«ظلمت» در مقابل نور است و جمع آن ظُلَم و ظلمات است. ظلام اول شب است و از جهل و شرک و فسق نيز تعبير به ظلمت شده است، چنان‌که به علم و توحيد و طاعت، نور گويند: «اظلم فلانٌ» يعني شخص در

«ظلم» اسم مصدر است در لغت به معناي قرار دادن شيء در غير جايگاه اصلي‌اش با افزودن يا کم کردن از آن يا عدم استفاده از آن در زمان و مکان خاص خودش است

«طرْف» به سکون «را» به معناي نگاه کردن و به فتح «را» به معناي ناحيه و جانب است و جمع آن اطراف است. اين کلمه در هر يک از اجسام و اوقات و غير اين دو به کار مي‌رود

«طيب» در مقابل خبيث برگرفته از کلمه‌ي «طاب» به معناي لذيذ و حلال است. «طابت نفسه» يعني جانش انبساط و گسترش يافت و «استطابه» به معناي پاکيزه کردن مخرج بول و غائط است. معناي اصلي اين کلمه

به هر چيزي که از اندازه و مقدار خود بگذرد، گفته مي‌شود طغيان کرد، همانند طغيان آب بر قوم نوح و طغيان صيحه بر قوم ثمود، چنان‌که به کسي که معصيت و نافرماني او از اندازه گذشته است، «طاغي» گفته

«طائر» به معناي پرنده است و جمع آن طَير - مثل صاحب و صَحب - و جمع الجمع آن طيور و اطيار است. طائر انسان عمل اوست که گريبان‌گيرش مي‌شود.

«ضرب» در لغت به معناي زدن، مسافرت، شتاب در حرکت، وصف و بيان، اعراض و رويگرداني، غلبه و فرستادن، مقرر کردن ماليات، ممانعت و به‌هم‌زدن کار ديگري آمده است. گفتني است برخي از معاني ضرب به

«صلات» جمع آن صلوات است، به معناي دعا، نماز و نيز به معناي مصلّاي يهوديان است. بازگشت اصلي اين کلمه به دو معناست:

«صِرّ» - به کسر صاد - به معناي سرد بودن و «صَرّه» به معناي فرياد کشيدن است. «صرار» پارچه‌اي است که بر پستان شتر مي‌بندند تا بچه‌اش از آن شير نخورد

«صراط» در اصل «سراط» - با سين - بوده است. فرّاء معتقد است: هرگاه بعد از کلمة سين، طاء يا قاف و غين و خاء باشد آن سين قلب به صاد مي‌شود و قرائت صراط با صاد لغت قريش است که قرآن نيز بر آن لغت آمده