نخستین صفت از صفات رذیله که در داستان انبیاء و آغاز خلقت انسان به چشم مى‏ خورد و اتفاقا به اعتقاد بسیارى از علماى اخلاق، ام المفاسد و مادر همه رذایل اخلاقى و ریشه تمام بدبختی ها و صفات زشت انسانى است،...

نشانه آنكه احترام سرزمین مكه به احترام رسول گرامی و حفظ دین اسلام می باشد آن است كه بعد از هجرت رسول اكرم ـ صلی الله علیه واله ـ و گرفتاری محرومان در مكه، آنان از خداوند درخواست كرده اند كه خداوند آنها...

این دو واژه که در مقابل‏«بخل‏»است،غالبا در یک معنی استعمال می‏شود،ولی گاه‏از بعضی کلمات استفاده می‏شود که‏«جود»مرحله بالاتر از«سخاوت‏»است،زیرا درتعریف‏«جود»گفته‏اند:«بخشش بدون درخواست است که در عین حال،...

در بسیاری از آیات قرآن مجید و روایات اسلامی و سرگذشت انبیاء و اولیاء و صالحان و در کتب علمای اخلاق و ارباب سیر و سلوک روی مساله توکل به عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی که بدون آن نمی‏توان به مقام قرب الهی رسید،...

یکی از ریشه‏های «حرص‏» که به عواقب دردناک آن در بحث گذشته اشاره شد، دلباختگی و دلدادگی در برابر زرق و برق دنیاست. هنگامی که آتش سوزان این عشق در درون جان انسان زبانه می‏کشد او را به سوی حرص و ولع نسبت‏به...

در اسلام اهمیت فوق‏العاده‏ای به مساله ایجاد سنتهای صالحه و مبارزه با سنتهای سیئه داده شده است; و این مساله بازتاب گسترده‏ای در احادیث اسلامی دارد; و از مجموع این احادیث‏بخوبی روشن می‏شود که هدف این بوده...

بی شک نخستین مدرسه هر انسانی دامان مادر و آغوش پدر اوست، و در همین جا است که نخستین درسهای فضیلت‏یا رذیلت را می‏آموزد. و اگر مفهوم تربیت را اعم از «تکوینی‏» و «تشریعی‏» در نظر بگیریم نخستین مدرسه رحم مادر...

بی‏شک وضع محیط اجتماعی زندگی انسان اثر فوق‏العاده‏ای در روحیات و اعمال او دارد چرا که انسان بسیاری از صفات خود را از محیط کسب می‏کند. محیطهای پاک غالبا افراد پاک پرورش می‏دهد و محیطهای آلوده غالبا افراد...

هر چند ادله‏ى و براهين «حق مطلق‏» بسيار است; ولى مى‏توان آنها را با نگاه‏هاى مختلف دسته‏ بندى كرد. يكى از راههاى دسته ‏بندى آنها اتحاد و عدم اتحاد سالك و مسلك و مقصد است. ممكن است آنها را بر مبناى تقدم...

ناگفته پیداست که تواضع و فروتنی نقطه مقابل تکبر و فخرفروشی است و جدا سازی بحثهای کامل این دو از یکدیگر مشکل یا غیر ممکن است و لذا هم در آیات و روایات اسلامی و هم در کلمات بزرگان اخلاق این دو به یکدیگر...