انواع ارتداد

محمد بن ادریس شافعی (204-150) بنیانگذار مکتب فقهی شافعیه در بزرگ‌ترین اثر فقهی خود یعنی کتاب الام می‌گوید: برخی از اهل منطقه ما اظهار می‌کنند،...

Monday, February 6, 2017

تاریخچه‌ی ارتداد

گرچه از نظر شرعی متون تاریخی حجیت شرعی نداشته و نمی‌توان به آن به عنوان حجت شرعی نگریست و دلیلی بر حجیت تاریخ برای اثبات حکم یا موضوع شرعی وجود...

Monday, February 6, 2017

مهدورالدّم و مصادیق آن

«مهدورالدّم» و «محقون‌الدّم» دو اصطلاح فقهی است که در مقابل هم قرار می‌گیرند. «محقون‌الدّم» به کسانی گفته می‌شود که حفظ خون آنها ضروری و از نظر...

Monday, February 6, 2017

مصادیق مرتد از نگاه فقها

حنابله می‌گوید: مرتد کسی است که از دین اسلام به کفر برگردد. محمد ابوزهره می‌گوید: مرتد در اصطلاح فقها و عرف اسلامی هر آن کسی است که پس از مسلمان...

Monday, February 6, 2017

بررسی معنای ارتداد در لغت و اصطلاح

«ابن فارس» در مقاییس‌اللغة می‌گوید: «راء و دال»، ریشه‌ی یک واژه‌اند که در قالب‌های مختلف ریخته می‌شوند و معنای رجوع و بازگشت می‌دهند.

Monday, February 6, 2017

مدرن سازی فقه

دیدگاهی كه درباره‌ی ظرفیت فقه موجود وجود دارد و بر امتناع ظرفیت فقه موجود تأكید ورزیده، از لزوم تحوّل بنیادین و مدرن شدن فقه سخن می‌گوید. از...

Tuesday, January 31, 2017

فقه سیاسی در عصر غیبت

فقه اسلامی در معنایی عام عبارت است از معرفت به احكام و تكالیف شرعیه بر اساس ادلّه‌ی تفصیلی كه از طریق كتاب و سنت حاصل می‌شود. فقه سیاسی بخشی...

Tuesday, January 31, 2017

دیدگاه مهدی حائری یزدی درباره‌ی فقه سیاسی

اگر امثال مجتهد شبستری جایگاه معقولی برای فقه سیاسی در گذشته قایل شده‌اند، ولی در شرایط امروزی فاقد بستر عقلایی می‌دانند، شیخ مهدی حائری یزدی...

Tuesday, January 31, 2017

بررسی و نقدِ دیدگاهِ مجتهد شبستری درباره‌ی فقه سیاسی

آیا ارجاع مسائل سیاست و حكومت به فقه اسلامی عقلایی و منطقی است؟ آیا انتظار شنیدن پاسخ به مسائل سیاسی از جانب فقه اسلامی معتدل است؟ به عبارت دیگر،...

Tuesday, January 31, 2017

مكلّف كیست؟

علامه حلی (648- 726 ق) گفته است: «و موضوعه أفعال المكلَّفین من حیث الاقتضاء و التخییر» (علامه حلّی، 1420: 32/1). شیخ مرتضی انصاری (1214- 1281...

Tuesday, January 31, 2017

امام خمینی و ولایت مطلقه‌ی فقیه

تعبیر «ولایت مطلقه‌ی فقیه» از امام خمینی (رحمة الله علیه) جدید است؛ حتی، چنین تعبیری از ایشان در مباحث ولایت فقیه پیش از دوره‌ی رهبری ابراز نشده...

Tuesday, January 31, 2017

دولت مكلّف در قرآن كریم

گرچه تعلّق خطاب تكلیفی شارع مقدس به دولت بدیهی است و صِرف تصوّر چنین خطابی موجب تصدیق آن می‌شود، دلایل بسیاری را می‌توان از كتاب و سنت ذكر كرد...

Tuesday, January 31, 2017

نسبت فقه و اخلاق در آموزه‌های امام رضا (علیه‌السلام)

نسبت فقه و اخلاق، نه تنها از دیرباز محل تأمل عالمان دینی بوده و ذهن آنان را مشغول ساخته است، بلکه در شرایط امروز، به دلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی...

Wednesday, January 11, 2017

فقه‌القرآن شیعه در بستر تاریخ

این مقاله در آغاز به كلیاتی درباره موضوع، از جمله ماهیت فقه‌القرآن، جایگاه آن اتجاه به كار رفته در تفسیر آیات الاحكام و پیشینه‌ی دانش به لحاظ...

Monday, January 9, 2017

چالش اصولی‌ها و اخباری‌ها

یکی از مسائل مهم دوره‌ی صفویه، بحث اصولی‌گری و اخباری‌گری است. در این دوران، پس از استقرار مذهب تشیع در ایران، مسائلی اتفاق افتاد که پی‌آمدهای...

Monday, January 9, 2017

فقه اسلامی اساساً عقل ستیز نیست

آنچه می‌خوانید ترجمه مقدمه كتاب «دیباچه‌ای بر حقوق اسلامی» -An introduction to Islamic law نوشته شرق شناس بلند آوازه‌ی آلمانی «یوزف شاخت» است...

Sunday, January 8, 2017

مروری بر مالكیت فكری (حقوق معنوی)‌ در ایران

حقوق مالكیت فكری (حقوق معنوی)، اصطلاحی حقوقی به معنای حقوق شناخته شده برای پدیدآورنده‌ی هرگونه اثر فكری و غیرمادی اعم از اثر علمی، فرهنگی و صنعتی...

Thursday, November 17, 2016

اصول فقه

یکی از علوم اسلامی، که برای درک و استنباط احکام و قوانین اسلامی از منابع اصیل تدوین یافته، دانش اصول فقه است. این دانش در عین آنکه برگرفته و...

Friday, November 4, 2016

تاریخ فقه اهل سنّت

پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام، بتدریج بین پیروان آن حضرت در پاره‌ای از مسائل اختلاف بروز کرد. نخستین و مهمترین مسأله مورد اختلاف مسأله‌ی جانشینی...

Friday, November 4, 2016

تاریخ فقه شیعه

این دوره از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آغاز می‌شود و تا پایان غیبت کبری (329 هـ) ادامه می‌یابد. در این عصر هر چند علّت رحلت پیامبر...

Friday, November 4, 2016