پهنه ی گسترده ی تقیه در معنارسانی گاهی به اختفای میزان علم و آگاهی شخص نسبت به نااهلان یا کم استعدادان منتهی می شود و آن در صورتی است که افشای دانش نتیجه ی مثبتی در

چنان که دانسته ایم، سیاست فشار و اختناق دستگاه حکومت جائر اموی و عباسی، امامان شیعه (علیهم السلام) را وادار می کرد تا برای حفظ و اشاعه ی مکتب و مصونیت دادن

مسؤولیت پذیری در دستگاه حکومت وقت بنا به مصلحت سازمانی، حزبی، صنفی، مذهبی و دینی گاهی تابع وظیفه است و گاهی عملی است به داعی ضرورت و ناچاری.

از نظر امام صادق (علیه السلام) و نیز امام کاظم (علیه السلام) جریان حاک یک جریان ناراست، انحرافی و نیرنگ باز شمرده می شد و لذا خطر آن را برای اسلام از

امام زین العابدین (علیه السلام) محمد بن مسلم زهری را، که گویا وارد دستگاه بنی امیه شده بوده است، اندرز می دهد که باید بدانی یقیناً کم تر چیزی که روی آن را می پوشانی و

چنان که بر احدی از اهل مطالعه در سیره ی اهل بیت (علیهم السلام) پوشیده نیست، تقیه از اصول عملی مکتب تشیع و مورد تأکید آن بزرگواران بوده است.

داوری رکن اساسی نظامهاست زیرا داوری های درست و قانونمند در حراست از سلامت جامعه و استواری پایه های اجتماع بیشترین نقش را حایز می باشد؛

رشوه بلائی عظیم است که از قدیمترین ایام دامنگیر بشر بوده است و امروز با شدّت بیشتری ادامه دارد و در بسیاری از کشورها بخصوص جهان سوم ریشه دوانده و

با توجه به اینکه مذاهب اهل تسنّن در صد زیادی از مسلمانان را به خود اختصاص داده است نظری به فتاوی و دیدگاههای اهل تسنّن داشته باشیم که

رشوه در قضاوت به یقین حرام است و روایاتی نیز بر حرمت آن دلالت دارد. مرحوم شیخ انصاری به سه روایت بر حرمت رشوه در قضاوت استناد می فرماید: