عنوان « دکارت و مابعدالطبيعه » را مي توان از لحاظي شامل کل فلسفه ي دکارت تصور کرد، ولي در اينجا منظور بيان اجمالي از اين فلسفه نيست، بلکه بيشتر کوشش بر اين است که نحوه ي کاربرد دکارت از « مابعدالطبيعه...

تفکر فلسفي ذاتاً به گريز از تاريخ تمايل دارد و مي خواهد حقيقت مورد جست و جوي خود را به نحوي وراي هر نوع تغيير و تغير و در واقع وراي هر نوع مکان و زمان به دست آورد. از اين لحاظ، فلسفه به ريشه هاي باستاني...

در اين نوشته عنوان فوق بر دو عنوان ممکن ديگر يعني « آبلار و فلسفه ي او » يا « آبلار و علم کلام » ترجيح داده شده است و با اينکه اميد است در جاي جاي نوشته اين انتخاب به مرور توجيه شود، باز از همين ابتدا...

در ايران امروز مانند همه ي کشورهاي ديگر دنيا، اهميت دانشگاهها و رسالت آنها براي تمام کساني که به نحوي با مسائل فرهنگي و علمي سر و کار دارند اعم از اينکه خود به نحو مستقيم در اين مهم سهمي به عهده داشته...

لفظ فلسفه معرب فيلن سوفياي يوناني، در معناي ريشه ي لغوي خود دلالت بر حب حکمت دارد و از اين لحاظ فيلسوف بدون اينکه خود را حکيم و دانشمند بداند هميشه جوينده ي دانش و در واقع فقط دانشجو باقي مي ماند؛ منظور...

با اينکه ما عملاً به اصطلاح « فلسفه ي غرب » عادت کرده ايم و آن را بسهولت به زبان مي آوريم، ولي با اندک تأمل ممکن است آن بسيار مبهم و ناواضح به نظر آيد و اين احساس در ما ايجاد شود که تا آن لحظه بيشتر اشتراک...

درباره ي عنوان اين نوشته بايد توضيح داد که از لحاظي بهتر بود عنوان « غرب و فلسفه » را انتخاب مي کرديم و وضع کنوني يا حتي تاريخي اين نوع تفکر را در آن نوع سرزمين مورد بحث قرار مي داديم، ولي از لحاظ ديگر...

امكان به معني فقر در حقيقت به معني سلب ضرورت ازليه است كه از ابتكارات فلسفه ي بلندپايه اصالت وجودي صدرالمتألهين است. يكي از نشانه هاي امكان به معني فقر اين است كه مانند ضرورت ازليه از نهاد حقيقت وجود است...

علاوه بر حمل اولي ذاتي و حمل شايع صناعي، قسم ديگري از حمل هست كه متأسفانه با همه ي اهميتي كه دارد به آن توجه چنداني نشده است، حال آن كه اين حمل زيربناي حمل شايع صناعي است. اين قسم،« حمل شايع ذاتي » است.

اهميت حمل در اين است كه رابط ميان ذهن و عين، و علم و معلوم، و محمول و موضوع، و هستي هاي گوناگون با يكديگر، واقع مي گردد. تا حمل، كه نشانه ي هوهويت و اتحاد است، نباشد، چگونه ممكن است ميان ماهيات، كه متباين...