ملاصدرا در اشراق دوم از شاهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه در بحث اتحاد عقل با معقول این نظر را آورده است که: اگر حصول عقلیه برای عقل منفعل از قبیل حصول موجود مباینی برای موجود مباین دیگر باشد، مانند وجود...

ملاصدرا مانند اسلاف خود معتقد بود که فلسفه، علم به اعیان اشیا است، اما این علم به اعیان اشیاء، علم و شناسایی به معنای مشهور نیست و نباید با علمی که منظور نظر فیلسوفان سابق بوده، یکی دانسته شود. این علم...

گاهی‌ می‌پرسند بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی کیست یا چه کسانی را به عنوان بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تاریخ بزرگان فلاسفه‌ می‌توان نام برد؛ اما هیچ فیلسوفی را بزرگ‌ترین فیلسوف نمی‌توان خواند، زیرا هیچ ملاکی برای تعیین...

معاریف و مشاهیر تاریخ فلسفه‌ی اسلامی، فارابی، ابن سینا، سهروردی و صدرالدین شیرازی‌اند و بعد از اینها نام بزرگانی چون کندی و بهمنیار و خواجه نصیرالدین طوسی و میرداماد استرآبادی می‌آید. در سی چهل سال اخیر...

درباره قطب الدین شیرازی کم می‌دانیم و درباره‌ی او کم نوشته‌اند. این کم دانستن را تنها فرع بر کم نوشتن نباید دانست. اگر ما قطب الدین را نمی‌شناسیم، تقصیر خودمان است، زیرا کتاب‌های او، یا بسیاری از کتاب‌های...

در تاریخ فلسفه‌ی اسلامی مسائلی هست که کمتر مطرح شده یا هرگز مطرح نشده‌ است. ما نمی‌دانیم چرا مسائل مهمی مثل شرایط امکان ارتباط فرهنگ‌هاو زبان و تاریخ که در آثار فارابی مطرح شده، در نظر اخلاف او مورد اعتنا...

لئواشتراوس در مطالبی که متجددان و متأخران در باب فلسفه‌ی قرون وسطی و دوره‌ی اسلامی نوشته‌اند، به دیده‌ی شک می‌نگرد. به نظر او در عصر جدید کسانی می‌توانند فلسفه‌ی قدیم را بشناسند که بخواهند از آن چیزی بیاموزند،...

فارابی فلسفه را در آیینه‌ی سیاست می‌دید و می‌خواند. نسلی هم که بعد از او آمد، به سیاست اهمیت می‌داد، اما سیاست دیگر پیوسته به فلسفه‌ی نظری و در تناسب با آن نبود. ابوالحسن عامری کتاب الأعلام بمناقب الاسلام...

درگذشته به شرف علم بیش از سودمندی آن توجه می‌شد و به همین دلیل گذشتگان می‌توانستند به اهل علم تنها به آن دلیل که اهل علم‌اند، احترام بگذارند. در زمان ما و در دوران تجدد می‌گویند سخنان بیشتر دانشمندان دوران...

تاریخ فلسفه در ظاهر مجال و میدان اختلاف نظرها و تقابل آرا است، اما خط وحدتی این تاریخ را راه می‌برد. ما با چشم ظاهر آنچه را که ظاهر است، یعنی اختلاف‌ها را می‌بینیم، ولی اگر چشم باطن بگشاییم، آن وحدت را...