پرسش :

الف. آیا زنان بدون رحم، فاقد تخمدان یا با تخمدان معیوب یا دوجنسی‏ها و مردانی که قبلاً زن بوده‌‏اند و با تغییر جنسیت به مرد تبدیل شده‌‏اند که همگی آن‏ها حامله شدن‌شان محال است، در نگه‏داشتن عده، آیا به دختران قبل از بلوغ (غیر مدخوله) و یائسه ملحق می‏‌شوند؟ ب.آیا چنین زنانی می‌‏توانند به عقد نکاح کسی در آیند؟ ج. آیا نفقه سپری شدن عده به آن‏ها تعلق می‏گیرد؟ و آیا طلاق چنین زن‏هایی باین است یا رجعی؟ و اصولاً بفرمایید آیا اصل در طلاق باین است یا رجعی؟ یا این که اصلاً جای تأسیس اصل نیست؟

پاسخ :
الف. ملحق نیستند.
ب. اگر زن هستند با وجود سایر شرایط مانعی ندارد.
ج‏. اگر طلاق آنها رجعی است نفقه به آنها تعلق می‏گیرد و در رجعی یا باین بودن طلاق، اصل خاصی قابل تأسیس نیست و موارد مختلف است. 1380/9/24

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر مقام معظم رهبری)، نشر قضا، قم، چاپ اول، 1390