در معجم موضوعی به تمام مباحثی که به گونه‌ای (به دلالت تطابقی یا تضمنی یا التزامی) با موضوع ارتباط دارد، پرداخته می‌شود.

قرن بیستم میلادی و یا چهاردهم اسلامی، با بیداری شرق و شرقیان و بالأخص مسلمانان آغاز گردید، در این قرن، طلسم استعمار تا حدودی درهم شکست، کشورهای مستعمره به صورت کشورهای آزاد یا نیمه آزاد در آمدند، مسلمانان...

«آنان که می‌خوانید نزدیک‌ترین آنها، در طریق تحصیل «وسیله» هستند و به رحمت او امیدوارند و از عذاب او بیم دارند و به راستی عذاب پروردگار حذر کردنی است».

در این مقاله، به توضیح مفاد دو آیه‌ای که مورد تمسک وهابیان وطنی قرار گرفته است، می‌پردازیم حالا خواه شما آنها را از «آیات مشکله قرآن» بشمارید یا نه و در هر حال امروز کسانی که در خط «محمد بن عبدالوهاب»...

در زبان عرب موقعی که کسی چیزی را گم می‌کند در مقام دعاء در حق او می‌گویند: «اَول الله علیک» خداوند گمشده تو را باز گرداند.

او است که کتاب (قرآن) را بر تو نازل کرد بخشی از آن «محکم» که اساس و ریشه کتاب است و قسمتی از آن «متشابه» می‌باشد آنها که در دلشان انحراف است به خاطر فتنه‌انگیزی و «تأویل طلبی» از «متشابه» پیروی می‌کنند...

آگاهی از زندگانی عرب جاهلی مایه روشنی مفاد آیه می‌گردد، زیرا عرب جاهلی بخشی از «طیبات» را بر خود حرام کرده بود که قرآن در سوره مائده آیه 103 به نکوهش آنان در مورد این کار می‌پردازد

قرآن در تفهیم مقاصد خود اصطلاح مخصوصی ندارد، و آنجا که اصطلاح خاصی دارد،‌ مردم را از مقاصد خود آگاه ساخته است، اکنون ما معنی این دو لفظ را از نظر لغت عرب که لغت قرآن است بررسی می‌نمائیم، تا روشن گردد که...

در این سوره از توبیخ مشرکان و تضییق بر آنها سخن به میان آمده و تهدید شده‌اند که اگر در ظرف چهارماه ایمان نیاورند باید آماده نبرد شوند و... از این لحاظ مناسب نبود که این گونه از آیات با «بسم الله» که مظهر...

در این جا مفسران برای جمله‌ی «فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ» و این که مخاطب در این جمله چه کسانی هستند وجوهی را بیان کرده‌اند، که ما سه و جه از آن وجوه را متذکر می‌شویم و حق همان وجه سوم است که در آخر بیان...