امروزه مربیان تعلیم و تربیت می گویند: تربیت، حتی تربیت دینی، زیرمجموعه‌های فراوانی دارد.

هرگونه برنامه ریزی و سیاست گذاری آموزشی یا پرورشی یا حرکت در جهت رشد و تعالی بدون داشتن تصویری روشن از خود تقریبا ناممکن است

یافته‌های تربیتی این نوشتار در دو زمینه پیش نیازها و چگونگی تربیت دینی بر پایه کاوش در نامه ۳۱ از نامه‌های امیر مؤمنان علی علیه السلام در نهج البلاغه و پاره‌ای از دیگر گفته‌ها و کرده های امام شکل گرفته...

هدف‌های نهایی تعلیم و تربیت در مقطع دانشگاه و آموزش عالی ظهور آشکارتری دارد؛ زیرا به انتهای دوره تعلیم و تربیت نزدیک تر می شود.

دعوت انبیا همیشه همراه ارائه آیات و تلاوت کتاب بوده و عرضه آیات و تلاوت کتاب و دعوت به مشاهده نشانه های خداوند و تفکر در آنها بی گمان سبب افزایش دانش و ایجاد بینش است.

مخاطب باید از حداقل اعتماد به گوینده سخن برخوردار باشد تا سخن او را بپذیرد یا آن سخن چنان استحکام و اتقانی داشته باشد که حتی با صرف نظر از اعتبار گوینده، پذیرفته شود.

فلسفه‌های تربیتی شرق هدف تربیتی واحدی ندارند. هدف نویسندگان اولیه ارائه معلومات در مورد نیروهای طبیعت به منظور مقابله هرچه بهتر افراد با آنها بود.

از آنجا که موضوع‌های ویژه‌ای در دنیای تعلیم و تربیت هستند که با روش تبارشناسی هماهنگ‌ترند و با توجه به اهمیت هماهنگی موضوع و روش، این بخش به دو نمونه از این موضوع‌ها اشاره می کند.

ابتنای روابط بر تبادل قدرت در دیدگاه فوکو موجب می شود تا همه روابط موجود در عرصه تعلیم و تربیت را آغشته به تبادل قدرت و مشکوک به روابط سلطه آمیز بدانیم.

ملاحظه پیش فرض‌های تبارشناسی و در نظر گرفتن تعلیم و تربیت در مقام عرصه‌‌ای اجتماعی فرهنگی، واقعیت‌های ویژه‌ای را برای پژوهشگر تربیتی برجسته می سازد که در اینجا بدانها می پردازیم.