The current route :

مسئله وجوب وجود خدا در نظر ملاصدرا و آنسلم (1)
در اديان توحيدى بزرگ جهان، وجود خدا نخستين و مهمترين حقيقتى است كه بايد به آن ايمان آورد و يا واقعيتى است كه بايد آن را پذيرفت. اعتقاد به خدا و تسليم او شدن، آنقدر اساسى و بنيادى تلقى مى شود كه هر گونه...

رابطه ميان وجود و ماهيت از نظر ابن رشد و صدراى شيرازى(2)
پيش از بحث لازم است در باب مفهوم تشكيك و ربط آن با مفهوم شمول درنگ كنيم. پيش از اين معلوم شد كه از ديدگاه ابن رشد و شيرازى، وجود مقول به تشكيك است. اما اگر نيك تأمل كنيم خواهيم ديد كه اختلاف بسيارى ميان...

رابطه ميان وجود و ماهيت از نظر ابن رشد و صدراى شيرازى(1)
در باب رابطه وجود و ماهيت، سه الگوى متافيزيكى مسلط در حوزه تمدن اسلامى، ظهور كرده است: نخست، ديدگاه ابن سينا و صورت بسط يافته آن در نظام سهروردى كه مدافع تقدم ماهيت بر وجود و عارضى بودن آن بر ماهيت است....

تحليل ماده و صورت نزد ابنسينا, شيخ اشراق و ملاصدرا (2)
همان طور که در قسمت قبل ذکر شد شيخ اشراق و خواجه طوسی([5]) و ... هيولی را نفی ميکردند و ميگفتند که جسم بسيط است و جزئی ندارد برخلاف مشائيون که قائل به ترکيب جسم از ماده و صورت بودند, اما به نظر اشراق...

تحليل ماده و صورت نزد ابنسينا, شيخ اشراق و ملاصدرا (1)
آنچه در اين نوشتار آمده است در حقيقت حاوی دو ادعا ميباشد: 1. فلسفه اسلامی به ابنرشد ختم نشده است يعنی چيزی بنام فلسفه اسلامی داريم چرا که کسی که قائل به ختم فلسفه اسلامي به ابنرشد میشود در حقيقت هر...

قاعده «بسيط الحقيقه» در «الهيات» صدرا و «منادشناسى» لايب نيتس
قرن هفدهم، قرن پيدايش معناى بساطت و مفاهيم متلازم آن يعنى عدم تناهى و كلّيت در تفكر فلسفى است. اين مفهوم در فلسفه هاى صدرايى و دكارتى منشأ تحولات بسيار در مباحث علمى و فلسفى گرديد. بساطت و لوازم آن يعنى...

مواد ثلاث از امور واقعي است يااعتباري؟(2)
انصاف اين است كه همه ادله اي كه درباب تحقق استقلالي يا غير استقلالي مواد ثلاث اقامه شده است، درباره امتناع هم جاري است و روا نيست كه آن را از قلمرو بحث و نزاع، خارج بدانيم.

مواد ثلاث از امور واقعي است يااعتباري؟(1)
دير زماني است كه اين بحث در ميان فلاسفه و متكلمين مطرح شده كه آيا مواد ثلاث از امور حقيقي است يا از امور اعتباري؟
واژه «اعتباري» گاهي در مقابل «اصالت» به كار ميرود و اين همان است كه در بحث اصالت وجود...

مقايسة معرفت شناسی صدرا و کانت
در تفکر غرب آنچه که از علم مورد نظر است همان علم حصولی است و کمتر به علم حضوری توجه شده است؛ با علم بعنوان يک امر مفهومی برخورد ميگردد. کانت آنجا که پديدار را در نظر ميگيرد بدنبال تعيين کردن مفهوم است....

ذره گرايي در آغاز انديشة اسلامي
ملاصدرا به ذره گرايي (atomism) علاقهاي نداشت؛ زيرا معتقد بود كه اشياء را ميتوان تا بينهايت تقسيم كرد. اما وي، بخوبي، ميدانست كه در تفكر اسلامي نخستين، بويژه در تفكر معتزله، ذره گرايي...