پرسش :

در این زمان برخی از زنان به جای سرمه از وسایل و ابزارهای دیگر همانند سرمه استفاده می‌کنند، مانند «قلم»، آیا اشکالی دارد؟ و در صورتی که جایز نباشد، آیا [ با به کار بردن آن ] کفاره نیز واجب می‌شود؟


پاسخ :
بسمه تعالی: در حکم آن تفاوتی نیست، والله العالم.

​​​​​​​​​​​​​​منبع: استفتائات حج، مطابق با فتاوای آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی (ره)، قم: دارالصدیقه الشهید، ۱۳۸۴.