مسئلة محوري در الهيات خاص([1]) عبارت است از تنش ميان قدرت و بخشش الهي در آفرينش بهترين جهان از يكسو و از سوي ديگر كاستي آشكار جهاني كه او بواقع آفريده است. ملاصدرا اين تنش را اينگونه بيان مي‌كند: جهان...

يكى از مباحث مهم فلسفه ملاصدرا اثبات عالم مثال (world imagination) و تجرد خيال ( abstraction imagination) است. در ميان حكماى اسلامى، حكماى مشاء (peripatetic) ، بويژه شيخ الرئيس (رحمة الله)(disjunctive)...

محور و موضوع هستي شناسي شيخ اشراق «نور» مي‌باشد. بنابراين آراء و نظرات هستي شناختي شيخ، حول محور «نور» خواهد بود و براي آشنايي با اين آراء بايد به تفسيرها و تبيينهاي شيخ در اين مورد پرداخت، نخستين گام...

نچه در اين نوشتار آمده است در حقيقت حاوی دو ادعا مي‌باشد: 1. فلسفه اسلامی به ابن‌رشد ختم نشده است يعنی چيزی بنام فلسفه اسلامی داريم چرا که کسی که قائل به ختم فلسفه اسلامي به ابن‌رشد می‌شود در حقيقت هر...

وجود كاستيها و شر (Evill) در برگهاى زرين كتاب تكوين عنايت الهى، ذهن هر بيننده و انديشمندى را به خود معطوف مى كند، و زمينه پيدايش سؤالات و شبهاتى را درباره سازگارى شر با ذات وجود خدا و صفات كمالى خدا، مانند...

نظرية‌ حدوث‌ دهري‌ از مشهورترين‌ آراء و نظرات‌ فلسفي‌ حكيم‌ نامدار محمد باقر حسيني‌ استرآبادي‌ معروف‌ به‌ ميرداماد (1041 ق‌) است‌ كه‌ آنرا براي‌ حل‌ مسئلة‌ ربط‌ حادثات‌ با قديم‌ (يعني‌ وجود ازلي‌ باريتعالي‌...

مفهوم حركت در مركز فلسفه طبيعى ملاصدرا قرار دارد. نظريه حركت جوهرى او بسيارى از مباحث فلسفه كلاسيك را در معرض بررسى نو در پرتو اين مفهوم بسيار پيچيده و بنيادى قرار مى دهد. ملاصدرا با اعتقاد به حركت در...

از آنجا كه در آثار و بيانات ملاصدرا هم از وحدت تشكيكي هستي سخن بميان آمده است و هم از وحدت شخصي وجود، از ديرباز، همواره متعمقين در فلسفه صدرايي خود را با اين سؤال جدي روبرو ديده‌اند كه: باور و تلقي اصلي...

در ميان فلاسفه اسلامى صدرالمتألهين مهمترين فيلسوفى است كه مسئله تشخّص را مطرح و در اين باب رساله مستقلى نگاشته است. او مسئله تشخّص را در آثار مختلف خود مورد بحث قرار داده است، اما بحث ما در اينجا عمدتاً...

على‏رغم آن كه نوعى اجماع نظر وجود دارد كه ابونصر فارابى مؤسس فلسفه اسلامى(1) و بنيان‏گذار فلسفه سياسى است و در عصر خويش «معلم مطلق» و در همه زمان‏ها او را «معلم ثانى» بعد از ارسطو لقب داده‏اند؛ اما آن...