بورژوازی
این اصطلاح که سابقه‌اش به قرن سیزدهم می رسد (همچون معادل‌هایی نظیر قلعه و قلعه‌نشین (Bϋrgertum , burgher) در اصل به معنای دسته‌ای از ساکنان شهرها...
Thursday, December 31, 2015
برنامه‌ریزی اجتماعی
تفسیرهای فراوانی از برنامه‌ریزی به طور اعم، و برنامه‌ریزی اجتماعی به طور اخص، وجود دارد. طبق ساده‌ترین رهیافت، برنامه‌ریزی اجتماعی برنامه‌ریزی...
Thursday, December 31, 2015
برابری و نابرابری
این عقیده که جوامع باید برابری قانونی و برابری مادی اعضای خود را رعایت کنند، در تفکر قرن بیستم جایگاه مه می‌دارد. ولی این فکر که انسان‌ها اساساً...
Thursday, December 31, 2015
بحران
از «بحران‌ها» در اشاره به افراد، به زندگی یا شکلی از زندگی، یا نظام یا «حوزه‌ای از کنش» سخن‌می گوییم. بحران برهه‌ی حساسی است که تداوم یا پایان‌‌یافتن...
Thursday, December 31, 2015
ایدئولوژی
این اصطلاح را که به صورت لفظی به معنای علم (یا لوگوس) ایده‌هاست، نخستین‌بار به همان معنا فیلسوف فرانسوی دستوت دو تراسی در کتاب عناصر ایدئولوژی...
Wednesday, December 30, 2015
انگ‌زنی
این واژه در سیاق مباحث جامعه‌شناختی یا جرم‌شناختی، معمولاً باید به مثابه‌اشاره به مجموعه‌ اندیشه‌های معینی درباره‌ی فعل و انفعال میان زبان و...
Wednesday, December 30, 2015
انسان‌شناسی
به طورکلّی انسان‌شناسی به معنای مطالعه‌ی علمی درباره‌ی انسان است. این تعریف مرسوم چند مسئله‌ی مشخص پیش ‌می‌آورد که توجه به آن‌ها کمک‌ می‌کند...
Wednesday, December 30, 2015
انتروپرونرگری
هوشیاری وگوش به زنگ بودن نسبت به فرصت‌های کسب سود خالص، جوهر اصلی فعالیت‌های انتروپرونری است. وقتی درباره‌ی انتروپرونرگری بحث می‌کنیم درباره‌ی...
Wednesday, December 30, 2015
انتخاب طبیعی
از دیدگاه نوداروینیسم، انتخاب طبیعی اصلی‌ترین سازوکاری است که بر مبنای آن می‌توان سازگارشدن موجودات زنده با محیط زیست را تبیین کرد. این سازوکار...
Wednesday, December 30, 2015
انتخاب عمومی
مردم چه در بازار باشند و چه در منصب سیاسی یا اداره‌ی دولتی معمولاً به شیوه‌ی واحدی رفتار می‌کنند: آن‌ها منافع شخصی خود را دنبال می‌کنند. این...
Wednesday, December 30, 2015
انتخاب اجتماعی
حکومت‌ها و سایر دستگاه‌های دولتی چگونه درباره اقدامات خود تصمیم‌گیری می‌کنند و چگونه باید تصمیم‌گیری کنند؟ شرح و تعبیرهای گوناگونی درباره چگونگی...
Wednesday, December 30, 2015
اعتماد و تعاون
‏«هنگامی می‌توان گفت که دو یا چند عامل با هم تعاون دارند که آن‌ها دست به اقدام مشترکی بزنند که برای به نتیجه رسیدن آن، کنش‌های هر یک از آن‌ها...
Sunday, December 27, 2015
اعتیاد
‏وضعیت دلبستگی یا اتکای غیرضروری که معمولاً به مخدرهایی همچون الکل یا هروئین مرتبط است، هرچند این مفهوم به رفتارهای معتادگونه مانند قمار و پرخوری...
Sunday, December 27, 2015
اصلاح نژاد
‏این اصطلاح که بیانگر دانشی کاربردی است در پی بهسازی وراثت ژنتیکی نژاد بشر، همچنین نام جنبش اجتماعی‌ای است که درصدد ترویج اصول و شیوه‌های این...
Sunday, December 27, 2015
اشراف سالاری
‏اشراف سالاری، بنا به قدیمی‌ترین معنایش دال بر نوعی نظام سیاسی بود. یونانیان باستان این اصطلاح را به معنای حکومتی می‌دانستند که در آن قدرت و...
Sunday, December 27, 2015
استثمار/بهره‌کشی
‏هرچند این اصطلاح می‌تواند برای اشاره به نحوه‌ی استفاده‌ی مردم از منابع طبیعی، اوضاع سیاسی یا استدلال‌های اخلاقی به کار رود، اما «استثمار» واژه‌ای...
Saturday, December 26, 2015
استاندارد زندگی
عموماً تصور بر این است که بهبود و ارتقای رفاه جمعیت توجیه اصلی فعالیت‌هایی است که به قصد توسعه‌ی اقتصادی انجام می‌گیرد. توسعه‌ی اقتصادی نیز به...
Saturday, December 26, 2015
ارزش‌ها‏
ارزش‌ها، به معنای اصول اخلاقی و هر چیز مهم دیگری، در سه سطح کانون بحث در نظریه‌ی اجتماعی است. نخست، درباره‌ی ارزش‌ها به منزله‌ی موضوع تحقیق بحث...
Saturday, December 26, 2015
ازدواج
‏ازدواج پیوندی میان زن و مرد تلقی می‌شود که به لحاظ اجتماعی به تأیید و تصویب رسیده باشد و به قصد نزدیکی و شراکت جنسی، تولید مثل و همیاری اقتصادی...
Saturday, December 26, 2015
ارزش
‏در نظریه‌ی اقتصادی قرن‌های هجدهم و نوزدهم بین ارزش مبادله ای و ارزش استفاده‌ای فرق می‌گذاشتند، و می‌کوشیدند از ارزش مبادله‌ای برای تبیین نرخ‌های...
Saturday, December 26, 2015