در مورد اصول عملیه، از آنجایی كه موضوع اصول عملیه شك است، طبعاً با ورود خبر متواتر موضوعی برای اصول عملیه باقی نمی‌ماند: به بیان دیگر موضوع برائت عقلی «عدم بیان» و «موضوع تخییر» «عدم مرجح» و «موضوع

هرگاه فعل یا ترك چیزی مورد درخواست اكید و بعث شدید قرار گیرد، آن را «واجب» نامند. فرق بین وجوب و واجب در این است كه وجوب خود حكم است، (كه یكی از احكام پنجگانه تكلیف است). ولی واجب فعلی است كه وجوب

نهی در لغت به معنای بازداشتن است و در اصطلاح هر كلامی را كه دلالت بر درخواست ترك كند نهی گویند. آیا متعلق نهی صرفاً ترك فعل است، تا امر عدمی باشد؟ یا كفّ نفس (خودداری كردن) است كه امر وجودی است؟ توضیح...

نسخ بر وزن فسخ در لغت به معنای 1.از روی نوشته‌ای دوباره نوشتن؛ 2.نقل؛ 3.از بین بردن است. بنابراین نسخه و استنساخ برگرفته از معنای اول و تناسخ ارواح از معنای دوم است، كه از بحث ما خارج است، پس آنچه مورد...

در این عنوان به سه مطلب اشاره می‌شود: 1.تمایز علوم؛ 2.موضوع علوم؛ 3.موضوع علم اصول. دو مطلب اول در كتاب نهایةالاصول چنین توضیح داده شده: قدما در دو چیز اتفاق دارند، الف. تمایز و افتراق علوم به افتراق

آیا لازم است شخص مكلف در مقام انجام وظیفه به گونه‌ای عمل كند كه عمل او موافق احكام شرعی باشد، یا عدم مخالفت كافی است؟ به دیگر سخن آیا موافقت لازم است یا تنها مخالفت حرام است؟ حقیقت این است كه بین احكام...

مقدمه (به كسر دال) به معنای ابتداء هر چیزی است، و اصطلاحاً «به هر چیزی گویند كه چیز دیگر بر آن متوقف باشد.» و در مقابل آن «ذی المقدمه» است، و آن چیزی است كه دارای مقدمه باشد. مطلبی كه تحقق آن موكول به...

مقصود از مقدمات حكمت جمع شدن چند شرط است كه با وجود آنها می‌توان گفت: «مطلق» دلالت بر «اطلاق» می‌كند. در تعداد آن شروط كه سه یا پنج است اختلاف وجود دارد كه در مجموع سه شرط قدر متیقّن است (گرچه در

منظور از وصف اعمّ از نعت اصطلاحی است. لذا شامل حال، تمییز و هر چیزی است كه موضوع یا حكم را مقیّد به قیدی كند. برخی در مفهوم وصف شرط كرده‌اند كه وصف باید متكی به موصوف باشد، بنابراین اگر وصفی بدون تكیه...

غایت یعنی انتها و علامت آن در فارسی «تا» و در عربی «الی»، «حتی»، «مادام» و... است. در مبحث غایت دو مطلب مورد بحث است. الف. آیا غایت داخل در منطوق یا مغیّی ( بر وزن معما) است یا خیر؟ مثلاً: اگر گفتند