روشنفکری و خودکامگی

سیداحمد فردید (1373-1289) فیلسوف شفاهی و استاد فلسفه دانشگاه تهران متولد سال 1289 در یزد پس از پایان دوران متوسطه در سال 1307 وارد دانش‌سرای...

Monday, November 2, 2015

میراث ایران باستان در روشنایی نامه‌ی ناصرخسرو

روشنایی نامه یکی از آثار منصور ناصرخسرو است که برخی از آرای اسماعیلیّه در باب آفرینش عالم در آن ذکر گردیده است. ناصرخسرو در این کتاب برخلاف سایر...

Sunday, September 27, 2015

ثابت بن قُرّه، صابی حرّانی

ثابت بن قرّه به فرقه‌ی صابی، که به ستاره پرستان بابلی نسب می رساند، تعلق داشت. چون دین صابیان با ستارگان مربوط بود منجمان و ریاضیدانان بسیار...

Tuesday, September 1, 2015

باباافضل کاشانی

افضل الدین محمدبن حسین بن محمد خوزه مَرَقی کاشانی، معروف به باباافضل، حکیم بزرگ اسلام و ایران در نیمه‌ی دوم قرن ششم و آغاز قرن هفتم بود. هرچند...

Thursday, August 27, 2015

حوزه‌ی فلسفی و عرفانی تهران

حوزه‌ی مهم فلسفه و عرفان در تهران در قرن سیزدهم و چهاردهم با عنوان «حوزه‌ی فلسفی و عرفانی تهران» شناخته می‌شود. با پایتخت شدن تهران، این شهر...

Tuesday, August 25, 2015

دانش‌های عقلی در دوره‌ی ایلخانی

در قرن هفتم و هشتم مردان بزرگی که غالباً تربیت یافته‌ی دوره‌ی پیش بودند مایه‌ی نگاهداشت رونق بازار علوم تا مدتی محدود گردیدند. با این همه در...

Tuesday, July 7, 2015

کربن و اهمیت فلسفه‌ی اسلامی در جهان کنونی

برای کسانی که در ایران به فلسفه اشتغال دارند، تجلیل از هانری کربن، حتی اگر به ایران علاقه نداشت و در ایران زندگی و تفکر نکرده بود، باز هم یک...

Wednesday, July 1, 2015

مطهری و فلسفه‌ی اسلامی

استاد مطهری که استاد مسلم فلسفه و تفکر اسلامی معاصر است درباره‌ی خود گفته است: این بنده از حدود سال 1330 که قلم به دست گرفته و مقاله یا کتاب...

Wednesday, July 1, 2015

فلسفه اسلامی و پدیدارشناسی غرب

پدیدارشناسی (فنومنولوژی)، صرف یک حوزه فلسفی در کنار دیگر حوزه‌ها نیست، بلکه آغاز و زمینه‌ی تحولی بزرگ در تفکر جهان متجدد است. ادموند هوسرل در...

Wednesday, July 1, 2015

ملاصدرا و همزبانی با فلسفه‌ی جدید

ملاصدرا در اشراق دوم از شاهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه در بحث اتحاد عقل با معقول این نظر را آورده است که: اگر حصول عقلیه برای عقل منفعل از قبیل...

Wednesday, July 1, 2015

انسان و فلسفه در اندیشه ملاصدرا

ملاصدرا مانند اسلاف خود معتقد بود که فلسفه، علم به اعیان اشیا است، اما این علم به اعیان اشیاء، علم و شناسایی به معنای مشهور نیست و نباید با علمی...

Wednesday, July 1, 2015

فیلسوف عالم اسلام

گاهی‌ می‌پرسند بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی کیست یا چه کسانی را به عنوان بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تاریخ بزرگان فلاسفه‌ می‌توان نام برد؛ اما هیچ فیلسوفی...

Wednesday, July 1, 2015

معلم ثالث

معاریف و مشاهیر تاریخ فلسفه‌ی اسلامی، فارابی، ابن سینا، سهروردی و صدرالدین شیرازی‌اند و بعد از اینها نام بزرگانی چون کندی و بهمنیار و خواجه نصیرالدین...

Wednesday, July 1, 2015

قطب الدین شیرازی

درباره قطب الدین شیرازی کم می‌دانیم و درباره‌ی او کم نوشته‌اند. این کم دانستن را تنها فرع بر کم نوشتن نباید دانست. اگر ما قطب الدین را نمی‌شناسیم،...

Wednesday, July 1, 2015

ابن سینا و وجوه تفکر او

لئواشتراوس در مطالبی که متجددان و متأخران در باب فلسفه‌ی قرون وسطی و دوره‌ی اسلامی نوشته‌اند، به دیده‌ی شک می‌نگرد. به نظر او در عصر جدید کسانی...

Tuesday, June 30, 2015

ابن رشد آموزگار تجدد

در تاریخ فلسفه‌ی اسلامی مسائلی هست که کمتر مطرح شده یا هرگز مطرح نشده‌ است. ما نمی‌دانیم چرا مسائل مهمی مثل شرایط امکان ارتباط فرهنگ‌هاو زبان...

Tuesday, June 30, 2015

چرا ابن سینا در حکمت عملی اثر مهمی تصنیف نکرده ‌است؟

فارابی فلسفه را در آیینه‌ی سیاست می‌دید و می‌خواند. نسلی هم که بعد از او آمد، به سیاست اهمیت می‌داد، اما سیاست دیگر پیوسته به فلسفه‌ی نظری و...

Tuesday, June 30, 2015

چرا به ابن سینا احترام می‌گذاریم

درگذشته به شرف علم بیش از سودمندی آن توجه می‌شد و به همین دلیل گذشتگان می‌توانستند به اهل علم تنها به آن دلیل که اهل علم‌اند، احترام بگذارند....

Tuesday, June 30, 2015

مقام تاریخی فلسفه در دوره‌ی اسلامی

1- بحث در باب مقام فلسفه در دوره‌ی اسلامی به یک معنا به فلسفه‌ی تاریخ بازمی‌گردد. وقتی از نسبت فلسفه با تاریخ بحث می‌شود، می‌خواهیم بدانیم که...

Tuesday, June 30, 2015

تاریخ فلسفه‌ی اسلامی، تاریخ جمع دین و فلسفه

تاریخ فلسفه در ظاهر مجال و میدان اختلاف نظرها و تقابل آرا است، اما خط وحدتی این تاریخ را راه می‌برد. ما با چشم ظاهر آنچه را که ظاهر است، یعنی...

Tuesday, June 30, 2015