The current route :
سایر مقالات
بررسی پدیدهی تخلخل و تكاثف در طبیعیات فلسفهی اسلامی
«تخلخل» و «تكاثف» دو اصطلاح در علم طبیعیات هستند كه در معانی متعددی به كار رفتهاند. در این مقاله معانی مختلف این دو اصطلاح، اعم از حقیقی، غیرحقیقی و مجازی، و تفاوت آنها با نموّ و ذبول، سمن و هزال، ورم...
حکمت متعالیه
بنیانگذار وحدت وجود، حلاج یا ابن عربی؟
وحدت وجود از مهمترین و پیچیدهترین مباحث عرفانی است كه همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان به ویژه پس از ظهور ابن عربی بوده است. در مرتبهای نازلتر از وحدت وجود، مرتبهای با عنوان وحدت شهود مطرح گشته كه...
حکمت متعالیه
هدف اساسی تعلیم و تربیت: «شناسایی و اصلاح موقعیت»
عموم مطالعات تربیتی معطوف به دیدگاه اسلام، عبودیت و تقوا را به منزلهی هدف اساسی تعلیم و تربیت معرفی کرده است. از آنجا که مفهوم تقوا به طور مشخص مفهوم عبودیت را نیز پوشش میدهد و برای پیشگیری از تفصیل...
حکمت متعالیه
تذکر موقعیت یکی از بنیادهای اساسی تربیت اسلامی
هر چند در تعریف و تبیین ماهیت تربیت اسلامی، تمرکز بر مفهوم عبودیت و استناد به آیهی «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات: 56)، رایج است، ولی چنان که قبلاً گفته شد: در قرآن...
حکمت متعالیه
وحدتگرایی معرفت در تربیت اسلامی
از آنجا که بخش اساسی وظایف نظامهای تربیتی به آموزش معرفت معطوف است و گسترش روزافزون محتواهای دانشی، نظامهای تربیتی را به طور مستمر با مسئلهی گزینش اولویتهای آموزشی رویاروی میسازد، جستجوی رویکرد
حکمت متعالیه
طرد عینیتگرایی و خودبنیادی در تربیت اسلامی (2)
مسئلهی عینیت و خودبنیادی نیز به نحو مستقل در فلسفهی صدرا طرح نشده است، بلکه ابژکتیویسم و سوبژکتیویسم از مسائل فلسفهی جدید است و اساساً پس از دکارت تحقیق ابژکتیویسم و سوبژکتیویسم از مسائل فلسفهی جدید...
حکمت متعالیه
طرد عینیتگرایی و خودبنیادی در تربیت اسلامی (1)
عینیتگرایی و خودبنیادی چه در جهت اثباتی و چه در جهت انکاری، دو رویکرد معرفتشناختی است که به عنوان زیرساخت فلسفی هر نظام تربیتی نه تنها گزینش محتوا و روشهای آموزشی را در بخش تعلیم متأثر میکند، بلکه همچنین...
حکمت متعالیه
طرد ثنویتگرایی (دوآلیسم) در نظام تربیتی اسلام
موضع هر نظام تربیتی در برابر مسئلهی ثنویت به دو دلیل اهمیت دارد: نخست، ثنویتگرایی از شکل اولیهی خود که صرفاً یک رویکرد فلسفی در حوزهی معرفتشناسی و سپس وجودشناسی بود، توسعه یافته و به زوایای گوناگون...
حکمت متعالیه
بررسی آیات ناظر به معرفتشناسی در قرآن
به طور کلی کانون توجه قرآن بر توسعهی ایمان استوار است و ایمان مبتنی بر ظن و گمان یا علم غیر قطعی را که حاصل مشهورات و مقبولات عصری باشد و از سنن طایفهای متأثر شود، به شدت مذمت میکند و به ایمان تحقیقی...
حکمت متعالیه
بررسی آیات ناظر به انسانشناسی در قرآن (2)
برخی از آنها مثل واژهی «سیر» ناظر به جابهجایی و حرکت مکانی است و برخی نظیر صیرورت ناظر به حرکت استکمالی ذاتی است؛ چنان که در آیات «وَلِلّهِ مُلْكُ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَإِلَیْهِ...