بلاذری در کتاب فتوح البلدان تعداد کسانی را که مقارن بعثت نبوی از خواندن و نوشتن برخوردار بودند حدود 17 نفر تخمین می زند، که همه ی آنان از میان بومیان دو شهر مهم مکه و یثرب برخاسته بودند.(بلاذری، 1398ق،...

در کثرت تعداد بت ها [اصنام] و انصاب در عصر جاهلی تردیدی نیست؛ اما بسیار دشوار است که بتوان در مورد تعداد این خدایان سنگی و میزان شیوع آن ها در میان قبایل مختلف نظر داد. زیرا اطلاعات موجود طرح معینی از...

در این نوشتار وقتی از ماوراء الطبیعه سخن به میان آورده می شود، آن معنایی را که معمولاً به مفهوم علم متافیزیک Metaphysic به کار می رود که توجه آن به مبادی و اصول (principles) وجود اولیه و اسرار ماده و جوهر...

اکثریت قریب به اتفاق آن چه ما ادب جاهلی می خوانیم، به هیچ وجه جاهلی نیست و مسلّماً بعد از ظهور اسلام برساخته شده است و [در واقع] ادبی اسلامی ست که زندگی مسلمانان و تمایلات و آرزوهای آنان را بسی بیش تر...

اعراب پیوندهای خویشاوندی را پایه ی اجتماعات دینی می شمرده اند و انجام وظایف خویشاوندی بخشی از دین به شمار می رفته است . شاید داستان بت های پنج گانه- بت های قوم نوح- اشاره ای به همین اعتقاد باشد. آیا آنان...

سنگ نبشته ها، به طور عام از مهمترين منابع تاريخ و به طور خاص، از منابع تاريخ عربي قديم شمرده مي شود؛ زيرا بيشترين اطلاعاتي که از رهگذر منابع مدوّن عربي درباره ي عصر جاهلي به دست ما رسيده، عمدتاً برگرفته...

از برخی منابعی که در دست است می توان نتیجه گرفت که قبل از آن که کاهن خزاعی بت ها را به داخل شبه جزیره بیاورد و عقاید بت پرستی را ابداع کند، قبیله ی جرهم مجسمه هایی خدای گونه داشته اند و گویا در آن جا دو...

قوم عرب همواره در بیم از جن به سر می بردند، به همین جهت وقتی در بیابان قرار می گرفتند، از ترس و نه از روی میل، از جن پناه می خواستند. راغب می گوید:

اساطیر عرب به دوران قحطان و عدنان محدود نمی شود و از این دو قبیله فراتر می رود. آشکار است که در شبه جزیره اساطیر دیگری وجود داشته که به اقوام خاصی مربوط است که از نظر زمانی بر عدنان تقدم داشته اند و دست...

گفت و گو درباره ی جن بحثی جذّاب و سودمند است. اعتقاد به جن، بسیار کهن است و چه بسا از نظر قدمت جلوتر از اعتقاد به خدایان باشد. و چه بسا هیچ کدام از اسطوره های جهان از این اندیشه که حافظ بقای آن تاکنون...