجر شده است، مى توان بوضوح به چند عامل مهم اشاره كرد: حكمت مشائى، حكمت اشراقى، عرفان نظرى، بويژه معارفى كه از محى الدين بن عربى، عارف شهير...