نقد و ارزيابي آرا و افکار شخصيت بزرگي چون صدرالمتألهين، نه تنها از منزلت او نمي کاهد، بلکه خود بهترين روش تعالي تفکّر و دست يابي به راه حل هاي جديد مشکلات است، اگر سيره و سنّت، اين بود که هيچ شاگردي در...

ابن سينا تنها به تبيين و اثبات معاد روحاني مي پردازد، با يادآوري دو نکته: يکي اين است که اين گونه معاد را انبيا نيز تصديق کرده اند؛ زيرا اگر چه ظاهر کتاب و سنّت بر معاد جسماني دلالت دارد، به هر حال در...

بحث ريشه اي اين نوشتار، در کيفيت معاد است که از همان آغاز، فلاسفه ي اسلام با متکلمان و پيروان ظواهر کتاب و سنّت، در اين مسئله نزاع دارند. متکلمان و متشرّعان، بر پايه ي دلالت ظاهر آيات و روايات، معاد را،...

فلاسفه در بقاي جسم بحثي ندارند و آنچه مطرح مي کنند، بقاي نفس است. چون محور معاد فلاسفه، نفس انساني است، آنان بايد درباره ي نفوس انساني به سه بحث ريشه اي ذيل بپردازند:

بر مسئله ي معاد در اسلام بسيار تأکيد شده است. به گونه اي که زندگي دنيوي مزرعه و مقدمه اي براي حيات اخروي دانسته شده است. اهميّت معاد در اديان و مکاتب ديگر نيز از ديرباز مطرح بوده است. اين مسئله از ريشه...

براي اين که مسئله ي اصالت وجود را از حالت ذهني محض درآورده، به گونه ي جدّي ارائه کنيم که مي تواند از جنبه هاي گوناگون نظري و عملي، منشأ اثر باشد، به باور من بايد آن را به گونه اي که عرفا گفته اند مطرح...

براي نقد و ارزيابي بهتر، اين دو ديدگاه را از چند جنبه بررسي مي کنيم. براي سهولت بحث، ديدگاه عرفا را با همين نام و ديدگاه صدرا را نيز با نام خودش مشخص مي کنيم. اينک هر چند کوتاه، به سنجش، بررسي و ارزيابي...

ما همگي موجوداتي انديشمند و داراي حواسّ متعدد و گوناگون هستيم و از همان آغاز که با جهان پيرامون خود روبه رو مي شويم، پديده هاي پيرامون را تشخيص مي دهيم و هويّت هر يک از آنها را جداگانه پذيرفته، از هر کدام،...

يکي از اصول و قواعد مسلّم فلسفه ي مشّائي، اين است که : « هيچ پديده اي در جهان خاکي ما بدون مادّه و مدت، پديد نمي آيد» (2)، يعني اگر خواستار پيدايش جوجه باشيم، بايد تخم مرغي باشد، زمان بايسته نيز بگذرد...

اصالت وجود، در حکمت متعاليه ي صدرالمتألهين محمد بن ابراهيم شيرازي معروف به ملّاصدرا ( م 1050 هـ ) يک اصل بنيادي است. او علاوه بر تأکيد و تکيه بر اصالت وجود، به عنوان يک گزاره ي درست در هستي شناسي و جهان...