فيلسوف و منطقدان بزرگ معاصر استاد دکتر مهدي حائري در فروردين ماه 1302 در شهر قم در خانواده اي روحاني ديده به جهان مي گشايد. پدر بزرگوارشان آيت الله العظمي حاج شيخ عبدالکريم حائري يزدي مؤسس حوزه ي علميه...

متن زير رساله اي است موسوم به شرح آواز پر جبرئيل. اين شرح را مؤلفي ناشناس از اصلِ ايراني که در سده ي 14/7 درهند زندگي مي کرد نوشته است. اصل متن، به قلم فيلسوف و عارف سده ي 12/6، سهروردي، پاره

لازم است به انتقاد بعضي دانشمندان که آثار سهروردي را سخت متأثر از احساسات ملي گرايانه مي دانند، پاسخي داده شود. اينان تا آنجا پيش رفته اند که سهروردي را به وابستگي به شعوبيه - جنبش ايرانيِ ملي گرايانه...

مکتب اشراقي سهروردي نقطه ي عطفي در تاريخ فلسفه ي اسلامي بود، زيرا مسير و خصلت تفکر فلسفي را از رويکردي صرفاًعقلگرايانه به رويکردي تغيير داد که زهد و رياضت بخشي از الگوي معرفت شناختي آن به شمار مي آمد....

اصل اساسي که معرفت شناسيِ اشراقيِ سهروردي بر آن استوار است اين است که "نفس" قادر است پاره اي چيزها را مستقيماً و بدون ميانجي درست به واسطه ي حضور خودش [خود نفس] بشناسد سهروردي مي گويد انسان مي تواند خود...

نظريه ي سهروردي در باب علم شاملِ دو جزء است. نخست جزء سنت زدائي است که در آن سهروردي نظريه هاي مختلف علم، مخصوصاً علم به واسطه ي تعريف، ادارک حسي، مفاهيم اولي يا مقدم بر تجربه، را به باد انتقاد

چون سهروردي مفاهيم نفس، نور و شعور را هم ارزِ يکديگر به شمار مي آورد، نتيجه اين مي شود که وقتي نفس نوراني تر مي شود، حيطه ي حضور گسترده تر مي شود. در اين صورت، وقتي فاصله ي موجودي از نورالانوار کم مي

تصوف فلسفيِ سهروردي عبارت است از به کارگيريِ طرح يا چار چوب تفکر نوافلاطوني در مورد مفاهيم صوفيانه به منظور يافتن جوابهائي منطقاً موجه براي سؤالاتي از قبيل شوق فطري انسان به سوي عالم بالا، نقش رياضت در...

آغاز سنتهاي عرفاني غالباً به مشاهده [يا رؤيتِ] بنيانگذاران آن سنتها باز مي گردد؛ بُعد عرفانيِ تفکرِ سهروردي نيز از اين قاعده مستثنا نيست. درحکمة الاشراق(2) مي گويد که در "روزي غريب"، حقيقت و اسرار الهي...

سهروردي در بابِ وجود حيات پس از مرگ و وضعيت روح پس از ترکِ تن دو نوع بحث مطرح مي کند. نخستين بحث او بحثي اشراقي و دومي فلسفي است. ما اول ديدگاه اشراقي را بررسي خواهيم کرد.