جامعه‌شناسی سیاسی

این رشته عمدتاً با مطالعه‌ی احزاب، نظام‌های انتخاباتی و رفتارهای رأی‌دهی، جنبش‌های اجتماعی، رهبری سیاسی و نخبه‌ها، بوروکراسی، ملی‌گرایی و شکل‌گیری...

Thursday, January 7, 2016

جامعه‌شناسی بدن

اومبرتو اکو در مقاله‌ی کوتاهی درباره‌ی لباس‌های جین، رابطه‌ی دیالکتیکی ظاهر و باطن (ژرفا و سطح) را به بحث می‌گذارد که سبک زندگی برهه‌ی معینی...

Thursday, January 7, 2016

جامعه‌شناسی تطبیقی

صفت «تطبیقی» تقریباً به همه‌ی رشته‌های علوم اجتماعی (یا رشته‌های نزدیک به آن) افزوده شده است: انسان‌شناسی، (مطالعه‌ی) تمدن‌ها، تاریخ، حقوق، زبان‌شناسی،...

Thursday, January 7, 2016

جامعه‌شناسی

هر چند جامعه‌شناسی دیرتر از سایر علوم اجتماعی پا گرفته است، اما ریشه‌های آن به قرن هجدهم، به فلسفه‌های تاریخ، به اولین پیمایش‌های اجتماعی و به...

Thursday, January 7, 2016

ثروت

در تفکر اجتماعی مدرن، مفهوم اقتصادی ثروت - هر یک دارایی که ارزش بازاری یا ارزش قابل مبادله داشته باشد - معمولاً جنبه‌ی مهم و بنیادی نابرابری...

Thursday, January 7, 2016

جامعه

احتمالاً فراوان‌ترین کاربرد این واژه امروزه در اشاره به کل موجودات بشری همراه با فرهنگ‌ها، نهادها، مهارت‌ها، ایده‌ها و ارزش‌های آن‌هاست. اما...

Thursday, January 7, 2016

توسعه و توسعه نیافتگی

توسعه به معنای دستیابی به پیشرفت اقتصادی و اجتماعی از طریق دگرگون ساختن شرایط توسعه‌نیافتگی (بازده تولید پایین، رکود و کسادی، فقر) در کشورهایی...

Thursday, January 7, 2016

تندرستی / سلامت

در سال 1948، سازمان بهداشت جهانی تندرستی را چنین تعریف کرد «وضعیت سلامت و آسایش کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی، و نه فقط فقدان بیماری مرض». این تعریف...

Thursday, January 7, 2016

تنظیم

«رهیافت تنظیم» در تحلیل سرمایه‌داری معاصر مأخوذ است از نوشته‌های گروه پراکنده‌ای از مارکسیست‌های فرانسوی در اواخر دهه‌ی 1970 و اوایل دهه‌ی 1980...

Thursday, January 7, 2016

تمایزیابی اجتماعی

این مفهوم به معنای به رسمیت شناختن تفاوت‌های میان گروه‌ها یا مقوله‌های خاصی از افراد، و تثبیت آن تفاوت‌ها به مثابه واقعیت‌های اجتماعی است. همه‌ی...

Thursday, January 7, 2016

تمدن

اصطلاح civilization به معنای تمدن از Civis‌ لاتین به معنی شهر گرفته شد که صراحتاً به فرهنگ شهرها مربوط می‌شود. این نکته‌ای است که کارل مارکس...

Thursday, January 7, 2016

تکامل

تکامل، به کلی‌ترین معنا، فرایند طولانی تغییر یا دگرگونی جمعیت‌ها یا نظام‌هاست که در آن حالت‌های بعدی یک موجود به آهستگی از حالت‌های قبلی آن سربرمی‌آورد....

Thursday, January 7, 2016

تغییر تکنولوژیکی

تغییر دادن آزمایشی محیط به کمک روش‌های علمی حل مسئله همیشه بخشی از تلاش‌های انسان بوده است. با این حال، دامنه و میزان و شیوع تغییر تکنولوژیکی...

Thursday, January 7, 2016

تفهم

این واژه‌ی آلمانی که به معنای «فهمیدن» است در معنای محدودتری که به فهم متون و سایر دستاوردهای بشری مانند کنش‌ها و پدیده‌های اجتماعی و فرهنگی...

Thursday, January 7, 2016

تغییر اجتماعی

قرن بیستم شاهد تغییر اجتماعی عظیمی بوده و جای شگفتی نیست که مفهوم تغییر اجتماعی بر اکثر مطالعات اجتماعی مدرن سایه انداخته است. رویارویی با تغییر...

Thursday, January 7, 2016

تضاد

تضاد به معنای ستیز و کشمکش بر سر ارزش‌ها یا دعاوی مربوط به منزلت، قدرت و منابع کمیاب است، ستیزی که در آن طرفین فقط در پی کسب ارزش‌های مطلوب خویش...

Thursday, January 7, 2016

تعامل‌گرایی نمادین

این مکتب شاخه‌ای از جامعه‌شناسی امریکایی و زاده‌ی جامعه‌شناسی [مکتب] شیکاگو است. تعامل‌گرایی نمادین به مدت چند دهه «مخالف همیشگی» نظریه‌ی غالب...

Thursday, January 7, 2016

تحلیل گفت‌وگو

تحلیل گفت‌وگو که گاهی به اختصار آن را CA می‌نامند، شاخه‌ای از جامعه‌شناسی است که با سازماندهی کنش متقابل اجتماعی در متن و زمینه‌های روزمره و...

Thursday, January 7, 2016

تحرک اجتماعی

حرکت‌های کسانی که عضویت در یک مقوله‌ی اجتماعی را با مقوله‌ی اجتماعی دیگری تعویض می‌کنند - بیش از همه حرکت در میان طبقه‌های اجتماعی - نزد جامعه‌شناسان...

Wednesday, January 6, 2016

تبیین

تبیین به معنای ربط دادن چیزی که باید تبیین شود (explanandum) به چیز دیگری است که تبیین کننده (explanas) است - ولی حتی این تعریف بسیار کلی نیز...

Wednesday, January 6, 2016