مخالفان تجسم اعمال، وقتی بعضی آیات و روایات را مخالف مدعایشان یافته‌اند، به تأویل و توجیه آنها دست زده‌اند. در اینجا ابتدا به بعضی آیات و روایات تجسم اعمال و سپس به دیدگاه‌های مختلف در این

معنای ظاهری بسیاری از آیات قرآن که معمولاً جزء متشابهات محسوب شده و برای برخی غیر قابل قبول است، به راحتی پذیرفته می‌شود. به عنوان نمونه بعضی از آنها را ذکر می‌کنیم:

اسم فاعل از حُکم (= فرمان، رأی، دانش، حکمت). از این کلمه در قرآن کریم ذکری نشده است ولی از جمع آن به صورت حُکّام در یک آیه (بقره، 188) و به صورت حاکمین در 5 آیه مذکور افتاده است که

حَطّ و حِطَّه مصدر است به معنی فرونهادن و به زیر آوردن بار از پشت ستور. کلمه‌ی حِطَّه در قرآن دوبار آمده است (بقره، 58؛ اعراف، 161). هر دو آیه تقریباً به یک مضمون و درباره‌ی ورود

(در روز قیامت) چهره‌‌هایی تازه و خرّم‌اند و به سوی پروردگار خود می‌نگرند و چهره‌هایی درهم کشیده‌اند که یقین یافته‌اند عذابی کمرشکن در پیش دارند

همانا کسانی که کافر شدند، چون قرآن را شنیدند، نزدیک بود که با چشم‌هایشان تو را هلاک کنند و می‌گویند: او دیوانه است

به نام خداوند بخشاینده بخشایشگر. قیامت نزدیک شد و ماه بشکافت. هر گاه که نشانه‌ای ببینند روی گردان می‌شوند و می‌گویند: سحری همیشگی است

«عصی» نافرمانی کرد. عصیان در اصل به معنای گناه نیست؛ بلکه به معنای کاری است که می‌تواند مقدمه گناه باشد، بر خلاف «اثم» که به معنای گناه است. عصیان مطلق پیروی نکردن از امر مولا است، چه امر وجوبی باشد و...

و هیچ بشری را نرسد که خدای با او سخن گوید مگر به وحی، یا از پس پرده، یا پیکی بفرستد، پس به فرمان او آنچه خواهد وحی کند. همانا او والا مرتبه و با حکمت است

و همانا یونس از فرستادگان بود. هنگامی که به سوی کشتی پر از جمعیت و کالا گریخت. آن گاه قرعه انداخت و از بازندگان شد. پس نهنگ او را بلعید در حالی که سزاوار سرزنش بود. و اگر نه این بود که او