دريافتيم که زردشت براي گشودن مسئله ی تشتت هستي تدبيري انديشيد، و پس از او در اين باره مجادله اي ديني يا بلکه فلسفي در گرفت و به گسيختگي دستگاه ديني زردشتي انجاميد. مانيِ نيمه ايراني که مسيحيان بعدي او...

در تاريخ انديشه ي آرياييان ايراني، نخستين پايگاه از آن زردشت، حکيم ايران باستان است. هنگامي که در دشتهاي آسياي ميانه سرودهاي ودايي پرداخته مي شدند، آرياييان ايران که از گشت و گذار دايم به تنگ آمده بودند...

امکان نبوت. ابن سينا براساس تفاوت مراتب عقل نظري در انسان ها، امکان نبوت را براساس نيرومندترين مرحله ي « حدس » که آن را « قوّه ي قدسيه » مي نامد، توجيه مي کند. پس انبيا، انسان هايي هستند که از نظرقوّه...

تناسخ ( انتقال روح از بدني به بدن ديگر ). اين باور از عهد باستان در ميان مردم هند، مصر و يونان وجود داشته است. اين فکر نخستين بار در کجا پيدا شده است، چندان روشن نيست؛ اگرچه هنديان با اين عقيده شهرت دارند....

موضوع علم الهي يکي از موضوعات بسيار مهم و اساسي فلسفه است. پيدايش و آفرينش جهان، مسائل و مشکلاتي را براي فکر انسان فراهم مي آورد که رهايي از آنها و گشودن گره هاي کور اين مشکلات کار آساني نيست. پرسش هايي...

ديدگاه سهروردي در اين باره همانند ديدگاه ابن سيناست. اگرچه تلاش مي کند تا صورت استدلال را با نور و ظلمت تغيير دهد؛ مثلاً اين اصل مشائي را که صدور دو چيز، نيازمند دو جهت است، به اين شکل تغيير مي دهد که...

ابن سينا پيش از اقامه ي برهان به وجود واجب الوجود، مقدمات لازم اين امر را تدارک مي بيند. او در اين راستا حرکت ظريف و دقيقي دارد که متأسفانه از ديد متفکران بعدي پنهان مانده است. نه تنها اين حرکت ظريف را...

قسمتي از کارهاي جديد سهروردي، ارزش علمي ندارند بلکه فقط لفظي اند. در منطق نيز اصطلاحات متعددي را ساخته و آنها را همه جا به کار برده است، از قبيل: علم ضوابط فکر ( منطق )، عام ( کلي )، فطري ( بديهي )، شاخص...

سهروردي در مقدمه ي کلمة الأشراق پس از حمد و ثناي متعارف، انگيزه ي نگارش اين کتاب ( حکمة الاشراق ) را بيان مي دارد. بيان او:

« شيز » که ويرانه هايش امروزه به نام « تخت سليمان » معروف است. در اطراف شهرستان تکاب در آذربايجان غربي قرار دارد و در عصر ساسانيان مرکز بزرگ ديني زرتشتيان بوده است. مرکزي که از عهد ماد تا عصر مغول