مكتوب حاضر متن ويرايش و تلخيص شده سحنرانی محمد منصور هاشمى با موضوع «ملاصدرا، وايتهد و هگل» می باشد. موضوع بحث اين گفتار «صيرورت در فلسفه ملاصدرا و هگل» است كه به بررسى چهار موضوع جداگانه خواهيم پرداخت....

بنا به نقلي در ظهر روز نهم جمادي الاولي سال 980 ق[1] مژده تولد فرزندي را به ميرزا ابراهيم بن يحيي قوامي شيرازي دادند و او كه سالهاي دراز انتظار چنين روزي را داشت و بارها نذر و نياز كرده بود از فرط خوشحالي...

ابوالفتوح يا ابوالفتح شهاب الدين يحيي بن حبش بن اميرك سهروردي(1)، معروف به شيخ اشراق يا شيخ شهيد، فيلسوف بزرگ و نامي ايران در قرن ششم هجري، در سال 549 هجري در دهكده سهرورد از توابع زنجان به دنيا آمد(2)،...

سهروردي نه يك شارح و نه يك فلسفه‌دان كه يك فيلسوف به معناي خاص كلمه مي‌باشد. او را گاه فيلسوف راديكال نيز لقب داده‌اند كه اين لقب كاملاً بجا و شايسته مي‌نمايد. او كسي است كه بنيانهاي اصيل و استوار فلسفي...

واژه حکمت متعالیه مدت‌ها پیش از ملاصدرا توسط عرفایی همچون قیصری به کار می رفت. این واژه حتی در آثار برخی از اساتید فلسفه مشاء همچون قطب الدین شیرازی نیز به چشم می خورد اما در این موارد مقدم تر، این واژه...

در فرهنگ هاي كهن، نور، مقدس و وجودش پاك كننده و حياتبخش و سرچشمه اش پرستشگاه بوده است. فرزانگان يونان باستان، از جمله فيثاغورس، دموكراتيوس، افلاطون و ارسطو هر يك درباره نور بحث هاي فراوان دارند. در فرهنگ...

شيخ الرئيس ، ابوعلي سينا ، حسين بن عبدالله حسن بن علي بن سينا ، ‌معروف به ابن سينا در سال 370 هجري قمري در دهي به نام خورميثن در نزديكي بخارا چشم به جهان گشود . شركت در جلسات بحث اسماعيليان از دوران كودكي...

حكمت اشراق كه بر دو پايه ذوق و استدلال يعنى تجربه عرفانى و تفكر منطقى استوار است، برهان صحيح و كشف صريح را ملاك شناخت حقايق قرار مى‏دهد. سهروردى كليد فهم اين حكمت را معرفت نفس مى‏داند و معرفت نفس را نيز...

ويليام جيمز (1910 - 1842 م) فيلسوف آمريكايي، براي انديشه مراتبي قائل است و آن را داراي توالي مي‌داند و به انديشه‌هاي برتر و فروتر تقسيم مي‌كند. به نظر وي انديشه كنوني يا حال به سبب «انس» يا الفتي كه با...

طرح انديشه ارتباط بي‌واسطه با خدا و نيز شناخت مستقيم از نكات مهمي هستند كه سهروردي در آواز پر جبرئيل و همچنين در رساله روزي با جماعت صوفيان مطرح مي‌سازد. او در كيفيت احوال اشراقي مي‌گويد: «چون ديده اندروني...