دانش تفسیر قرآن، به اعتبار مفسر، روش وی و ساختار تفسیر، موجب پدید آمدن رویکردها، روش‌ها و سبک‌های تفسیری شده است. تحلیل تاریخ تفسیر در قالب روش‌ها، رویکردها و سبک‌های تفسیری، روش رایجی است. تقسیم

قاعده‌ی العبره، قاعده‌ای است که خاستگاه اصلی آن فضای تفسیر و علوم قرآنی است. با آن که این قاعده به نوعی از جمله قواعد زبانی به حساب می‌آید، اما در اصول فقه باب مستقلی برای آن گشوده نشده است. در این بخش،...

«مفهوم اوّل» خاص به مفهم فرد یا افراد ممتاز و مشخص که آیه در مورد آنها نازل شده است. به عنوان نمونه در آیه‌ی «إِنَّمَا وَلِیكُمُ اللَّهُ...» (مائده:55) گفته می‌شود که سبب خاص است و آن، وجود علی (علیه السلام)...

قرآن کریم، از یهود زمان پیامبر با عنوان «اوتوا الکتاب» و «اهل الکتاب» و «بنی اسرائیل» نام می‌برد و غالباً هم با همین عنوان مورد خطاب قرار می‌گیرند. البته یهود، در نزد عرب نیز به چنین صفتی، شهرت پیدا کرده...

معروف‌ترین تفسیرهایی که به فراوانی گزارش‌های اسرائیلی معروف‌اند، عبارت‌اند از: تفسیر مقاتل بن سلیمان (150 هـ)؛ تفسیر طبری (224-310 هـ)؛ تفسیر ثعلبی (427 هـ)؛ تفسیر خازن (678-741). و معروف‌ترین

یکی از پیش فرض‌های مسلم و البته قابل مناقشه در حوزه‌ی تعامل تفسیر و تاریخ، یکی گرفتن تورات و انجیل مورد اشاره قرآن کریم و عهدین مصطلح است. آن چه که اکنون مسلم گرفته شده آن است که قرآن کریم وقتی از تورات...

رابطه‌ی قرآن و عهدین در یک رویکرد تاریخی همواره مورد دقت دانشمندان واقع شده است. به طور کلی دو دیدگاه «اقتباس» و «تصحیح» در این باره قابل طرح است.

آدم نخستین بشر و پدر نوع انسان در تورات و قرآن است. «آدم» به معنای یک شخص خاص، هجده بار در قرآن به کار رفته و عبارت «بنی‌آدم» (فرزندان آدم) به معنای نوع بشر نیز هفت بار ذکر شده است. مفسران قرآن نام آدم...

در این مدخل، پس از بحث مختصری درباره‌ی آداب و مناسک در چهارچوب آکادمیک مدرن، که حاوی نوعی گونه‌شناسی کارکردگرا از آداب و مناسک مطرح شده در قرآن و آداب و مناسک قرآن محور است، و پس از شرح

انکشاف حوادثی در آینده، مخصوصاً در پایان زمان و نوعی آخرت شناسی دینی با تأکید بر حوادث کیهانی که در پایان جهان رخ خواهد داد. چون بیشتر حوادث آخرالزمان در قرآن با زنده شدن دوباره‌ی مردگان ارتباط دارد،