حكمت متعاليه كه حاصل مطالعات و مكاشفات صدرالمتألهين شيرازي است بي ترديد تحولي بنيادين در عرصه علوم و معارف الهي در تاريخ انديشه اسلامي پديد آورد و در حوزه معارف عقلي و فلسفي پس از دو گرايش مشائي و اشراقي...

ملاصدرا با زبان عربی زيبا و بليغی, «آية نور» را شرح و تفسير کرده, سبک درخشان, منسجم و هماهنگ خود را در معرض نمايش می گذارد. تفسير صدرا بر اين آيه, دانش چشمگير وی را دربارة همة جنبه ها و ابعاد متون تفسيری...

از نظر تاريخ فلسفه، دربارة نفس تا چهار قرن پيش فقط دو نظرية معروف وجود داشته است. افلاطون و عدة بسياري از فلاسفة باستاني آنرا حقيقتي مجرد از ماده و مستقل از آن مي‌دانستند و مي‌گفتند كه نفس يا روح، پيش...

نفس (يا ذهن) وجود عقلی بسيط و يکی از صور در علم الهی است.[1] اما اگر او صورتی عقلی در علم الهی است پس چرا با بدن پيوند مي‌يابد؟ اگر او صورت عقلی است پس غير مادی است, بنابرين چگونه مي‌تواند با بدن که مادی...

بحث‌ از ذهن‌ يا نفس‌ و رابطة‌ آن‌ با بدن‌، بحثي‌ فلسفي‌ است‌. اما بيترديد، هيچ‌ نظريه‌اي‌ در روانشناسي‌ نمي‌تواند بدون‌ اتخاذ موضعي‌ در اين‌ باب‌، كار تبيين‌ علمي‌ را آغاز كند. حتي‌ كساني‌ كه‌ كوشيده‌اند...

در قرون نهم تا دوازدهم ميلادى كشورهاى اسلامى هر يك دانشگاهى محسوب مى شدند و در آنجا دانشمندان و فلاسفه برجسته به تحقيق و تدريس مشغول بودند. ايرانيان كه پيشتاز اين حركت عظيم تاريخى بشمار مى آيند، علوم...

قبل از هر چيز لازم است به اين نکته اشاره شود که موضوع مقاله مذکور بسيار گسترده‌تر از حد و اندازه يک مقاله است و برای بحث کامل راجع به اين موضوع محتاج به تدوين و نگارش رساله‌ای مستقل و مستوفا هستيم تا تمامی...

مسئله علم واجب، از مسائل غامض و دشوار فلسفه و كلام است و به همين لحاظ است كه كمتر مسأله اى از مسائل كلامى و فلسفى، اين همه مورد اختلاف و مناقشه واقع شده است. بحثهايى كه در اين زمينه مطرح است، اين است...

نحوه تعلق نفس به بدن برحسب وجود و تشخّص آن تنها حدوثي است و نه بقائي. يعني نفس در اوايل تكون و حدوث خود محتاج مادّه است ولي در بقاء، ديگر چنين احتياجي مرتفع مي‌گردد. نفس در ابتدا مثل بقيه قوايي است كه...

پياژه‌ روانشناسي‌ است‌ كه‌ مطالعات‌ خود را در زيست‌شناسي‌ آغاز كرد او همراه‌ با بررسي‌ تحولات‌ زيستي‌ يا بدني‌ كودك‌، رشد رواني‌ يا عقلاني‌ او را تشريح‌ نمود. براي‌ روشن‌ شدن‌ نظريه‌ پياژه‌ خلاصه‌ نظر...