در لغت یعنی مانع و فاصله بین دو چیز: بَینَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یبْغِیانِ. یعنی بین آن دو مانعی وجود دارد، و به هیچ یک از دو طرف اجازه‌ی تجاوز به دیگری داده نمی‌شود. راغب می‌گوید: «برزخ در قیامت همان مانع...

راغب در المفردات بخل را چنین تعریف کرده است. امساک ورزیدن دستاوردهایی که، بازداری آنها شایسته نیست و در برابر بخشش قرار می‌گیرد.» مراد از آن، خود انسان، دیگران و حتی حیوان است که جایز نیست حق خوردن،

راغب تلاش می‌کند تعریفی ساده و روشن از آیه‌ی قرآن ارائه دهد و معتقد است: «هر کلامی از قرآن که با فصل لفظی، جدا شده باشد» آیه است. همچنین گفته می‌شود: «هر جمله‌ی قرآن که دال بر حکمی باشد، آیه است. چه سوره...

انسان در میان آفریده‌های خداوند، مجموعه‌ی شگفتیها و امور متضاد و غریب است. از هر چیزی در وی اثری است و در هر اثری ضد اوست که با آن در نبرد است و یا با آن شباهت دارد. از نزاع این امور متضاد در وجود آدمی،...

تعریفی که از آرزو می‌توان ارائه کرد این است: عمل مقرون به انتظار برای رسیدن به چیزی که در آن فایده یا مصلحت آدمی نهفته است. از جهت دیگر امیدی است که در نفس، شکل می‌گیرد تا به آنچه که دوست دارد، برسد. ابن...

آل و اهل را با هم آورده‌ایم؛ چون در اصل اشتقاق و معنا به هم نزدیکند. راغب در مفردات درباره‌ی آل چنین می‌گوید: «آل مقلوب أهل است و در تصغیر آن گفته می‌شود: اُهیل، جز این که آل خالص اعلام و انسان است نه...

در معانی الاخبار شیخ صدوق سخنی از امام سجاد (علیه السلام) آمده است که بر حفظ امانات تأکید دارد؛ امانت چیزی است که رعایت یا همراه داشتن آن برعهده‌ی آدمی نهاده شده است، خواه ملک باشد، یا گفتار یا کردار و...

شریف جرجانی در تعریف امام می‌گوید: «کسی است که ریاست عامّه در دین و دنیا از آن است، توضیح این مطلب آن است که امام بر امور مسلمانان نظارت دارد، چه خلیفه نامیده شود و چه رئیس. شایسته است که داناترین مردم...

منظور از اعتزال، آن مکتب فکری معروف که در اسلام به وجود آمد و طرفداران آن را معتزله می‌گفتند و در برابر اشاعره بوده‌اند. نیست؛ بلکه مراد از اعتزال، خلوت گزینی، عزلت، تنهایی و با مردم درنیامیختن است. گاهی...

سیبویه حد فعل و حرف را مشخص نمود، ولی حد اسم را نامشخص رها کرد. گو این که ویژگیهای فعل و حرف را حد آن قرار داده است و یا آن که به شکلی از اشکال محدود نشدن را حد او یافت. این، پایگاه سیبویه است که بیشترین...