چنانچه در قسمت قبل اشاره شد، اين سلسله نوشتار در صدد تبيين و تحليل آراء كلامي ابن ابي الحديد در شرح وي بر فرمايشات گهربار اميرالمؤمنين (ع)در نهج البلاغه است كه طي اولين نوشتار در شماره نخست فصلنامه نهج...

در امثال و حكم عربي شهردت دارد كه «كلام الملوك، ملوك الكلام»، اين سخني به غايت حكيمانه است، نهج البلاغه ي مولا اميرالمؤمنين كه الحق «اَخ القران» نام گرفته نيز مصداق عالي اين سخن حكمت آميز است، زيرا از...

ميدانيم كه رعايت سجع در ميان خطبا معمول بوده، حتي بين يونانيان و روميان، و در ميان سخنرانان عرب نيز بشدت رواج داشته است، تا بدانجا كه غالب آنها جز به سجع سخن نمي گفته اند، اين قيد به حد تكلّف رسيده بود...

جوامعي كه بر پايه ي دانشي استوار شده اند كه مبداء آن شك و سئوال بوده و كم كم با تكاپوي تجربي و علمي به تخمين و يقين علمي قابل تغيير رسيده اند، خواه ناخواه همان شكل، قالب و ساختماني را به خود مي گيرند كه...

سخنان مولا علي (ع)از آغاز تا به امروز منبع الهامات و سرچشمه ي اشاراتي براي صاحبان ذوق و معرفت و ارباب علم و دانش، در زمينه هاي مختلف علم و عمل بوده و هست. عرفا، حكما، زهّاد، متكلّمان، فقها و حكام با ايمان...

مفصل ترين و با اهميت ترين عهدنامه امام علي (ع) عهدنامه يا فرماني است كه براي مالك اشتر سردار دلير و پاك اعتقاد خود- وقتي كه او را مأمور استانداري و فرماندهي ارتش مصر و مأمور جمع خراج و عمران و رفاه آن...

هجرت در تاريخ اسلام، اساس توسعه، بسط قدرت، نفوذ كلمه، مبناي عظمت و استقلال مسلمانان بوده است. دارالهجره ها از حبشه و مدينه گرفته تا مصر و سودان، الجزاير، تونس، ليبي و مالي، و از شام گرفته تا ايران و عراق،...

از عهد خلافت عمر، قضاوت براي شهرهاي بزرگ غالباً از سوي خليفه انتخاب مي شدند و از بيت المال، حقوق دريافت مي كردند. قوه ي قضائيه از قوه ي مجريه مجزا و مستقل بود و حرمت مقام دادرسان تا آنجا مي رسيد كه شخص...

در عهد عمر كه فتوحات اسلام توسعه يافت و غنائم جنگي و جزيه و خراج رو به افزايش نهاد ضرورت تاسيس ديوان خراج براي ايجاد نظم در دخل و خرج و رسيدگي به حسابها بشدت احساس شد. بيت المال در مدينه و ساير بلاد اسلام...

سياست اسلامي در عهد خلافت حضرت علي (ع) اين بود كه تعصبات قبيله يي و نژادي ذوب شود و بدون توجه به ميهن و رنگ و زبان مسلمانان، يك ملت و امت هم كيش و متحدالهدف و هم زبان بوجود آيد. (چنانكه با وضع قواعد نحو،...