پیامبر اسلام به ظاهر خواندن و نوشتن نمی‌دانست، و در میان قوم خود به داشتن سواد معروف نبود. زیرا هرگز ندیده بودند چیزی بخواند یا بنویسد؛ بنابراین او را «امّی» می‌خواندند. قرآن هم او را با همین وصف یاد كرده...

ورقة بن نوفل از عموزادگان خدیجه و فردی با سوادِ اندك و كم و بیش از تاریخ انبیای سلف با خبر بود. در وصف او گفته‌اند: «و كان قارئاً للكتب و كانت له رغبة عن عبادة الاوثان.» می‌گویند: او بود كه پیامبراسلام...

وحی در واقع نوعی برقراری رابطه میان ملأ اعلی و مادّه‌ی سُفلی است و از همین رو این پرسش مطرح شده است كه چگونه این رابطه برقرار می‌شود؛ در حالی كه سنخیّت (همتایی و تناسب) بین رابط و مربوط شرط است؟ به علاوه...

اشاره‌ی پنهانی: كه همان معنای لغوی است. چنان كه درباره‌ی زكریا (علیه السلام) در قرآن می‌خوانیم: «فَخَرَجَ عَلَى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَى إِلَیْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُکْرَةً وَ عَشِیّاً»؛ او...

هر سوره از سور قرآن کریم مضمون خاصی را افاضه می‌کند. آن سور که مضموم مشترکی دارند و هدف مشترکی را تعقیب می‌کنند، آغاز آن‌ها مطلب معین و انجام آن‌ها نیز مطلب معینی خواهد بود. مضمون اول و آخر آن سور یکی...

از آن جهت که قرآن کریم کلام خداست و خداوند نورالسموات و الارض است، این قرآن نور سماوات و ارض را به ما فهماند و خودش هم نور خواهد بود، چه اینکه خدا از قرآن به عنوان نور نام برده است، و اگر این قرآن که نور...

هر سوره از سور قرآن کریم مضمون خاصی دارد که در سوره دیگر، آن مضمون با تمام خصوصیتش نیست، و اگر سوره‌هائی مضمون مشترکی دارند،‌ دارای آغاز و انجامی مشترک هستند. چند سوره در قرآن کریم که محتوا و مضمون

گرچه همه آیات قرآن کریم از یک مبدأ نازل شده‌اند، و انسان‌ها را به یک منتهی دعوت می‌کنند، و آن‌ها را در یک صراط مستقیم سیر می‌دهند، یعنی هم قوس نزولی آنها و هم‌بستر صعودی آنها یکی است، الا اینکه هر کدام...

گرچه سراسر قرآن کریم هماهنگ و منسجم است، ولی سوره‌های خاصی درباره محتوای مخصوص و معارف معینی نازل شده است. یعنی آن محتوای مخصوص در آن سوره‌های خاص، بهتر و بیشتر از سوره‌های دیگر تبیین شده، لذا برای

چون هفت سوره «حوامیم» دارای مضمون مشترکی‌اند، این امر موجب شده است که کلمه‌ای از حروف مقطع به نام «حم» در اوائل این هفت سوره قرار بگیرد. قسمت مهم محتوای این هفت سوره که در مکه نازل شد در بیان خطوط کلی...