قاعده فلسفی «الواحد لایصدر عنه الا الواحد» (از واحد جز واحد صادر نمی‌شود) را که معروف به قاعده «الواحد» است، بیشتر فیلسوفان مسلمان پذیرفته، در آثار خود مورد بحث قرار داده و مفاد آن را برهانی کرده‌اند....

شیخ اکبر در فتوحات می‌گوید: «چیزی که از تمام وجوه واحد است، از او جز واحد صادر نمی‌شود». (38) بدین‌گونه، وی اجمالاً قاعده را می‌پذیرد اما بدون درنگ سؤال می‌کند: «آیا واحدی با این وصف وجود دارد یا نه؟»...

فلاسفه مشاء از جمله شیخ الرئیس انسان را یک موجود دو رکنی می دانند. که یک رکنش بدن مادی و رکن دیگرش نفس با روح مجرد است. از همین رو سعی می کنند که نفس چیست و چرا نفس غیر از بدن مادی می باشد و وجودی مجرد...

نو آوري در اينجا به معناي جديد كلمه نيست. نوآوري ها، كشفيات جديد علمي است كه در عالم علم و تكنيك و صنعت صورت مي گيرد. نوآوري در اينجا به معناي كشف قديمي ترين مطالب است. چون كشف كهنه ترين چيزها نيز اگر...

درباره حقيقت هستى سخن از حد و رسم منطقى نمى‏توان به ميان آورد ولى گزاف نيست اگر گفته شود حقيقت هستى جز عينيت و تحقق چيز ديگرى نيست و اگر چنين است چگونه مى‏توان گفت‏حقيقت هستى عينيت و تحقق ندارد؟ معنى تحقق...

سياست گاهي از ديدگاه فلسفه سياسي بررسي مي‌شود و گاهي هم بايد آن را از يك ديد الهي مثلاً حكمت متعاليه كه نمونه‌اي عالي از آن است مورد بررسي قرار داد. ببينيم از اين ديدگاه سياست مدن چه معنايي دارد. اساساً...

ماحصل نقدي كه سهروردي در مورد ابن سينا دارد، دلايلي كه در اين يادداشت‌هاي ناقص براي ناكامي طرح حكمت مشرقي ابن سينا مي‌يابد، اين است كه ابن سينا سرچشمه مشرقي راستين فلسفه را نمي‌شناخته است. يقيناً اين سخن...

پیش از پرداختن به بحث درباره عقل و وحی در اسلام و مسحیت باید تعریف دقیقی از عقل که همیشه مورد بحث و جدل فراوان میان ارباب ملل و نحل بوه است، به عمل آوریم. آیا مراد ما از عقل همان چیزی است که پیروان جدید...

متن حاضر سخنرانی دكتر غلامرضا اعواني در همايش يك روزۀ ژاك دريدا؛ از فلسفه تا هنر می باشد که در تاريخ 14/10/83 در انجمن حكمت و فلسفه برگزار گردید. سخنران: غلامرضا اعواني موضوع سخنرانی، نامه‌اي است كه ژاك...

متن حاضر سخنراني دكتر غلامرضا اعواني در تاريخ 23/10/83 در دانشکده ادبيات دانشگاه تهران مي باشد.بحث ما درباره¬ی فلسفه شناخت است. يکی از تعريف¬های انسان، "هومو ساپينس" یعنی جانور دانا یا انسان داناست. يعنی...