تنگ چشمی. بخل رذیلتی چندوجهی است که نقش مهمی در سنجش سرشت و کردار انسان در اسلام دارد. علی‌رغم وجود مترادف‌هایی برای این رذیلت، نخستین واژه برای آن «بُخل» است. خسیس را «بخیل» می‌نامند (همچنین شکل نادر

اعطای امری بدون [توقع] بازگشت حتمی. در قرآن دو نوع بخشش وجود دارد: 1. عطای خداوند به انسان‌ها؛ 2. بخشش یا مبادله یا هدایای (نِحلَة) انسان‌ها. این امر که خداوند به انسان‌ها اموری را «عطا» می‌کند پنج بار...

عفو کردن یا صفت رحمانیت. همه‌ی 114 سوره‌ی قرآن به جز یک سوره (توبه) با عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» (به نام خداوند بخشاینده‌ی بخشایشگر) آغاز می‌شوند و در همه‌ی قرآن منتشر است، مانند آیه‌ی 276 بقره: «خداوند...

بازنمایی‌های مادی- معمولاً از خدایان یا نیروهای ماورای طبیعی؛ همچنین هر خدای دروغین. مفسران واژه‌های مختلفی را در قرآن، گاه نه عاری از غرض، در اشاره به، یا به گونه‌ای در پیوند با چنین بازنمایی‌ای دانسته‌اند....

پرستش شیء مخلوق به عنوان خدا و آنان که به چنین پرستشی مشغول‌اند. ریشه‌ی عربی‌ای که اغلب در قرآن در واژه‌ها و عبارات بیانگر مفهوم بت‌پرستی به کار رفته ش ر ک است. این ریشه در زبان عربی عموماً در واژه‌های...

عمل یا فرایند بازجویی؛ بازجویی قضایی یا رسمی در حضور یک هیئت منصفه، که اغلب دارای معنای ضمنی جست‌وجوی الحاد و مجازات بدعت‌گذاران است. دو ریشه‌ی عربی در قرآن به معنای «باورپرسی» به کار رفته است: ریشه‌ی

در حال حاضر، رشته‌ی باستان‌شناسی کمک چندانی به درک قرآن و محیط نشو و نمای اسلام نمی‌کند. حفاری‌های باستان‌شناسی در مکه و مدینه ممنوع است و فقط معدودی از دیگر حفاری‌ها و بررسی‌های انجام شده در شبه جزیره‌ی

فعالیت اقتصادی مبتنی بر مبادله‌ی کالاها بین مردم. زبان قرآن آکنده از واژگان بازار چه در کاربردهای روزمره و حقیقی و چه در استعمال‌های مجازی است. در قرآن به شیوه‌ی انجام فعالیت‌های تجاری در بین مردم به مثابه...

اماکنی عمومی که در آنها تبادلات تجاری روی می‌دهد. واژه‌ی «أسواق»، بازارها، در دو جای قرآن به کار رفته است، اما استعمال آن به نحو فرعی بوده است تا نشان دهد پیامبران انسان‌هایی بوده‌اند با سرشتی همچون افرادی...

بارگاه ملکوتی خداوند در مقام حاکم و قاضی. هیچ عبارت قرآنی مستقیماً با مفهوم بارگاه ملکوتی متناظر نیست، اما عبارت «الملاء الأعلی» که تنها دو بار در قرآن به کار رفته (صافات: 8؛ ص: 69) نزدیک‌ترین مفهوم به...