بیشتر همسران و برخی مادران اهل بیت (علیهم‌السلام) را غیر عرب تشکیل می‌دادند. این خود گسترش آشنایی آنان با ائمه اطهار (علیهم‌السلام) را در پی داشت. از جمله این ازدواج‌ها که برخی آن را از علل عمده گرایش...

با پیروزی مسلمانان بر ایران و سیاست پیگیری فتوحات و نیز بنا بر ملاحظات سیاسی دیگر، مردم از عرب از همان آغاز فتوحات و از زمان خلیفه دوم، در شکل قبیله‌ای و خانوادگی، به ایران - به خصوص مناطق شرقی - مهاجرت...

ورود سادات به ایران، سرآغازی برای آشنایی ایرانیان با اندیشه‌های شیعی و اهل بیت (علیهم‌السلام) بود. منابع از حضور سادات در ایران در سده اول هجری اخبار چندانی ارائه نکرده‌اند؛ اما از قرن دوم پای سادات به...

به جز پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت فاطمه (علیهاالسلام) و احتمالاً امام باقر (علیه‌السلام) دیگر اهل بیت (علیهم‌السلام) - که در این نوشتار مقصود از آنان همه معصومان‌اند - به مناطقی که برخی ایرانیان...

بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)، همزمان با حکومت خسروپرویز ساسانی (دوران حکومت: 591-628 م) در ایران بود. در این عصر چند رویداد مهم، مناسبات آن حضرت با ایرانیان را رقم زد. نخست آنکه به دلیل

با اذعان به این مطلب که قرآن کریم غالباً و نوعاً مباحث کلی را بیان می‌کند و کمتر به مسائل جزئی می‌پردازد، بسیار جالب است که در آیات متعددی (با توجه به شأن نزول‌ها و روایات) با تعبیرهای گوناگونی از پذیرش...

ایرانیان و عرب‌ها از قرن‌ها پیش از اسلام، با یکدیگر مناسباتی داشته‌اند. همجواری این دو قوم چنین مناسباتی را ایجاب می‌کرد. کلمات دخیل در زبان و ادبیات عرب از جمله وجود حدود پنجاه کلمه فارسی و دخیل در قرآن...

واژه‌هایی وجود دارد که مرتبط و هم معنا با ایرانیان است. در اینجا به چند مورد از مشهورترین آنها اشاره می‌شود:

این واژه جمع مولی و در لغت به معنای مالک، سرور، مهتر، دوست، بنده و بنده آزاده شده و هم‌پیمان است. واژه مولی گاهی به قبیله و گاهی به شخص اضافه می‌شود، مثلاً مولی بنی‌تمیم و یا مولی عبدالرحمن. کسانی که با...

محدوده ایران در عصر ساسانیان ثابت نبود و در طول حکومت طولانی مدت آنان، مرزهای ایران تغییر می‌کرد و بسته به قدرت پادشاهان، قلمرو آنان وسعت می‌یافت و یا محدود می‌شد؛ مثلاً در عهد شاپور اول (243-273 م) که...